Willemien heeft twee trans­gen­der­kin­de­ren en een non-binair kind

Als Willemiens huwelijk zeven jaar geleden strandt, ligt er heel wat op haar bord. Ze moet op zoek naar een nieuwe woning, de kerk waar ze opgroeide reageert afwijzend op haar scheiding en haar moeder is net overleden. Met haar oudste zoon gaat het in die periode niet goed. Hij heeft – net als de andere kinderen van Willemien – autisme en worstelt al op jonge leeftijd met depressiviteit. Als hij aan Willemien vertelt dat hij zich een meisje voelt, vallen er puzzelstukjes op zijn plaats. 

“Ik zat nog op de puinhopen van mijn leven toen hij me dit vertelde, maar er vielen wel puzzelstukjes op zijn plaats. Hij was al zo lang niet gelukkig en was suïcidaal geweest. In de kerk had ik geleerd dat transgender niet oké was. Ik wist er ook niks van en dacht alleen maar: hoe ga ik dit doen in mijn gezin? Ik heb veel gebeden en aan God gevraagd wat ik moest doen. Ik heb ook veel met mijn zoon gepraat. Gevraagd hoe hij zich voelde, hoe hij het merkte en wat hij er zelf mee wilde”, vertelt Willemien.  

Samen besluiten ze dat hij start met een traject bij een therapeut van de genderkliniek. Hoewel het fijn voor hem is om met iemand te praten, maakt hij het traject niet af. De beschadiging vanuit de opname in de psychiatrie is nog onvoldoende geheeld om verder te kunnen. Willemien vertelt hierover: “Hij was bang dat hij verder gaan in het proces niet aan kon, daar is hij heel bewust mee gestopt. Het is voor hem heel duidelijk: in de kern is hij vrouw. Voor nu is dat genoeg. Naar buiten toe heeft hij nog niet de behoefte om dit te vertellen of te laten zien. Ik noem hem ook gewoon ‘hij’ en bij zijn jongensnaam. In de onlinewereld is hij vrouw. Dat is waar zijn leven zich afspeelt en waar er mensen zijn die hem begrijpen.” 

Paniek om veranderend lichaam

De jongste twee kinderen van Willemien zijn een eeneiige tweeling, geboren als twee meisjes; Lotte* en Sara. De ervaring met Willemiens oudste kind maakt dat zij herkent dat ook bij Lotte meer aan de hand is. “De tweeling ging naar een school waar rokken dragen bij de regels hoorde. Daar maakte Lotte echt een punt van op den duur. Toen hij (ook al is hij geboren met de uiterlijk kenmerken van een meisje, hij heeft zich altijd een jongen gevoeld, daarom spreken wij hem aan met ‘hij’, red) een jaar of negen was vertelde hij steeds vaker dat hij een jongen was. Als ouder zat ik in een dilemma. Ik wist hoe ingewikkeld de wereld is, dus ergens wilde ik het afremmen. Maar aan de andere kant wilde ik ook dat mijn kinderen in alles zichzelf konden zijn.”  

Het gevoel van Lotte wordt alleen maar sterker naarmate de puberteit doorzet. Willemien vertelt hierover: “Lotte raakte in paniek. Het klopte helemaal niet; menstruatie, een veranderend lichaam, terwijl hij zich helemaal jongen voelde. Hij kreeg een hekel aan zijn lijf, omdat het niet paste bij het beeld van wie hij was. Lotte liep vast en kwam thuis te zitten met een burn-out.” 

Rouwproces

Binnen Willemiens gezin leeft Lotte, inmiddels helemaal als jongen en heeft hij de naam Floris aangenomen. Het proces van transitie is voor Willemien, maar ook voor de tweelingzus van Floris een rouwproces. “We waren een keer bij de kapper en toen Floris besloot om zijn haar helemaal kort te knippen. Hij en zijn tweelingzus moesten zo huilen. Ineens werd heel zichtbaar dat hij niet meer Sara’s tweelingzus, maar haar tweelingbroer was. Het is een rouwproces. Je raakt echt iets kwijt. Ik gaf hem bij de geboorte een naam, heb hem naar mijn zus vernoemd. Dat moest ik loslaten en dat was moeilijk, maar uiteindelijk wilde ik er gewoon zijn voor mijn kind.”  

