Trump en de Joden in Pakhuis de Zwijger
10 januari 2023 · 11:44
Update: 10 januari 2023 · 12:09
In aanloop naar de midterm-verkiezingen op 8 november 2022 in Amerika schetst Gideon Levy een beeld van de Joodse gemeenschap in Amerika. Een grootse overwinning voor de republikeinen bleef uit. Veel kandidaten die op de steun van Trump konden rekenen verloren. Dit alles weerhoudt Trump er niet van zich toch weer kandidaat te stellen voor de presidentsverkiezingen van 2024. Welke invloed hebben Trumps extreme uitlatingen en politieke besluiten en hoe werkt de radicalisering door binnen de Joodse gemeenschap?
In de documentaire ‘Trump en de Joden’ laat Gideon Levy verschillende personen uit de Joodse gemeenschap zien. Van heel orthodox tot progressief. Aan de hand van onder meer de racistische en antisemitische rellen in Charlottesville in 2017 en de bestorming van het Capitool na de laatste presidentsverkiezingen, schetst Levy een ontluisterend beeld. Een deel van de Amerikaanse Joden voelt zich aangetrokken tot Trump, terwijl tijdens zijn presidentschap het antisemitisme sterk is opgelaaid. Daarnaast laat Levy de dagelijkse politieke en maatschappelijke realiteit zien van de zeven miljoen Joodse Amerikanen, van wie een toenemend aantal moet leven onder de armoedegrens.
Eeuwenlang waren de Verenigde Staten een veilig toevluchtsoord voor Joden die elders (o.m. in Europa) in de knel zaten, maar die tijd lijkt definitief voorbij. Bovendien heeft de polarisatie bínnen de Joodse gemeenschap in de VS ernstige vormen aangenomen. De documentaire is gepresenteerd mede omdat er van nature door veel Joden in de diaspora, ook in Nederland, naar Amerika wordt gekeken als het land waar iedereen terecht kan mocht het in Europa weer eens misgaan. Maar als gevolg van de enorme polarisatie in Amerika sinds het tijdperk Trump is het beeld van een veilige haven aan de andere kant van de oceaan twijfelachtig geworden. Ook binnen de Amerikaans-Joodse gemeenschap in de Amerikaans-Joodse gemeenschap is er polarisatie die in de documentaire wordt laten zien. Dit specifieke fenomeen was in Nederland tot nog toe vrijwel onbekend. De risico’s van polarisatie zijn ook in Nederland aanwezig waar de lontjes de laatste jaren aanzienlijk korter zijn geworden en het antisemitisme merkbaar is toegenomen.
Over Gideon Levy
Gideon Levy staat erom bekend op een originele en filmische manier zijn verhalen te vertellen. Vaak staat een Joodse gemeenschap in zijn vertellingen centraal. Levy neemt de kijker mee in een vaak onbekende wereld en weet deze op toegankelijke wijze in beeld te brengen. Ook slaagt hij erin om verschillende levensopvattingen evenwichtig te visualiseren en de kijker zelf een oordeel te laten vellen. Twee voorbeelden van eerder werk van Gideon zijn de film ‘180 graden Ultra Orthodox’ en de zesdelige journalistieke reisserie ‘Israël, tussen droom en werkelijkheid’.
De documentaire heeft veel kijkers geraakt, zo is er geconstateerd. Het nagesprek zal waarschijnlijk niet alleen over de Amerikaanse situatie zal gaan, maar ook over de vrees dat we in Europa en in Nederland wellicht ook te kampen krijgen met een dergelijk fenomeen.
