Uit de bak, krijgt Anuar nog een kans?

Bijna allemaal wandelen ze opgewekt naar buiten. Eindelijk weer vrij, en optimistisch over hun pogingen om de gevangenis nooit meer van binnen te zien. Maar weten ze wel hoe ze zichzelf buiten moeten redden? En wat doet gevangenschap met mensen? Het zijn vragen waarop Dwight antwoorden hoopt te krijgen in Uit de bak. Hij weet als oud-politieman dat gedetineerden soms makkelijk terugvallen in hun oude gedrag.

Met honderd man in kleine cel

Een van de vijf mensen met wie Dwight van van de Vijver optrekt, is Anuar (35), die tijdens de opnames voor Uit de bak net drie maanden vrij is. Hij heeft vijfenhalf jaar in de gevangenis gezeten in de Dominicaanse Republiek, waar hij met bolletjes drugs in zijn lijf werd opgepakt op de luchthaven. In de uitzending neemt hij een kijkje in een Nederlandse leegstaande gevangenis. “Het lijkt wel een hotel,” zegt hij. In de Dominicaanse Republiek zaten gevangenen soms met wel honderd in een kleine cel. “Wie geen geld had, moest staand slapen.” Hij heeft ongelooflijk nare dingen meegemaakt. “We kregen slecht eten, soms met stenen en andere rommel erin, en ik heb daar mensen dood zien gaan.”

'Praten met God'

Op het moment van de tv-opnames voor Uit de bak is Anuar dakloos en zit hij nog in de opvang. Om de hoek zit hij op een bankje bij het water. Daar is hij alleen met zichzelf, maar hij zegt ook: “Hier kom ik tot rust en praat ik met God. Dit is mijn kerk, zeg maar. Hier voel ik me rustig.” Anuar overdenkt er zijn leven, vertelt hij. “Ik heb spijt, maar ik kan niet veranderen wat ik vijf jaar geleden gedaan heb. Ik word gezien als een delinquent, maar ik wil veranderen en iets nieuws opbouwen.”

Als Visie kort voor de uitzending bij Anuar langsgaat, is er veel gebeurd. We ontmoeten hem in een nette, eenvoudige woning op de eerste verdieping in een straat in Rotterdam-Delfshaven. Een bank, lage tafel en stoel, verder staat er nog weinig in de kale huiskamer. Anuar is net thuis…uit zijn werk! Hij monteert laadpalen voor elektrische auto’s. Een mooie, nieuwe start in deze moderne maatschappij. Gaat Anuar het redden?

De zuigkracht van het oude leven is er nog steeds: “Als je ooit het verkeerde pad hebt bewandeld, zullen mensen uit dat milieu je blijven benaderen. Ook nu word ik nog gebeld. Maar ik weet wat ik wil en wat ik niet wil. Daarom ben ik voorzichtig met het aangaan van nieuwe contacten. Gelukkig heb ik weer een vriendin – een oude schoolvriendin met wie ik nu een relatie heb – en twee goede vrienden. Verder probeer ik bewust het kringetje klein te houden.”

‘Drie W’s’ vergroten kansen

Het is wel duidelijk dat Anuar zich bewust is van de gevaren. Het moment van vrijlating zorgt misschien even voor een feeststemming, maar hoe gaat het daarna? Presentator Dwight van van de Vijver noemt in de uitzending een checklist, die Anuar blijkbaar goed in zijn oren heeft geknoopt. Het zijn de drie W’s die de kans op een succesvolle terugkeer in de samenleving een stuk groter maken: werk, woning en wederhelft.

Toch is er verdriet in Anuars leven. Hij wil zijn zoon graag terugzien, maar volgens zijn ex-vriendin moet er eerst stabiliteit in zijn leven komen. “Volgens mij heb ik daar nu aan voldaan, maar ik heb mijn zoon nog niet mogen ontmoeten. Dat doet pijn, want ik ben geen slechte vader geweest en ze nam het geld waarmee ik thuiskwam, altijd dankbaar aan. Ze wist hoe ik het verdiende. Is dat opeens anders nu ik gezeten heb?”
De euforie over de herwonnen vrijheid slaat dan vaak om in teleurstelling. En de verleiding om terug te vallen, kan dan groot zijn. “Daarom wil ik positief blijven denken. Ik moet deze tegenslag loslaten en aan mijn toekomst werken.”

Steun bij geloof

Het bankje aan het water blijft inmiddels leeg. “Maar contact met God heb ik nog wel. Mijn moeder heeft me vroeger het katholieke geloof meegegeven; daar vind ik steun. Als ik me ongelukkig voel, loop ik een kerk in om rust te zoeken. Als ik zie hoe mijn leven er nu uitziet, moet Hij het goed met me voorhebben.”

Dit is een artikel van Visie.