Wat houdt koning Willem-Alexander uit zijn slaap?
'De koning zou soms zichtbaarder mogen zijn'
Een koning heeft in ons land niet heel veel macht meer. Maar hij heeft genoeg taken en verantwoordelijkheden waarover hij zich zorgen kan maken. Waarvan zou de koning wakker (moeten) liggen? We vroegen het aan royaltykenner Arjan Mitzer van het EO-programma 'Blauw Bloed'.
“Om te beginnen zijn Willem-Alexander en Máxima de ouders van drie prinsessen, die net als andere jongeren hun weg in het leven moeten vinden”, reageert Arjan. “Het is belangrijk ze hun vleugels kunnen uitslaan, zoals Amalia, die in Amsterdam studeert. Dat ze daar nu niet woont, en om veiligheidsredenen nauwelijks naar buiten kan, emotioneert het koningspaar. Dat was duidelijk te merken toen journalisten er tijdens een staatsbezoek aan Zweden naar vroegen. Daar zullen ze zeker weleens wakker van liggen.”
Karaktervorming kinderen
“Je ziet hoe belangrijk ze het vinden dat hun kinderen hun eigen stijl en persoonlijkheid ontwikkelen. Die kans krijgt Amalia’s jongere zus Alexia door een tijdje naar een kostschool in Wales te gaan. Het is goed voor je karaktervorming om op de drempel van je volwassenheid al een tijdje gescheiden van je ouders te leven. Net als in normale gezinnen zijn de prinsessen tieners met een eigen mening. Als hier zorgen over zijn, is het vooral Máxima die zich erover uitspreekt.”
Ligt de koning ook wakker van zijn lage populariteitscijfers?
Arjan: “Hij zegt van niet. Die cijfers gaan door de jaren heen op en neer. De Oranjes kijken meer naar de lange termijn, niet naar de vluchtige werkelijkheid van alledag. Toch zullen de adviseurs dit op het paleis wel degelijk aankaarten, want een monarchie kan alleen functioneren als er een breed draagvlak voor is.”
Belgische koning Leopold weg na oorlog
“Kijk maar naar de Belgische koning Leopold III. Tijdens de Tweede Wereldoorlog had hij zich in een onmogelijke positie gemanoeuvreerd door – anders dan onze koningin Wilhelmina – in het land te blijven. Hij hoopte zo meer voor zijn land te betekenen, maar dit mislukte jammerlijk. In een referendum na de oorlog vond 58 procent van de Belgen dat hij mocht blijven, maar hij moest uiteindelijk toch het veld ruimen. Je moet als koning gesteund worden door een grote meerderheid; als die er niet is, mag een vorst daar best even wakker van liggen.”
Hoe kan Willem-Alexander zijn imago verbeteren?
“Door zichtbaarder te zijn. Zo kan hij laten zien dat hij de nood van zijn onderdanen begrijpt. Naar een stikstofdemonstratie gaan heeft weinig zin, maar hij zou – met een cameraploeg en een minister – op bezoek kunnen gaan op een boerderij, wat hij onlangs ook deed in het Gelderse Terschuur.”
Het kan ook heilzaam zijn als een koning de slaap niet kan vatten
Boek Esther
“In de Bijbel lees je trouwens al dat het goed kan zijn als een koning de slaap niet kan vatten”, vult Arjan aan. Hij wijst op het Bijbelboek Ester. “Als koning Ahasveros een slapeloze nacht beleeft, laat hij zich voorlezen uit de kronieken. Die herinneren hem eraan dat hij Mordechai nog moet bedanken voor het verijdelen van een moordcomplot.”
Ook onze koning sloeg een keer ‘s nachts een boek open omdat hij maar niet in slaap kon komen: “Toen Willem-Alexander 50 werd, vertelde hij aan interviewer Wilfried de Jong dat hij in één nacht Max Havelaar van Multatuli had uitgelezen, een historisch belangrijk boek dat hem in zijn jonge jaren niet kon boeien.”
Geschreven door
Bart van Delen