Prinses Laurentien: 'Mijn kledingkast confronteerde me met mijn eigen voorrecht'
Prinses Laurentien brengt met dochter Eloise verandering met de My Lima Lima-winkel
Vraag prinses Laurentien van Oranje wat voor haar duurzaam genieten is en ze vertelt over plaatsen waar mensen samenkomen om het goede te doen. Plekken zoals de My Lima Lima-winkel, die ze bedacht. Hier wordt mooie, maar niet langer gedragen kleding omgezet in kapitaal dat mensen helpt die een steuntje in de rug nodig hebben. Haar dochter Eloise en zakenpartner Thomas zijn eigenaar, prinses Laurentien runt de stichting die ervoor is opgezet.
‘Give to empower’ staat in grote, gele letters op de knalroze kledingrekken en dat is precies wat er op de Frederikstraat 16 in Den Haag gebeurt. De kassa, beschilderd in hetzelfde roze, werd geschonken door buurvrouw Stephanie. Zij was ook degene die prinses Laurentien wees op de winkelruimte toen die vrijkwam. De zithoek is een gift van Loods 5. En de kleding die hier wordt verkocht? Die wordt gebracht door vrouwen die hun kasten opruimen en uit liefde hun jurken, jassen, broeken, truien, sieraden, zonnebrillen en schoenen doneren. De winst gaat direct naar goede doelen waarmee prinses Laurentien al lang samenwerkt, zoals Kids Rights, Stichting Everyday People en het Jeugd Educatiefonds. Binnen twaalf dagen is de eerste ruim tienduizend euro al opgehaald. Geld waarmee kinderen en volwassenen in Nederland worden geholpen die een steun in de rug nodig hebben, maar ook geld waardoor meisjes in Pakistan naar school toe kunnen.
Prinses Laurentien bedacht het concept toen ze voor haar eigen kledingkast stond. “Wanneer je je verbindt met mensen ga je met andere ogen naar de wereld kijken. Ook naar je eigen wereld. Bij mij gebeurde dat door het contact met gedupeerde kinderen en ouders door de toeslagenaffaire. Je kunt niet wegkijken van hun verdriet en de wijze waarop ze onrechtvaardig werden behandeld. Mijn kledingkast confronteerde me met mijn eigen voorrecht. Wanneer je diep wordt geraakt, kun je het niet laten bij alleen een gedachte.”
Wanneer je je verbindt met mensen ga je met andere ogen naar de wereld kijken. Ook naar je eigen wereld
Verhalen delen
Prinses Laurentien ontmoette de kinderen via Missing Chapter, een stichting die ze oprichtte om dialoog te stimuleren tussen besluitvormers en kinderen rond maatschappelijke vraagstukken. “Kinderen zijn nieuwsgierig. Als je naar hen luistert, zorgt dat voor informatie die inzicht geeft in waar een probleem echt over gaat. Kinderen gaan naar de kern. Ze liegen niet.”
De toeslagenaffaire zorgde voor stress, armoede en onvoorstelbaar veel ellende in veel gezinnen. Ook de kinderen moesten worden geholpen, maar hoe? Op verzoek van de kinderombudsvrouw ging prinses Laurentien met de kinderen in gesprek. Zij deelden hun ervaringen en legden bloot wat de gevolgen waren – en vaak nog zijn – van de onterechte terugvorderingen. Ook gaven ze adviezen over welke hulp er volgens hen nodig is. De kinderen adviseerden een regeling te maken voor verschillende soorten hulp, zoals ondersteuning bij het verwerken van trauma, het oplossen van problemen van schulden en woonruimte, of het inhalen van opgelopen achterstanden in hun studie of andere ontwikkeling.
“De ervaringen, wijsheid en veerkracht van de kinderen troffen me in mijn hart. Kleding weerspiegelt je gevoel. Maandenlang ging ik gekleed in het zwart en donkerblauw, zonder accessoires waar ik juist zo van houd. Achteraf gezien voelde al dat onrecht misschien wel als een soort rouw over mijn eigen voorrecht.”
Achteraf gezien voelde al dat onrecht misschien wel als een soort rouw over mijn eigen voorrecht
Hulp organiseren
Prinses Laurentien hoorde de hulpvragen van de kinderen en wilde, naast het luisteren naar gezamenlijke behoeften, bij urgente individuele problemen, ook iets doen. Zoals voor het meisje dat wil studeren, maar daar de middelen niet voor had. Of voor de jongen die geen geld had om boodschappen te betalen. Constant was ze bezig met het sprokkelen van geld. Er moest toch een andere, slimme manier zijn om dit te organiseren? “Het kwartje viel voor mijn kledingkast. Wat als ik de mooie kleren die ik niet meer droeg, zou doneren en andere vrouwen zou inspireren om hetzelfde te doen?” Terwijl ze haar kledingkast opruimde, ontstond het idee voor My Lima Lima.
