Rosa Douma: ‘We hebben goud in handen met geloof, beseffen we dat wel?’

Om maar met de deur in huis te vallen: Rotterdamse dertiger Rosa Douma kan er verdrietig van worden als ze merkt dat we als christenen niet doorhebben wat we in handen hebben. “We hebben echt goud in handen met het christelijk geloof! Beseffen we wel dat wel? Naast alle vragen, die er terecht zijn, hebben we heel wat te bieden. Hoe kun je goed leven? Waarom ben ik hier? Wat moet ik met mijn onrust? Waarom is er zoveel lijden? Het christelijk geloof heeft hier zulke waardevolle dingen over te zeggen.”

Rosa is naast partner, moeder van twee kinderen en projectleider onderwijsvernieuwing bij Hogeschool Rotterdam ook co-presentatrice van de EO-podcast Dit Dus!. Samen met theoloog Kees van Ekris spreekt ze met kleurrijke niet (meer) gelovige gasten over de betekenis van het leven en geloof. Ze spreken o.a. met Franca Treur (schrijfster), Ernst-Jan Pfauth (journalist NRC), Sander Schimmelpenninck (presentator en podcastmaker) en Raisa Blommensteijn (rechtsfilosoof).

Rosa ervaart het als een voorrecht om deze gesprekken te voeren. “Contact met niet-christenen heeft mij altijd al geholpen in mijn geloof. Het noodzaakt me niet alleen om goed na te denken over waar je zelf staat, maar in het leven van anderen zie ik ook wat mensen nodig hebben. Waar mensen naar zoeken. Uiteindelijk heeft iedereen grote vragen. Of ervaart onrust. We willen allemaal weten of er iemand is die een oplossing heeft. Ik vind dat de Bijbel en het christelijk geloof, nog veel vaker dan ik had gedacht, een zinvol antwoord geven. Geen kort of makkelijk antwoord, maar wel veel betekenisvolle richting en context.

De meeste vragen die ik aan gasten stel, komen echt vanuit mij als persoon. Op die manier toets ik als het ware of de wijsheden en geloofsovertuigingen die ik zelf heb, voor deze gast relevant zijn. Ik geef daarin veel ruimte aan de ander. Dit betekent niet dat ik zelf geen antwoorden heb. Daar laat ik soms wat van zien. Ik ben enerzijds de interviewer, maar wil bewust ook gesprekspartner zijn. Dat is af en toe wel zoeken.”

Tekst loopt door onder foto

Pasen heeft meer betekenis gekregen

Welke ontmoeting springt er voor Rosa uit? Ze noemt het gesprek met docent en acteur Abbie Chalgoum. Abbie groeide op met een gewelddadige vader, raakte depressief en liep vast in zijn leven. Op het dieptepunt wist hij geen uitweg meer. In 2015 speelt Abbie de rol van Jezus in in de Passiespelen in Tegelen. Deze rol heeft veel betekenis voor hem.

“Door het gesprek met Abbie Chalgoum voélde ik voor het eerst dat iemand zich getroost kan voelen door de lijdensweg van Jezus. Ik ken verdriet, maar die enorme diepgang van lijden heb ik niet gekend. Daarom was het voor mij altijd wat lastig om mezelf te verbinden met die intense angst en pijn van Jezus. Door wat deze weg van Jezus voor Abbie doet, zie ik nu veel meer de kracht en functie hiervan. De lijdensweg naar het kruis heeft voor mij persoonlijk meer betekenis gekregen. Mijn geloof is gesterkt door te zien waar een ander zichtbaar troost vindt in Jezus’ lijdensweg. Dat vind ik heel speciaal. Dit deel van Pasen, heeft nu voor mij persoonlijk meer betekenis."

Gelijkwaardig gesprek

Deze ervaring bevestigt voor Rosa dat je meer over God kunt leren door gesprekken met mensen die niet ‘op jouw manier’ geloven. “Ja, ik heb meer diepgang in m’n geloofsleven gekregen door de gesprekken met niet-christenen.” Dit gelijkwaardige gesprek gaat haar goed af, al begrijpt ze dat dit niet voor iedereen zo gemakkelijk gaat.

