Wilco werkt op de ope­ra­tie­ka­mer, maar kwam op een dag zelf op de SEH terecht

‘’Mijn werk is dat ik patiënten, samen met een anesthesioloog, door een operatie heen loods’’, vertelt Wilco. ''Dit kan zijn door een narcose uit te voeren, maar ook door een lokale verdoving. Eigenlijk ben ik de persoon die de patiënt door het hele proces heen begeleidt. En dat kan alle kanten opgaan.’’ Soms is het werk van Wilco heel spannend, bijvoorbeeld wanneer er een grote operatie op de planning staat of hij te maken krijgt met hele kwetsbare patiënten. ''Aan de andere kant kan het ook heel gezellig zijn op de operatiekamer em kun je lekker een praatje maken als de patiënt in kwestie wakker blijft tijdens de operatie'', geeft hij aan. ''Het is vooral een uitdagend beroep en erg mensgericht.’’

‘Dat is een hele verantwoordelijkheid’

Dat mensgerichte vindt Wilco heel bijzonder aan zijn beroep. ‘’Je hebt altijd te maken met mensen die alles uit handen moeten geven en hierdoor op hun kwetsbaarst zijn’’, legt Wilco uit. ‘’Dat vind ik het mooist aan mijn werk. Zeker als een patiënt slaapt, ben jij op dat moment de persoon die de zorg overneemt, zoals het regelen van de beademing en de bloeddruk. En dat is een hele verantwoordelijkheid.’’

‘Eén van de beste keuzes in mijn leven’

Wilco doet dit werk al dertien jaar met heel veel plezier. Toch is zijn loopbaan niet in het ziekenhuis begonnen. ‘’Eerder was ik analist op een laboratorium. Dit heb ik acht en een half jaar gedaan’’, vertelt hij. ‘’Ik was op zoek naar een nieuwe uitdaging in mijn werk. Nadat ik zelf een aantal keer werd geopereerd aan wat simpele dingen, wekte het mijn interesse. Ook werkt mijn zus op de operatiekamer en werd ik geprikkeld door het beroep anesthesiemedewerker. Ik had geen idee wat dit inhield, maar toen ik zelf door een operatie werd geholpen, dacht ik: wat een mooi beroep.’’ Wilco begon vervolgens in het ziekenhuis aan de driejarige opleiding voor anesthesiemedewerker. ‘’Dat is één van de beste keuzes in mijn leven geweest. 1 maart heb ik alweer mijn twaalf en een halfjarig jubileum gevierd. Niet iedere dag is even leuk, maar ik ga echt altijd met plezier naar mijn werk.’’

Herpakken als een professional

Dat niet iedere dag even leuk is, is natuurlijk begrijpelijk door alles wat Wilco tegenkomt in de operatiekamer. Hij vindt het moeilijk om een voorbeeld te noemen zonder in details te treden, maar laat weten dat hij regelmatig heftige momenten meemaakt. ‘’Er is ooit een meneer bij mij op de operatietafel overleden’’, vertelt hij. Dat ging om een hele kwetsbare meneer, die zijn heup gebroken had. We wisten voor de operatie al dat de kans groot zou zijn dat hij zou komen te overlijden. Die wetenschap en dat je daar toch een soort verantwoording voor hebt, vond ik heel ingewikkeld. Toen deze meneer min of meer voor mijn ogen overleed, vond ik dat heel intens. Het was ook de eerste keer dat ik dit bewust meemaakte. Ik heb het er toen heel moeilijk mee gehad. Je gaat bij jezelf te rade van: had ik dingen anders moeten doen? Tegelijkertijd moet je je als een professional kunnen herpakken en beseffen dat dit kon gebeuren. We hebben er alles aan gedaan om hem te redden. We hebben de allerbeste zorg geleverd, maar om vervolgens na zoiets door te gaan, blijft een moeilijke uitdaging.’’

Op de spoed

In het EO-programma ‘Op de spoed’ krijgen we een kijkje hoe het er in een ziekenhuis op de spoedeisende hulp aan toe gaat. Wilco herkent veel uit deze serie. ‘’Zo zag ik in één van de afleveringen een meneer met verdenking van een gebarsten aneurysma binnenkomen. Dit soort gevallen krijgen wij ook op de operatiekamer in Ede’’, laat Wilco weten. ‘’Dat zijn de grootste operaties die wij doen in Ede. Je moet dan echt alle registers opentrekken om iemand door een operatie heen te slepen. Ik heb dit een aantal keer meegemaakt en dat is ontzettend interessant om te doen, maar het besef dat iemand door het oog van de naald gaat... Het gebeurt vaak dat mensen deze operatie niet overleven.''

