Zijn gelovigen seksueel gefrustreerd?

Het wordt weer lente en ik moet denken aan die les in seksuele opvoeding op de pinksterbijbelschool.  ‘Kijk’, vertelde de leraar, zichtbaar niet op zijn gemak, ‘er was een verliefd stel en die gingen, hum..., die gingen met elkaar... naar bed in het bos’.

Direct kreeg ik visioenen van een ledikant tussen de bomen, maar hij bedoelde dat ze seks hadden, al durfde hij dat woord niet uit te spreken. In het woord ‘seks’ zit iets spetterends, iets vonkends en je weet maar nooit wat er in zo’n klas vol brandbare hormonen gaat gebeuren.

Schaduw van uw schoonheid

De moraal van zijn verhaal was dat seks voor het huwelijk een no-no is. Zij werd zwanger, hij radeloos - einde relatie. Mijn medestudente en toekomstige vrouw en ik mochten daarom in het internaat niet samen zijn, zodat we elkaar stiekem ontmoetten in de plaatselijke wasserij. Met een uitgestreken gezicht kwamen we terug.

Toch zinderden de liedjes die we op die bijbelschool vol overgave zongen van de erotische taal: ‘Ik heb U lief met heel mijn hart, Heer/ laat mij zeggen dat ik van U hou/Heer, laat mij zijn in de schaduw van uw schoonheid’. Zong ik dat echt? De ‘schaduw van uw schoonheid’? Dat klinkt bijna net zo gek als naar bed gaan in het bos.

Ook in de kerken worden er liefdesliederen gezongen, gericht op God. En de grote mystici waren al helemaal niet te houden. Teresa van Avila ervoer de liefde van God als een pijl die haar doorboorde. ‘Laat hij mij kussen met de kussen van zijn mond!’, preekte Bernardus van Clairvaux. De gelovige is de bruid van Christus. ‘Ze hebben één huis om in te wonen, één tafel en zijn in feite één vlees.’

Liefde voor de hele wereld

Zijn gelovigen seksueel gefrustreerd? Projecteren ze hun verdrongen gevoelens op God? Dat zou heel goed kunnen, gelovigen zijn net mensen. En seks kan even leuk als lastig zijn.

Vandaag denk ik dat het dumpen van je erotische gevoelens op God verlossend kan zijn (dat heeft trouwens bij mij wel even geduurd). Van de intense blikvernauwing op één andere persoon, komen die gevoelens in een grote, oneindige ruimte en kunnen veranderen in een liefde voor de hele wereld. Als een ‘elementaire gloed’, zegt Etty Hillesum die we gerust een moderne mystica kunnen noemen. Ze hielp in de oorlog haar mede-joden en schrijft vanuit kamp Westerbork:

‘De mensen geven je hier niet veel aanleiding om ze lief te hebben, zegt men....Maar dit ervaar ik steeds weer in mezelf: er is geen enkel causaal verband tussen het gedrag van mensen en de liefde, die je voor ze voelt. Die liefde voor de medemens is als een elementaire gloed, waaruit men leeft. De medemens zelf heeft er nauwelijks iets mee te maken. Ach..., het is hier een beetje kaal met de liefde en ikzelf voel me zo onnoemelijk rijk, ik zou het geen mens kunnen uitleggen.’ (Nagelaten geschriften, 676-677).