“Voor mij is het heel normaal om over geloven te praten. In mijn dagelijks leven spreek ik met alles en iedereen. Ik noem mijzelf vol trots christen, want er schuilt eindeloos veel wijsheid in. Tegelijk heb ik er helemaal geen moeite mee om te zeggen dat ik ook niet alles begrijp. Maar als ik dan hoor van mensen ‘dat ik de enige christen ben die het christendom zo beleeft’, dan doet dat me pijn. Ik ben heus niet de enige christen! Heeft het geloof dan minder betekenis voor hen dat ze er niet over praten? Dat frustreert me soms.”

Cynische generatie

In haar werk op de Hogeschool Rotterdam spreekt Rosa studenten en collega’s. Wat haar opvalt is dat veertigers en vijftigers over het algemeen een stuk cynischer zijn over geloven.

“Deze generatie mensen is opgevoed door ouders die vaak nadrukkelijk afstand hebben genomen van de kerk. Alles kan en mag en inclusiviteit is dé term van het moment, maar zodra het over Jezus of de Bijbel gaat, wordt het belachelijk gemaakt. De generatie daarna, de twintigers en dertigers, hebben die ballast niet. Die zijn ‘neutraal belast’ en staan daardoor open voor geloof en religie. Dit merk ik bij de podcast-gasten die uit die groep komen. Ze zijn niet negatief beïnvloed. Dit maakt het gesprek over geloof gemakkelijker.

Tips voor een goed gesprek over zingeving

Heeft Rosa nog tips hoe je een goed gesprek over zingeving kan aangaan? “Grappig,” zegt Rosa. “Precies deze vraag stelde Sander Schimmelpenninck ook aan ons. Wat ik hier persoonlijk in ontdekt heb, is dat het bovenal belangrijk is om open en betrokken te zijn.”

1. Wees eerlijk over je eigen vragen. Niet-gelovigen in mijn omgeving vinden het vaak verrassend als ik deel over mijn eigen vragen. Dit levert hele mooie gesprekken op.
    
2. Weet wat je gelooft! Ik vind dat we verantwoordelijkheid mogen nemen als christenen. Tuurlijk gaat God zijn eigen weg met de wereld, maar ik ben wel medeverantwoordelijk voor het gezicht van het christendom. Bedenk wat voor jou dingen zijn waar je enthousiast over bent of die je juist ingewikkeld vindt.
    
3. Durf te leren van niet-christenen. Stel open vragen. Hoe ziet jij dit? Ik zie het zo. Wat zegt jou dat? Denk jij wel eens na over…? Ik leer hierdoor zoveel over God van mensen die niet-christelijk zijn.
    
4. Kleine momenten tellen. Al zijn het gesprekjes van vijf minuten bij de kapper, tijdens de zwemles of lunch op werk: dit zijn juist momenten die de ander vaak onthoudt.
    
5. Wees gastvrij. Het avondmaal in de Bijbel laat zien dat Jezus met iedereen de eettafel deelt. Ongeacht achtergrond, imago, daden. We zijn allemaal gelijk en welkom bij deze maaltijd. Gastvrijheid is daarmee een van de belangrijkste waarden in het leven van een christen.

• De afleveringen van de podcast Dit Dus! zijn hier te vinden. Iedere maandag verschijnt een nieuwe aflevering.
• Luister hieronder de aflevering met schrijfster Franca Treur.  Franca heeft het geloof in het leven na dit leven losgelaten. Heeft zij hierdoor meer een ‘nu of nooit-gevoel' gekregen? 
• De aflevering Dit Dus! met Abbie Chalgoum komt maandag 11 april 2022 beschikbaar. Lees hier een artikel op Lazarus over Abbie Chalgoum.
• Komende weken komen ook de gesprekken met Sander Schimmelpenninck en Raisa Blommensteijn beschikbaar.

Auteur: Rianne Meijer
Beeld: EO en Rosa Douma