Dood voor beginners

Memento mori

Weet ik het nu, hoe ik moet sterven? Ik heb geleerd, geluisterd, nagedacht. Vragen gesteld en antwoorden gekregen. Maar weet ik het nu? Geef me een boek, een handleiding, een gebruiksaanwijzing.

Aan gene zijde

En als je dood bent? Ga je dan naar de hemel? En wat leeft er door? De ziel? Waar blijft het lichaam? En is God daar dan ook nog ergens? Maar als er nu alleen het grote Niets is?

Rituelen om te rouwen

En dan is de dood daar. Belangrijke momenten vragen om betekenisvolle handelingen. Wat kennen we in postchristelijke tijden nog aan rouwrituelen? Vaak staan we met lege handen. Wat kan mij troosten?

Het olifantenkerkhof

Ik wil niet dat mijn kleinkinderen mij zien met slangen in mijn gele huid door de kieren van mijn pyjama. Mijn pyjama!

Uit het leven gestapt

Wat kun je zeggen als iemand het leven niet meer aan kan? Als alles pijn doet, alles zwart is en een zelfverkozen dood de enige uitweg lijkt. Waarom?

De dood, de dokter en de anderen

De dood komt dichterbij. Er is niets meer aan te doen. Maar dan verschijnen de anderen aan de rand van mijn bed. Medespelers en figuranten.

Als de dood

We hebben allemaal dezelfde ziekte: sterfelijkheid. Waarom maakt de een zich er niet druk over en is het een obsessie voor de ander: doodsangst? En wat is dat dan?

De lange weg naar de dood

Anderen gaan dood, maar ik niet. Ik rijd zorgeloos langs die gebouwen met de namen waarin de dood wordt aangezegd: Cancer Centre, Antoni van Leeuwenhoek of Verpleeghuis de Einder.