Vrouwelijk leiderschap: ‘Veel vrouwen tonen geen daadkracht uit angst om als bitch te worden gezien’

Wilma van Dijk-Elsinga over daadkracht en verbinding

14 april 2023 · Leestijd 6 min ·

· · · ·

Wilma van Dijk-Elsinga (33) is leiderschapscoach en interimmanager. In haar eigen praktijk – Stoutmoedig Coaching en Advies – helpt zij leiders om met daadkracht en verbinding aan het werk te gaan. Ze vertelt wat die woorden voor haar betekenen, wat ze geleerd heeft in de afgelopen jaren én ze deelt haar tips voor vrouwelijke leiders.

Op haar 25e kwam Wilma in haar eerste leidinggevende functie terecht. Ze deed de master Leren & Innoveren en merkte dat ze veel opdrachten niet kon uitvoeren in haar werk als docent op een middelbare school. Toen op diezelfde school een vacature voor afdelingsleider beschikbaar kwam, besloot ze ervoor te gaan. “Ik dacht: één en één is twee, dit word ik! Terugkijkend is het bijzonder dat ze het aandurfden, ik had nul ervaring en was 25, maar ze zagen de potentie.”

Levensverhaal: Natacha Harlequin voelt zich absoluut geen 'powervrouw'

Bid en werk

Het leidinggeven vond ze in eigen woorden ‘fantastisch’, maar Wilma ontdekte ook dat werken in loondienst niet paste bij haar karakter. Ze wilde afwisseling, diverse klussen, en besloot voor zichzelf te beginnen. Dat was net na de geboorte van haar jongste, “als het om zekerheid gaat was dat niet zo handig. Mijn man werkt twee dagen, ik werkte in loondienst ook al vijf dagen. Voor jezelf beginnen is dan echt eng, dat was een stap in geloof. Toen mijn salaris wegviel dacht ik: ‘oh Heer, hoe gaan we dit doen?’ Ik dacht altijd dat ik een mentaal sterk persoon was, maar als je mijn vaste salaris afneemt...”

Toen mijn salaris wegviel dacht ik: ‘oh Heer, hoe gaan we dit doen?’

Enerzijds vertrouwde Wilma erop dat God haar zou voorzien van werk, aan de andere kant merkte ze ook dat opdrachten niet vanzelf komen binnenvallen. “Achteraf is er geen moment geweest dat ik mijzelf niet heb kunnen uitbetalen, en ik geloof echt dat God mij klanten heeft gebracht die anders niet waren gekomen. Tegelijkertijd komen ze ook omdat ik dingen doe, omdat ik zichtbaar ben. Ik worstel weleens met het idee van ‘bid en werk’, want wat is de verhouding? Ik weet het niet, maar ik ben het aan het ontdekken.”

Vlaggetjes

Dat haar werk zoveel over gedrag zou gaan, had Wilma van tevoren niet kunnen bedenken. “Wanneer ik iemand coach, gaan we eerst helemaal terug naar de start; letterlijk. Naar je geboorte, wat voor jeugd je hebt gehad, hoe je opvoeding is geweest… Ik geloof echt dat dat nodig is. Ik ga de diepte in en als je dat niet wilt, moet je niet bij mij zijn.” De reden dat dit zo belangrijk is, vertelt Wilma, is omdat je jonge jaren veel invloed hebben op wie je bent als leider. “In die periode neemt iedereen, bewust of onbewust, een besluit. Dat besluit begint altijd met de woorden ‘ik ben pas oké als…’. In mijn geval: ‘ik ben pas oké als ik mijn doelen maar snel haal’. Als je je daarvan bewust bent, kun je hem gaan herschrijven naar ‘ik ben oké zoals ik ben’.”