Hoe belangrijk deze acceptatie voor Floris is, wordt duidelijk als ze hem voor Sinterklaas een armband geeft met zijn nieuwe naam erop. “Hij was er zo intens gelukkig mee. Dat was een eyeopener. Het was een keerpunt waarop ik realiseerde dat ik er samen met hem voor wilde strijden dat hij kan zijn wie hij diep van binnen is. Dit jaar komt voor het eerst zijn nieuwe naam op de kerstkaart. Dat is een mijlpaal voor ons.” 

Vertellen aan familie en vrienden

Ook al was Willemiens zoon binnen hun gezin al volledig een jongen, familie en vrienden wisten tot voor kort van niets. “Ik voelde dat ik er klaar voor was om het te vertellen aan de familie, maar man, wat was ik zenuwachtig. Floris vroeg aan me: ‘Wat als ze nou zeggen dat we niet meer mogen komen?’ Toen heb ik gezegd: ‘Dan kies ik voor jou.’ Gelukkig viel het honderd procent mee.”  

Willemiens vrienden en familie reageren wisselend, maar zeker niet afwijzend. Willemien vertelt: “Ik merk wel dat het lastig is voor mensen. Ze negeren het onderwerp en weten niet goed wat ze ermee aan moeten. Of er wordt ingevuld hoe het komt. Door autisme, de opvoeding of de scheiding. In het begin wilde ik veel uitleggen en verdedigen, maar inmiddels realiseer ik me dat mensen nog aan het begin staan van hun kennis en dat wij daarin al verder zijn.”  

Voor Willemien was én is de reis die ze gaat er een die ze samen met God gaat. “Mijn middelste kind heeft verteld dat ze non-binair is. Zij identificeert zich niet als vrouw of man. Dat is voor mij nog heel ongrijpbaar. Ik heb zoveel vragen aan God gesteld. Maar er kwam geen antwoord behalve: ‘Hou onvoorwaardelijk van ze’. God houdt ook onvoorwaardelijk van ons en door dat bij onze eigen kinderen ook te doen weerspiegelen we Hem.”  

Tips voor andere ouders en omgeving

Ook Willemiens omgeving heeft vragen over hoe zij de genderidentiteit van haar kinderen rijmt met haar geloof. “Die vragen heb ik zelf ook. Ik vraag mijn omgeving – en dat is ook mijn tip voor lezers van dit artikel – vooral om te blijven kijken naar het kind en wie dat kind is. God heeft mijn kinderen gemaakt en we zijn het er als christenen over eens dat Hij geen rommel maakt. Hoe het komt heb ik geen antwoord op en dat hoeft ook niet. Negeer het onderwerp niet, maar stel vragen: hoe heb je het ervaren, waar worstel je mee? Zo komt er een gesprek. Dat gebeurt niet als je gelijk met je eigen standpunten komt.”   

Willemien geeft andere ouders en hun omgeving die voor hetzelfde proces staan graag advies. “Probeer er onvoorwaardelijk te zijn voor je kind, want daar komen liefdevolle adviezen uit voort. Blijf dicht bij God, want daar komt je kracht vandaan. En zoek professionele hulp. Voordat je de stap naar een genderkliniek maakt zijn er al therapeuten die je kunnen helpen om meer te snappen over wat er gebeurt.” 

Wil je in contact komen met Willemien, bijvoorbeeld omdat je in een soortgelijke situatie zit? Neem dan contact op met de redactie via eva@eo.nl. 

* In verband met de privacy zijn de namen van Willemiens kinderen gefingeerd.