Lezersvraag | ‘Wat heeft de kerk tegen homo's?’

Ik denk dat deze vraag over een tijdje niet meer gesteld wordt. Het Nederlandse christendom is in een overgangsfase en het duurt niet lang meer of in bijna elke kerk worden homoseksuele relaties hetzelfde behandeld als heteroseksuele.

Nederland was op 1 april 2001 het eerste land dat het homohuwelijk toestond, maar sindsdien is er gemiddeld elk jaar een land bijgekomen. En het zit momenteel in een stroomversnelling: twaalf landen zullen snel volgen, waaronder het conservatieve Uruguay. En dan zijn er nog diverse provincies en deelstaten wereldwijd die het homohuwelijk erkennen en twintig andere landen die al een samenlevingscontract voor homo’s hebben.

Dat komt niet omdat het christendom tegen die tijd aan het krimpen is; een christelijke meerderheid is momenteel juist bevorderend voor de homo-acceptatie! Landen waar bijvoorbeeld de Rooms-Katholieke Kerk zeer veel invloed heeft (Brazilië, Mexico, Colombia, Spanje, Argentinië) horen bij de voorhoede.

Anders kijken naar dezelfde Bijbel
De kwestie is namelijk dat onze veranderde context een ander licht doet schijnen op de aloude bijbelteksten. Sinds 2001 is er in Nederland iets mogelijk wat nooit in de geschiedenis een optie was en waar de Bijbel geen rekening mee kon houden: homo’s kunnen elkaar officieel eeuwig trouw beloven. En als sindsdien christenen in ons land, en in een groeiend aantal landen, de Bijbel lezen en daar de ferme afwijzingen van homoseksualiteit tegenkomen, denken ze dus steeds vaker: maar dat gaat over heel iets anders dan de homo’s die ik ken.

Christenen zijn eraan gewend dat er een kloof ligt tussen hun eigen tijd en die van de Bijbel. Maar die kloof is dus in 2001 op dit punt een stuk wijder geworden. Homoseksualiteit was in bijbelse tijden per definitie buitenechtelijk. Bovendien was het bijna altijd ‘losbandig’; we zouden het tegenwoordig mensenhandel, orgies of kindermisbruik noemen.

Nogal wiedes dat de bijbelschrijvers ertegen waren, maar – zo vraagt elke christen zich wel eens af – wat als die nú hadden geleefd? Zouden die bijbelschrijvers echt tegen dat ene homostel zijn geweest (dat iedereen wel kent) dat zo liefdevol, trouw en toegewijd is en aan wie menig heterostel nog een voorbeeld kan nemen?

Nu denk ik niet dat elke orthodoxe christen zomaar ‘om’ is. Maar meer en meer zullen wel voor een pragmatische oplossing kiezen.

De Bijbel over een ‘noodoplossing’
De aanzetten daarvoor vind je al in de Bijbel. Jezus geeft diverse keren de voorkeur aan een ‘noodoplossing’. Hij acht het juist de sabbatsgeboden te overtreden om iemand te genezen – je haalt immers op die dag ook een schaap uit een kuil. En David mocht volgens hem de toonbroden eten (waar de doodstraf op stond) puur omdat hij honger had.

Later is hierop bijvoorbeeld de ‘noodleugen’ gebaseerd: je mag tegen Duitse bezetters liegen als je daarmee het leven van onderduikers redt. En zelfs de strengste gereformeerden hebben altijd toegestaan dat hulpdiensten ook op zondag werken.

We zijn het als christenen dus gewend de ene waarde tegen de andere af te wegen. Paulus geeft daar nog een boeiend voorbeeld van. Single zijn acht hij superieur, maar als je je niet kan beheersen, moet je toch maar trouwen. Een soort ‘noodhuwelijk’ dus.

De komende jaren gaan we alom in orthodox Nederland een pleidooi horen voor een ‘noodhomohuwelijk’. Men zal stellen dat een homorelatie misschien niet het ideaal is, maar dat geen enkele relatie ideaal is. We zijn allemaal zondaars, zal keer op keer klinken, en homoseksualiteit is niet opeens een heel speciale zonde – als het al een zonde is. En bovendien zíjn de relaties er al. Een liefdevolle, trouwe én ingezegende relatie is sowieso beter dan enig andere vorm.

Of we het nu toejuichen of betreuren – er zullen weinig orthodoxe christenen overblijven die zulke gedachtegangen kunnen of willen weerstaan.

Heb je ook een vraag over God of de Bijbel? Stuur een berichtje naar de redactie van EO Geloven en we leggen 'em voor aan Reinier Sonneveld.