Soestdijk en zijn bewoonsters: tien vrouwen, één paleis
15 december 2023 · 08:10
Update: 15 december 2023 · 08:10
“De afgelopen 363 jaar zijn tien vrouwen eigenaar geweest van Paleis Soestdijk. Allemaal zijn ze verliefd geworden op het gebouw en hebben ze hun stempel erop gedrukt.” Enthousiast vertelt curator Nicole Uniquole hoe ronddwalend door Paleis Soestdijk het idee ontstond om de vrouwen van Soestdijk een hoofdrol te geven in de tentoonstelling die nu in het paleis te zien is.
Het zijn illustere vrouwen, de bewoonsters van Soestdijk. Denk onder andere aan Mary Stuart, Maria Louise van Hessen-Kassel, Anna van Hannover, Hortense de Beauharnais, Anna Paulowna, koningin-regentes Emma en koningin Juliana. In 1660 begint het verhaal bij Catharina Hooft. Nicole: “Catharina was de vrouw van de Amsterdamse burgemeester. Zij bouwde deze buitenplaats aan de dijk bij Soest. Daar komt ook de naam Soestdijk vandaan. Bezoekers kunnen een schilderij bewonderen waarop Catharina en haar man per koets bij de buitenplaats aankomen.”
Vleugels voor Soestdijk
De Russische Anna Paulowna liet de vleugels aan het paleis bouwen. “Anna Paulowna was grote panden gewend. Voor haar was Soestdijk klein, dus liet ze er de vleugels aanbouwen. Ze gaf het pand allure. Daardoor is het paleis een van de meest bijzondere empire-paleizen die er überhaupt in Europa zijn.”
In dertig kamers combineert Nicole Uniquole de verhalen van de vrouwen met de schoonheid van het paleis. “Het pand is het uitgangspunt. Zo hebben we nieuwe, wollen vloerbedekking gelegd die de decoratie van het plafond weerspiegelt. In die plafonds zitten mooie details: bijvoorbeeld een cartouche met veel goud en een wolkenlucht.
De tien vrouwen staan op portretten van wel 2,5 meter hoog, geprint op fluweelachtige stof. Het zijn portretten waarop ze van top tot teen staan: in vol ornaat, compleet met juwelen. Normaal zie je dat soort portretten meer van een afstand, maar bij deze tentoonstelling kun je heel dichtbij komen. Alsof je bij ze thuis bent.”
Uniquole zet de verhalen van de vroegere bewoonsters kracht bij door ze te combineren met ambacht, design en mode anno nu. “Het is echt een mix van historie en heden. Mary Stuart had bijvoorbeeld een galerij van Delfts blauw met verse bloemen. De sensatie die zij daarbij voelde, willen we evenaren door een imposante nieuwe installatie van het wereldberoemde Royal Delft te maken met de duurzame kunstbloemen van Regina Floral Feelings. Het portret van Hortense de Beauharnais, de vrouw van koning Lodewijk Napoleon, die een jurk draagt van goudbrokaat, hangt in een ruimte waar allerlei mooie goudkleurige glasobjecten te vinden zijn.”
Uniek inkijkje
Wat ook bijzonder is: tijdens deze tentoonstelling mogen bezoekers vertrekken binnengaan die nog niet eerder zijn opengesteld. “Dat begint al bij de hoofdingang met het bordes. Iedereen kent dat natuurlijk van het defilé op Koninginnedag. Die entree werd alleen gebruikt door de koninklijke familie. Nu ligt er een rode loper, zodat alle vrouwen zich vrouw van Soestdijk kunnen voelen. Vervolgens is er ook de staatsietrap, waar veel officiële foto’s zijn gemaakt. Op de bovenverdieping kunnen mensen een kijkje nemen in de gastenverblijven en de werkkamer van Juliana, waar ze de gesprekken had met de minister-president.
En mensen mogen met hun kaartje ook in de tuin rondlopen. Echt uniek, want na deze tentoonstelling gaat alles voorlopig weer dicht.”
