Column Lise | ‘Een emmer en een schep’
29 april 2022 · 10:00
Update: 21 november 2024 · 14:40
“Dit was jullie laatste douche voor de komende weken. Vanaf nu moeten jullie het met een emmer doen.” Met deze woorden vertrekken we richting het zuiden van Madagaskar. Door de droogte is er een enorme watercrisis en gaan we op rantsoen. Nou ja, ‘rantsoen’. De kraan en de wc’s doen het helemaal niet. Er is nauwelijks water.
We hobbelen over een lange zandweg vol kuilen. Soms glijden we een beetje weg in het mulle zand. Het enige wat er te zien valt, is leeg land, verdroogde cactussen en verdroogde bomen. Af en toe komen we ossenkarren tegen of vrouwen met een emmer water op hun hoofd. Water is hier op dit moment het kostbaarste wat er bestaat, want dit gebied is kurkdroog. Het heeft al vijf jaar nauwelijks geregend.
Drie uur lopen
We bezoeken een familie met vijf kinderen. Het is voor hen ruim drie uur lopen naar de dichtstbijzijnde waterput. En dus ook weer drie uur terug. Moeder Tafemassi draagt een grote emmer op haar hoofd. Ik begrijp niet hoe ze dat doet, want zo’n emmer is loodzwaar. Slechts één emmer water voor zeven mensen! Daar moeten ze allemaal van drinken, maar ook mee wassen en koken. Als er tenminste iets te koken zou zijn. Maar dat is er niet, al heel lang niet. Cactusbladeren houden hen in leven. Zichzelf en hun kleding wassen lukt niet, omdat er simpelweg te weinig water is.
Schaamte
Samen met cameraman Christiaan film ik de situatie in een klein, afgelegen dorpje. Een oudere dame zegt tegen mij: “Veel mensen blijven uit onze buurt. Ze vinden ons stinken, ze vinden ons vies. Maar jullie durven wel dicht bij ons te komen.” Wat verdrietig! Ze schamen zich voor hun ongewassen kleren en ongewassen gezichten, terwijl ze geen keus hebben en moeten overleven.
Twee flessen water
Terwijl Christiaan beelden maakt in het dorp, smeer ik me in met factor vijftig. Het is vandaag boven de veertig graden en het zweet druipt van onze voorhoofden. In de auto hebben we grote flessen water. Twee per persoon, want we moeten voldoende drinken om niet uitgedroogd te raken. Maar dat is een dilemma. Het voelt bijzonder onprettig om water weg te klokken, terwijl de mensen hier helemaal geen water hebben.
Bittere realiteit
We besluiten naar een waterput te rijden om jerrycans vol water te halen. Op die manier hoeven de dorpsbewoners geen uren te lopen voor maar één emmer water. Maar morgen moeten ze weer een halve dag lopen om bij de put te komen. Wat als je dat iedere dag moet doen? Wat als je kinderen daarvoor alleen thuis moet achterlaten? Wat als er dan nog niet eens genoeg is om je te kunnen wassen? Wat als je kinderen daardoor ziek worden? Voor mij zijn dit vragen, maar voor de mensen hier is het de bittere realiteit.
Als ik 's avonds terug ben in mijn kamer en mij was met een schep water uit de emmer, voelt het in één keer als een enorme luxe. Helemaal als ik op mijn tafel weer twee volle flessen water zie staan.
Helpt u mee om meer waterputten te slaan in Madagaskar? Geef dan via onderstaande knop.
Dit artikel hoort bij het programma
EO Metterdaad
Dit artikel hoort bij de podcast
Deze Week
Dit artikel hoort bij de campagne
Honger in Oost-Afrika: grootste droogte in 40 jaar