Tom Egbers reist door land voorouders in 'Toms Ierland'

In de documentaireserie Toms Ierland (NTR) doorkruist Tom Egbers in een Ford Cortina het eiland dat zijn voorvader Thomas Duffy ontvluchtte tijdens een hongersnood in de 19e eeuw. “Eigenlijk wist ik voor de reis nog weinig van Ierland. Maar wat heb ik veel leuke, optimistische mensen ontmoet.”

In de gedateerde rode auto waarin Tom Egbers in Toms Ierland door het prachtige, ruige landschap rijdt, zullen oudere kijkers de Ford Taunus van vroeger herkennen. “Daar is het inderdaad een kopie van,” bevestigt Tom. “Voor Engelstalige landen werd deze auto in licentie als Ford Cortina geproduceerd, een auto die ook in Ierland het straatbeeld bepaalde.”

(Tekst loopt door onder de video.)

In zijn vorige serie Toms Engeland verkende Tom land van zijn moeder. Zijn nieuwe reis in Toms Ierland confronteert hem meteen met de bewogen geschiedenis van een land waarover hij aan het begin van zijn tocht nog niet veel wist. “Misschien komt dat wel door mijn Engelse achtergrond."

'Vergelijk Britten maar met Amsterdammers'

"Het heeft de Britten nooit zo geïnteresseerd wat er in Ierland gebeurde," verduidelijkt Tom. "Vergelijk ze maar met Amsterdammers: die beschouwen iedereen van voorbij Abcoude als ‘boeren’. Andersom zijn Ieren wel altijd op het grote buurland georiënteerd geweest.”

“Het land heeft zich moeten ontworstelen aan de onderdrukking van de Britse kolonisator en heeft geleden onder de hongersnood die mijn voorvader ontvluchtte,” somt Tom op. “Daarnaast heeft de Rooms-Katholieke Kerk lang een ongezonde rol gespeeld, vooral door misbruikschandalen die lang in de doofpot werden gestopt.”

Jongste priester van Ierland

Gelukkig laat een jonge priester in Toms Ierland zien dat het ook anders kan. “Zijn parochianen zijn lovend over hem. Deze priester, David Vard, is een warme man, die vindt dat de kerk haar fouten moet erkennen. ‘Maar het is mijn doel om te laten zien dat het geloof zelf mensen troost biedt,’ zegt David, de jongste priester van het land."

(Tekst loopt door onder de foto.)

"Daar heb ik respect voor," zegt Tom. "Zelf ben ik niet gelovig, maar als het christendom – of een ander geloof – zo bepalend is voor de cultuur van een land, interesseert dat me natuurlijk wel."

'Vernoemd naar Thomas Duffy'

"Mijn voorvader Thomas Duffy, naar wie ik ben vernoemd, was katholiek, zoals vrijwel iedereen in Ierland. Toen deze jonge, sympathieke priester me welkom heette in zijn dienst, deed me dat wel wat. Mijn moeder, die ook nog katholiek was, zou het prachtig gevonden hebben!”

Nigeriaans-Ierse Ola Majekodunmi

In het moderne Ierland kijken veel mensen graag naar de toekomst, maar er zijn wel zorgen, zeker over de brexit. Steken de gewelddadige Troubles in Noord-Ierland weer de kop op? Het spreekt voor Tom vanzelf dat hij in Toms Ierland ook ten noorden van de grens, die straks misschien weer dichtgaat, een kijkje neemt. “Het eiland had nooit verdeeld mogen worden,” vindt Tom, die in de eerste aflevering kennismaakt met het moderne Ierland.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Een radiopresentatrice in Dublin blijkt in Toms Ierland het toppunt van inburgering te zijn. “De jonge Ola Majekodunmi, die als baby vanuit Lagos naar dit land kwam, noemt zichzelf ‘Nigeriaans-Iers’. Ze heeft zich de Ierse cultuur op een indrukwekkende manier eigen gemaakt. Dat gaat zo ver dat Ola vloeiend het oude Gaelic (Iers) spreekt, beter dan Ieren die al sinds vele generaties in het land wonen.”

Beeld: NTR