Ook vindt Wilco het mooi om te zien hoe het voortraject naar de operatiekamer eraan toegaat, omdat hij dit als anesthesiemedewerker niet meemaakt. ‘’Tijdens mijn stage heb ik wel op de spoedeisende hulp gewerkt, dus ik herken sommige dingen’’, zegt hij. ‘’Hoe dokters met elkaar omgaan bijvoorbeeld en met de patiënten communiceren. Zo werd er in een aflevering ook een gesprek gevoerd over of iemand wel of niet gereanimeerd wil worden. Dan zie ik de emotie die dat met zich meebrengt.’’

Ook is in ‘Op de spoed’ te zien hoe een arts-assistent emotioneel wordt. ‘’Dat herken ik dan zo, hoe ingewikkeld het soms is om moeilijke dingen met een patiënt te bespreken en hoe knap het is hoe deze verpleegkundigen en artsen dit oppakken. Ik vind dat dit in ‘Op de spoed’ heel mooi en kwetsbaar in beeld is gebracht. Het is technisch en complex wat we doen, maar het menselijk stukje is minstens zo belangrijk. Een hand op de schouder kan al zo waardevol zijn en dat dat zie ik echt terug in het programma.''

Zelf op de SEH

Dat dit menselijke deel zo belangrijk is, besefte Wilco des te meer toen hij zelf op de SEH terecht kwam. ‘’Een half jaar geleden ben ik hard onderuitgegaan op de fiets’’, vertelt hij. ‘’Ik fietste naast mijn vijftienjarige dochter en onze sturen haakten in elkaar. Ik ging met een smak onderuit op het asfalt en mijn dochter viel gelukkig over mij heen. Hierdoor had zij een mooi zacht kussentje om op te landen. Ik daarentegen lag helemaal in de kreukels. De momenten daarna gingen zo snel, dat ik het niet eens goed in de gaten had, alleen dat ik ongelofelijk veel pijn had.’’ Mensen om hen heen bellen de alarmcentrale en binnen een mum van tijd arriveren er twee ambulances. ‘’Daar lag ik ineens op een brancard. Ik werd een ambulance ingereden en naar de SEH gebracht.’’ Wilco komt in hetzelfde ziekenhuis terecht als waar hij werkt en een aantal mensen herkennen hem ook. ‘’Dat was wel wat vreemd. Ik voelde mij hierdoor ook een beetje extra kwetsbaar. Je bent gewend om zorg te leveren aan mensen en ineens ben je zelf het slachtoffer.’’

‘Ik voelde mijn hierdoor ook een beetje extra kwetsbaar’

Best wel een overweldigende situatie voor Wilco. Gelukkig heeft hij aan het ongeval geen ernstige verwondingen overgehouden. ‘’Ik ben wel behoorlijk gekneusd en geschaafd naar huis gegaan. Het ergste wat ik aan de val heb overgehouden, was een stevige hersenschudding, omdat ik met mijn hoofd op de grond knalde. Ik ben dus wel een paar weken bezig geweest om fysiek te herstellen’’, legt Wilco uit. ‘’En ik heb nog langer nodig gehad om volledig de oude te worden. Ik had last van concentratieproblemen en overprikkelingen. Gelukkig kon ik rustig mijn werk weer opbouwen en nu kan ik alles weer. Ik ervaar nog wel iedere dag pijn. Vooral in mijn borstbeen, omdat hier waarschijnlijk het stuur op is gekomen. Maar ik heb goede moed dat dit op den duur ook over gaat. Het is een kwestie van tijd. Je beseft je niet wat er allemaal bij een val van de fiets komt kijken, maar als het je dan zelf ondervindt, blijkt het dat het toch wel heftig kan zijn.’’

Na deze gebeurtenis kan Wilco zich nog beter verplaatsen in de patiënten die hij dagelijks op de operatietafel krijgt. ‘’Ik heb nog meer een besef gekregen van hoe kwetsbaar je bent als je daar ligt. Hoe erg je je over moet geven aan de mensen om je heen en je het allemaal maar moet laten gebeuren. Wonderlijk om dit zelf ook meegemaakt te hebben op zo’n manier.’’

• Kijk ‘Op de spoed’ nu op NPO Start