Zelf heeft ze ook een coachingstraject doorlopen toen ze startte met haar bedrijf. “Als jij jezelf door en door kent, kun je betere keuzes maken. Wat ik met name geleerd heb, is dat ik heel erg van het ‘doen’ ben. Het risico daarvan is dat je er ook snel je identiteit in vindt. Onbewust had ik iedere keer een succesverhaal nodig om mijzelf te laten zien dat ik op de goede plek zit. Om het vaatje gevuld te houden met ‘je bent goed, je bent waardevol’ moest ik vlaggetjes zien van wat ik behaald had, in plaats van dat dat vaatje sowieso gevuld was, los van wat ik doe. Als je zo’n patroon eenmaal ontdekt, kun je daarin andere keuzes maken en heb je die vlaggetjes niet meer nodig.”

1604_VrouwelijkLeiderschap3 — Vrouwelijk leiderschap. Credits: StancePhotography.

Daadkracht en verbinding

Daadkracht en verbinding, ook wel een sterke rug en een nieuwsgierig hart, zijn de kernwoorden in Wilma’s leiderschapscoaching. “Als ik met leidinggevenden aan het praten was, kwam ik tot de conclusie dat het altijd aan één van de twee ontbrak. Onbewust gelooft iedereen in één van de twee mythes. De eerste is: als ik echt ga zeggen wat ik wil, word ik dominant, hard of bot. Het gevolg is dan dat ze heel erg in de verbinding blijven, maar de ander heeft ook kaders nodig. De tweede is dat je juist erg veel daadkracht hebt, en de touwtjes strak in handen neemt, met als gevolg dat mensen geen initiatief nemen of weinig zeggen tijdens vergaderingen. Er moet een balans zijn tussen daadkracht en verbinding. Mensen moeten weten waar ze aan toe zijn, maar ook voelen dat er oog is voor wie zij zijn. Beide factoren zijn nodig om verder te komen én te zorgen dat iedereen aangehaakt blijft.”

Er moet een balans zijn tussen daadkracht en verbinding.

Bij vrouwen ontbreekt het vaak aan daadkracht, merkte ze in haar praktijk. “Als vrouw wil je vaak aardig en leuk gevonden worden en ga je daarom de confrontatie uit de weg. Ten diepste willen we gewaardeerd en gezien worden. Als je duidelijk bent of zegt dat je iets niet oké vindt, is er vaak de angst dat je als bot of hardwordt gezien.” Bij haarzelf is het precies omgedraaid. “Ik heb van nature juist een hele sterke rug, en mocht echt leren om de verbinding op te zoeken.”

Koffieschenken

Als er iets is waarop Wilma fel is bij vrouwelijke leiders is dat slachtofferschap. “Op LinkedIn las ik een keer een post van iemand die schreef: ‘no way dat ik de koffie ga schenken tijdens een vergadering’. Dat vind ik zo’n onzin. Als jij van nature van het zorgen bent en ziet dat er koffie nodig is, schenk het dan gewoon in. Je kunt daarna prima aan tafel zitten met mannen en pittige onderhandelingen voeren. Wanneer vrouwen zeggen ‘ik ga echt geen koffie schenken, dan nemen ze mij niet meer serieus’, denk ik: wie ben je dan eigenlijk? Als jij daar zit als een sterke persoonlijkheid, iemand die weet wat haar toegevoegde waarde is binnen het vraagstuk dat wordt besproken, dan maakt het echt niet uit of jij de koffie ingeschonken hebt.”

Het draait uiteindelijk allemaal om balans, is haar conclusie. “Wat ik vaak merk is dat vrouwen zó in een mannelijke energie gaan staan dat ze geen recht doen aan wie ze zijn, of dat ze te bang zijn om als een bitch gezien te worden om daadkracht te laten tonen. Ik geloof dat je als vrouw een monsterlijk goede leidinggevende kan zijn, die rechtdoorzee is qua communicatie, dingen op tafel kan leggen én tegelijkertijd zorgt dat mensen aangehaakt blijven en zich gezien voelen. Het kan én én!”