Column Arjan Lock | ‘Koerier van God’
gisteren · 09:00
Update: gisteren · 09:00
Zodra de oude man het brood in handen heeft, zet hij er z’n tanden in. Andrey kijkt toe met een tevreden blik op z’n gezicht. Dat verse brood is deze keer het extraatje. Iedere week komt hij naar dit stadje om water te brengen.
Vanuit twee grote watercontainers achter in de bestelbus worden de waterflessen en emmers gevuld. Alles gaat met strakke routine én met zekere haast. We moeten snel door, want te lang op dezelfde plek zijn is veel te gevaarlijk en verderop staat een volgend groepje te wachten.
Putins hoofd in een strop
We zijn in Kostiantynivka, een klein industriestadje in Oekraïne, op een paar kilometer van het front. En dat is aan alles merkbaar. Veel militaire voertuigen, kapotgeschoten straten, het vernietigde treinstation waar met graffiti Putin is afgebeeld: z’n hoofd in een strop. En voortdurend het geluid van explosies waarvan de kenners weten of het inkomende of uitgaande granaten zijn. Alles gaat met haast. Pick-ups scheuren om de gaten in het wegdek heen, de paar mensen op straat lopen gehaast en zoeken beschutting als dat mogelijk is.
Granaat ontploft voor zijn bus
Andrey heeft ons vandaag hier naartoe meegenomen. Een paar jaar geleden filmden we hem ook al voor EO Metterdaad en nog steeds brengt hij water en voedsel naar mensen die niet weg kunnen van het front. Mensen zonder familie, met gebrek aan middelen of omdat ze liever hier sterven dan ver weg van hun geboortegrond. Andrey bestrijkt een groot gebied en vandaag is een relatief veilige route. We hebben geluk, want het waait stevig en de bewolking hangt laag. Dat betekent dat de kans op drones klein is. Andrey laat op zijn telefoon een paar foto’s zien van een paar weken geleden, toen een granaat vlak voor zijn bus ontplofte. Hij was net een huis binnengegaan en dat was zijn redding. Zijn auto was totaal vernield.
Zo zeggen de Russen: goedemorgen
En toch blijft hij gaan, ritje na ritje. Iedere dag opnieuw, met gevaar voor eigen leven. “Ik kan niet anders,” zegt hij. “Ik kom hier vandaan, het zijn mijn mensen. Kwetsbare mensen die bijna niemand meer hebben.” En door gaat hij weer. En terwijl hij de volgende flessen vult, praat hij de bewoners bij over de laatste ontwikkelingen en vooral hoeveel dichterbij de Russische troepen gekomen zijn. Vlakbij klinken een paar harde explosies, die door de vrouwen met een spottende lach worden beantwoord. “De Russen groeten jullie, dit is hun manier om goedemorgen tegen jullie te zeggen!”
Thuis, maar met zijn hoofd aan het front
Als de watertanks leeg zijn en we zigzaggend terugrijden naar veiliger oorden is het stil in de bus. Morgen gaat Andrey voor een paar dagen terug naar huis. “Heb je er zin in?” vraag ik. “Ach,” zegt hij. “Als ik thuis ben, wil ik weer hier naartoe. Ik kan ze niet in de steek laten.” Als ik vraag wat het embleem op z’n groene jas betekent, zegt Andrey: “Koerier van God. Dat wil ik zijn, zolang God het geeft.”
