Vrijwilliger bij 'De Luisterlijn': 'Soms lopen de tranen over mijn wangen'
1 oktober 2024 · 09:45
Update: 1 oktober 2024 · 09:47
Een luchtig gesprek over alledaagse dingen. Een heftig verhaal over verlies of over relatieproblemen. Als vrijwilliger bij de 'Luisterlijn' biedt Deborah (46) aan vele bellers van allerlei leeftijden een luisterend oor. “Iedereen heeft een verhaal, maar in onze drukke samenleving lijken we de kunst van écht luisteren soms te zijn kwijtgeraakt."
Inmiddels werkt Deborah ruim twee jaar als vrijwilliger voor de Luisterlijn. Waar mensen ook mee zitten, iedereen mag bellen, mailen of chatten. Of het nu gaat om verdriet, blijdschap, zorgen of problemen. “De Luisterlijn is 24 uur per dag bereikbaar, 7 dagen per week,” vertelt Deborah. “We draaien dus af en toe ook nachtdiensten. In het begin dacht ik: ‘als ik maar niet in slaap val tijdens het wachten op een belletje’. Maar juist ook ‘s nachts komen er oproepen binnen en vrijwel continu staan er mensen telefonisch in de wacht. In de stilte van de nacht lijken problemen vaak groter en zwaarder. In het donker zoeken we in zo’n gesprek samen naar lichtpuntjes, en meestal kan de beller na het delen van de zorgen weer rustig slapen.”
Eenzaamheid
Jaarlijks worden er meer dan 300.000 gesprekken gevoerd met de Luisterlijn en dat aantal blijft groeien. “Eenzaamheid heeft vele gezichten en in de belletjes is dit vaak een terugkerend thema,” legt Deborah uit. “Soms is die eenzaamheid heel duidelijk aanwezig, andere keren als stille ondertoon. Een beller kan bijvoorbeeld echt eenzaam zijn omdat hij of zij buiten de Luisterlijn dagenlang niemand spreekt. Maar eenzaamheid kan ook in kleine momenten zitten, bijvoorbeeld wanneer een beller ’s nachts ergens over piekert en de partner daar niet mee lastig wil vallen. Of iemand voelt zich eenzaam omdat hij of zij iets niet met een bekende durft te bespreken en er dan voor kiest om de Luisterlijn te bellen.”
In 1958 richtte de Rotterdamse dominee Henk Teutscher de eerste telefonische hulpdienst op in Nederland. “Hij vroeg in het algemeen aan mensen die verhullend spraken, om hun problemen duidelijk uit te spreken en het gesprek met de telefonische hulpdienst aan te gaan. Zelfs als het er om ging dat het leven niet te leven is en zij een einde aan hun leven wilde maken”, vertelt de zoon van oprichter ds. Teutscher. Het was een oproep tot hulp en luisteren. Nu, 65 jaar later, biedt de Luisterlijn een luisterend oor aan iedereen en in (bijna) elke situatie.
Anoniem
Een van de sterke punten van de Luisterlijn is de anonimiteit. “De beller blijft anoniem, maar ik als vrijwilliger ook,” licht Deborah toe. Ik introduceer mezelf als de Luisterlijn. Ook de beller hoeft zijn of haar eigen naam niet te noemen. Dit geeft hen een gevoel van veiligheid. Ik ken de persoon niet, hun situatie niet en ik kom niet met allerlei adviezen, oplossingen of mitsen en maren. Ik luister gewoon. Iedereen heeft een verhaal, maar in onze drukke samenleving lijken we de kunst van écht luisteren soms te zijn kwijtgeraakt."
Vrijwilligers
Op zit moment zijn er zo’n 1.500 vrijwilligers actief bij de Luisterlijn, verspreid over diverse locaties door heel Nederland. “Het is bijzonder om als vrijwilliger actief te zijn voor deze organisatie,” vervolgt Deborah. “Met een open luisterhouding en zonder oordeel kun je heel eenvoudige wijze al veel betekenen voor de ander. Hier worden we als vrijwilligers ook professioneel in getraind. Het is niet zo dat je jezelf als vrijwilliger aanmeldt en dat je de volgende dag aan de telefoon zit om gesprekken te voeren. Er is training, coaching, er zijn oefensessies met praktijkvoorbeelden en zodat je met een gedegen voorbereiding van start gaat.”
Ook vrijwilliger worden?
Heb jij belangstelling in vrijwilligerswerk dat er echt toe doet? En waar je zelf ook enorm veel van leert? Hier vind je meer informatie.
Tranen
“Sommige gesprekken zijn heel kort, andere telefoontjes duren soms wat langer. We willen er voor zoveel mogelijk mensen zijn. De ene keer is het een jongeman die worstelt met relatieproblemen. De andere keer is het een oudere dame die een jaar geleden haar partner is verloren en tegen haar omgeving niet durft te vertellen dat het eigenlijk helemaal niet goed met haar gaat. Ook mensen die het leven niet meer zien zitten, kloppen bij ons aan. Hoewel we geen hulpverleningsorganisatie zijn, zorgen we er wel voor dat mensen de juiste hulp vinden als dat nodig is. Gelukkig lig ik ’s nachts niet wakker van deze verhalen. Ik ben tijdens het gesprek betrokken en empathisch, maar sluit het daarna af. Soms raakt een verhaal me diep en lopen de tranen over mijn wangen. Dan neem ik even pauze met een kop thee. En als ik behoefte heb om erover door te praten, kan ik altijd bij mijn begeleider terecht."
Luchtigheid
Gelukkig brengen sommige gesprekken ook luchtigheid en humor met zich mee. “Een ouder echtpaar belde, midden in de nacht,” herinnert Deborah zich. “Ze waren wakker geworden van een vreemd geluid en wisten niet wat het was. Ze waren een beetje angstig en hadden toevallig het nummer van de Luisterlijn bij de hand. Ik heb met ze meegeluisterd en ontdekte dat het mysterieuze gepiep veroorzaakt werd door de lege batterij van een rookmelder. Daar hebben we samen aan de telefoon hartelijk om gelachen!”
