‘Putin saves Ukraine’

Het was druk en chaotisch, dat wel. Indrukwekkend vooral. Aangrijpend soms. Maar spannend? Totaal niet. Veel te ver van het militaire geweld was ik, zeker toen ik daar filmde, drie dagen na het begin van de oorlog.

Kippenvel

Slechts één moment bezorgde mij kippenvel. Het was op de terugreis, een paar uur na de laatste grensovergang. We stoppen bij een pompstation, samen met een bus vol Oekraïense vluchtelingen die uitstapten voor een toiletbezoek. Dan stapt een vrachtwagenchauffeur binnen. Hij knikt naar mijn cameraset.

‘Media?’

Ik knik.

‘Country?’

‘Netherlands,’ is mijn antwoord.

Hij fronst en haalt zijn schouders op.

‘Holland, Hollanda,’ maak ik hem duidelijk.

‘Ah!’ Holland kent hij wel. Vaak naar toe gereden. Daarna gebaart hij naar zijn borst.

‘I, Russia.’

Kortsluiting

Ik recht mijn rug. Ietsje op mijn hoede nu. Een Rus dus. De agressor bedenk ik me. Tegelijk ben ik verbaasd dat het bij mij van binnen blijkbaar zo snel gaat: partij kiezen in een oorlog. Mijn argwaan blijkt volkomen terecht als hij zich naar mij toebuigt alsof hij een geheim deelt.

‘America started war. President Biden.’

Het dringt nog niet tot me door.

‘Putin saves Ukraine.’

Kortsluiting in mijn hoofd. Ik kijk in zijn ogen en verstijf: hij meent het. Hoe kunnen we zo tegenover elkaar staan? Hij grijnst geruststellend en knipoogt naar mijn camera.

‘You tell Holland: Putin saves Ukraine.’

Met een gemoedelijk klopje op mijn schouder laat hij mij achter en sluit aan bij de rij Oekraïners.