Column Jan Willem | ‘Mijnwerkers in Kenia wagen hun leven voor wat metaal’

11 juni 2024 | Leestijd 3 min

· ·

Ik sta op de rand van een mijnput. Onder mij bevindt zich een gang van wel 50 meter diep, loodrecht naar beneden. Nergens een trap, laat staan een lift. Naast mij staat Calvince, een Keniaanse jongen van 15 jaar. Over een paar jaar is hij gedoemd deze diepe put in te gaan.

Hij zal naar dezelfde plek afdalen waar zijn vader - 8 jaar geleden - om het leven kwam. Tijdens een natte moesson stortte een mijnschacht in, waardoor zijn vader levend werd begraven onder modder en instortend puin. Nu is Calvince nog te jong, maar wanneer hij 16 is zal ook hij naar beneden moeten. Net als de andere grote jongens die voor de camera naar beneden klauteren.

Gevaarlijke afdaling

Ze klampen zich vast aan de glibberige houten balken waarmee deze schacht is gestut om aan de Nederlandse televisiekijker te laten zien hoe gevaarlijk de afdaling is. Eén van hen klimt terug naar boven, bezweet met mijn smartphone in zijn hand. Ik heb hem gevraagd om in het aardedonker opnames te maken van zijn werk daar beneden.

Beklemmende beelden

Tevreden kijk ik naar de beklemmende beelden van klovende beitels en gravende handen in klam, zwart gesteente. Goed materiaal voor de Nederlandse kijkers. Dat houdt ze wel aan de buis. Zelf ga ik niet naar beneden. Ik ben niet gek. En dat mag ik ook niet van mijn werkgever, want ik ben een cameraman uit een Westers land met een bedrijfsverzekering. Ik heb het recht op bijstand, zolang ik binnen de grenzen van redelijkheid mijn werk doe.

Absurd en schandalig

Ik staar naar de beelden op mijn smartphone. Op het flikkerende scherm zie ik fijne stofdeeltjes zitten van het metaal dat deze jongens – die grijnzend over mijn schouder meekijken – 50 meter onder ons hebben opgegraven. Op dat moment besef ik dat ik nooit deze mijnschacht zal afdalen en dat de 13-jarige Calvince dat binnenkort wel zal doen. Een vanzelfsprekendheid die op deze plek heel even absurd en schandalig wordt.