'Willem Ouweneel wisselt nog weleens van standpunt'

Binnen zes weken lag het manuscript van Het Israël van God in mijn mailbox. Een dikke pil van maar liefst 768 pagina’s, compleet met noten, index én in foutloos Nederlands. Alsof Willem zijn brein op een kopieerapparaat had gelegd en op een knop had gedrukt. Ik was perplex. Hoe doet iemand dat?

Het duurde niet lang of ik kreeg zijn tweede manuscript, en toen nog een. Willem kondigde zelfs een meerdelige serie bijbelcommentaren aan, al heb ik hem toen toch even streng toegesproken: ‘We zijn Uitgeverij Gideon, Willem, niet Uitgeverij Ouweneel. Twee boeken per jaar. Meer niet.’ Gelukkig begreep hij het.

Na dat eerste boek veranderde onze uitgeefrelatie in een bijzondere vriendschap, mede aangewakkerd door de coronatijd. Terwijl het hele land op slot zat, trokken Willem en zijn vrouw Gerdien voor dagtochtjes de provincie in. Heel vaak passeerden ze het kantoor van Gideon in Hoornaar. Ze wisten dat wij om klokslag drie uur pauzeerden, en al snel zaten ze bijna wekelijks bij ons aan de koffie. Als je elkaar zo vaak ziet, deel je al snel veel meer met elkaar.

Willem heeft onnoemelijk veel boeken geschreven. Ik denk dat hij zelf niet eens meer precies weet hoeveel. Toch merk ik dat er bij sommige mensen vooroordelen over hem bestaan. Ik hoorde iemand eens zeggen: ‘Hoe denkt Ouweneel erover? Dan moet je z’n laatste boek lezen.’ De impliciete beschuldiging: hij wisselt nog weleens van standpunt. Maar ik vind het juist een compliment. Het getuigt van openheid en leerbaarheid. Persoonlijk zou ik het zorgelijker vinden als Willem nooit van standpunt veranderde.

Wel is Willem soms wat stellig en direct in zijn communicatie. Daarin kan hij nog iets bijleren, denk ik. Hij bedoelt het niet verkeerd, maar kan mensen er onbedoeld mee kwetsen. En dat is jammer, want wie hem echt leert kennen, weet dat hij warm, toegankelijk en oprecht geïnteresseerd is. De dynamiek tussen hem en Gerdien is daarin ook mooi om te zien; zij houdt hem scherp, en dat kan hij goed hebben.

Soms denk ik: Willem moet schrijven om zijn brein te beteugelen. Om een soort innerlijke onrust te kanaliseren, en dus moet hij dat vooral blijven doen. Voor zichzelf, voor Gerdien misschien ook, en voor anderen. Wel wil ik hem een spiegel voorhouden, want tijden veranderen. Mensen van nu shoppen hun eigen waarheid bijeen en leunen veel minder op autoriteiten zoals ooit bijvoorbeeld Henk Binnendijk en ook Willem waren. Als uitgever geef ik hem dan ook heel duidelijk de opdracht om, vóórdat hij een nieuw boek schrijft, zichzelf nog beter de vraag te stellen of het nog iets wezenlijks toe gaat voegen.”

Tekst: Maarten Nota