'Tussenlanders verdienen empathie'
8 augustus 2024 · 10:14
Update: 8 augustus 2024 · 10:55
Het zijn twee sympathieke meiden in mijn examenklas. Ze zijn getalenteerd en intussen met glans geslaagd voor hun vwo, een academische carrière voor de boeg. Geboren en getogen in Nederland, spreken vloeiend Nederlands, maken minder spelfouten dan de gemiddelde autochtone jongen en zijn even gebekt als hun klasgenoten.
En ze zijn moslim, van het orthodoxe soort. Traditionele kleding, strakke hoofddoek, gebeden, vasten, alles. Meiden van halal, twee poldermoslima’s.
Ik kletste graag met hen als ze eigenlijk sommen moesten maken. Over wat het betekent om gelovig te zijn. Ik heb weleens moslims in de klas gehad aan wie ik uit moest leggen wat er precies gevierd werd met het offerfeest. Maar deze dames hoef ik niets te vertellen. Ze zijn serieus. Ik vraag wat de ramadan met hen doet en ze vertellen over zelfreflectie, de iftar en dat ze om 1.00 uur nog naar de moskee zijn geweest voor het speciale nachtgebed. Ze vragen terug: “Christenen vasten toch ook? Met Pasen toch?” Ik voel me opgelaten als ik vertel over ons deeltijd-koek-en-snoep-vasten.
Ik vraag of ze elk jaar in Marokko zijn. “Ja!” is het antwoord en dan volgen verhalen over het geboortedorp van hun grootouders, de familiebezoeken en de zwoele zomers in de Rif. Ik vraag: “Voel je je dan meer thuis in Marokko of in Nederland?” Ze vallen even stil, denken na. “Het is raar, maar in Marokko hebben ze meteen door dat je uit Europa komt. Ze zien tegen je op, maar kijken ook op je neer.” De ander vult aan: “Ach meneer, in Marokko ben ik Nederlander en in Nederland ben ik Marokkaan.” Ze zegt het lachend en haar vriendin stemt ermee in: “Zo is het, eigenlijk horen we nergens bij.” Ze zegt het niet eens droevig, meer als een feit waarmee ze zich al heeft verzoend.
Ik moest aan hen denken toen ik beelden zag van een debat in de Tweede Kamer over hoofddoeken en wat ministers daarover zeiden. Hard en zonder compassie. Dat gaat ook over die meiden bij mij in de klas. Zij verdienen empathie, geen afwijzing. Juist omdat ze tussenlanders zijn en altijd al het gevoel hebben dat ze nergens bij horen.