Ze bedacht een naam en deelde het idee als eerste met Thomas Latcham, een creatieve communicatiestrateeg met wie ze al jaren werkt. Thomas reageerde razend enthousiast. Daarna vertelde ze het aan haar dochter Eloise, die een passie heeft voor duurzame mode. “‘Wat een fantastisch idee, mammie!’, zei Eloise meteen. Als je dezelfde drive hebt, komt er een ongekende energie vrij en kan het snel gaan. Alle drie wilden we ons vrijwillig voor My Lima Lima inzetten. Eloise en Thomas werden de eigenaren van de social enterprise en ik wilde me richten op de goededoelenkant.”
Lef
“Natuurlijk was het best spannend om My Lima Lima te beginnen. We hadden nog nooit een winkel gerund en iedereen zou er wat van vinden, maar we voelden alle drie: hier moeten we voor gaan. Dat gevoel werd versterkt door alle mensen die aanhaakten en mee wilden doen. Ons idee werd steeds meer het idee van anderen. Als dit gebeurt, is er geen stoppen meer aan. Het zorgt voor een happy vibe en lef, die nodig zijn om plannen te realiseren.”
“Ik hou er enorm van om mensen bij elkaar te brengen, omdat ik weet dat er dan van alles kan ontstaan. Gesprekken, inzichten, plannen en zelfs constructieve samenwerkingsrelaties. Dat gebeurt bij My Lima Lima, bij Missing Chapter en bij number 5, een stichting die mijn man en ik zijn gestart om mensen samen te brengen die complexe maatschappelijke vraagstukken willen oplossen, altijd op een gelijkwaardige manier, samen mét de mensen om wie deze vraagstukken gaan.”
Ik hou er enorm van om mensen bij elkaar te brengen
Groot onrecht
Een zeer complex maatschappelijk vraagstuk is de schadeafhandeling van de toeslagenouders. Gedupeerde kinderen en ouders van de toeslagenaffaire vroegen number 5 om te helpen onderzoeken wat er nodig is voor herstel. Dit leidde tot de oprichting van Stichting (Gelijk)waardig Herstel door prinses Laurentien en een advocaat met wie ze de afgelopen jaren heeft samengewerkt. Stichting (Gelijk)waardig Herstel is een onafhankelijke stichting waar samen met kinderen, gedupeerde ouders en specialisten, zoals advocaten en letselschade-experts, een menswaardige herstelaanpak werd ontwikkeld, die nu ook wordt uitgevoerd.
“Alles begon met het luisteren naar de kinderen die gedupeerd zijn door de toeslagenaffaire. In alle gesprekken lieten ze weten dat geld niet alle nare gebeurtenissen die ze hebben moeten doorstaan, kan terugdraaien. Er is hun en hun ouders een te groot onrecht aangedaan. Deze mensen zijn jarenlang niet geloofd. Je kunt het je niet voorstellen hoe het is om plotseling als fraudeur te worden gezien en behandeld. Hun levens stonden op hun kop, maar vaak konden ze hun vinger er niet achter krijgen wat er precies aan de hand was. De schade gaat daarom zoveel verder dan alleen financieel. Vaak stapelden problemen zich op, wat een domino-effect teweegbracht van nog meer moeilijkheden. Iedereen die dit niet heeft meegemaakt zal dit nooit snappen en dat is een zeer pijnlijke constatering. Begrijpen wat de gigantische impact is, kan ik ook niet. Het enige wat ik kan doen, is luisteren en vragen wat er voor iemand nodig is om zich eerlijk behandeld te voelen.”
In een bericht op NOS Nieuws (13 mei jl.) stond dat de afhandeling van de toeslagenaffaire 6,6 miljard euro duurder uit blijkt te vallen. Uit een geheime notitie van het ministerie van Financiën, die de NOS heeft ingezien, blijkt dat de kosten van de hersteloperatie ongekend hoog kunnen oplopen, tot in totaal 14 miljard euro. Dat is vooral het gevolg van een nieuwe methode om slachtoffers te compenseren, die wordt uitgevoerd door een stichting van prinses Laurentien, blijkt uit de notitie. Ambtenaren vragen zich af of de grote bedragen die daarmee gepaard gaan nog wel uitlegbaar zijn. Gemiddeld krijgen gedupeerden via de nieuwe methode 128.000 euro schadevergoeding. De Stichting Gelijkwaardig Herstel stelt in een reactie dat de bedragen die in het traject via de stichting zijn uitgekeerd "recht doen aan wat de getroffen gezinnen is aangedaan."
UPDATE: Een recenter bericht (31 mei) geeft aan dat demissionair staatssecretaris De Vries in de toeslagenaffaire wil doorgaan met de methode van de Stichting Gelijkwaardig Herstel, maar voordat het zover is moeten eerst nog dingen worden verbeterd. De Vries daarover: "Als wij geld uitgeven, moeten we dat goed kunnen uitleggen aan de ouders, maar ook aan de ouders die een andere route volgen, en aan de samenleving."
Het hele interview met Prinses Laurentien staat in Eva 3, dat 22 juni op de mat valt. Klik hier om een abonnement af te sluiten en de nieuwste Eva te ontvangen.
Tekst: Sonja Brekelmans