Ga naar submenu Ga naar zoekveld

‘Relatietherapie was voor ons de enige juiste keuze’

Op relatietherapie ligt voor veel mensen een taboe. Ook Handy en Mirjam vonden het niet makkelijk om bij een therapeut aan te kloppen. Inmiddels zijn ze helemaal om. “Als je er niet uitkomt met elkaar, ga dan alsjeblieft naar therapie.”

Deel:

Handy en Mirjam leren elkaar kennen via een klasgenoot van Handy. “Ik vroeg aan de dames op mijn opleiding of iemand een leuk zusje had voor mijn broertje”, begint Handy. “Mijn - inmiddels - schoonzus reageerde positief. Ze spraken af bij een clubavond van de kerk, ik ging ook mee. Toen ik haar zusje Mirjam zag, dacht ik: die ga ik niet koppelen aan mijn broertje, ik vind haar zélf veel te leuk.” Niet veel later krijgen de twee een relatie. Wat ze dan nog niet weten, is dat ze in de daaropvolgende jaren heel wat voor hun kiezen zullen krijgen.

Scheiding

Ze trouwen jong, Mirjam is dan net achttien. Een jaar later krijgen ze hun eerste kindje. Wanneer hun appartement te klein wordt voor hun drieën kopen ze een huis in Lelystad. Weggaan uit hun geliefde Almere is niet makkelijk, en Handy en Mirjam botsen regelmatig. 

In 2010 verliest het gezin hun koopwoning. “Dat kwam door mijn gedrag,” aldus Handy. “We hadden schulden, en ik had thuis niet verteld dat ik mijn baan was kwijtgeraakt.” Hun huis moet geveild worden, en na een tijd bij familie gewoond te hebben krijgen ze een huurwoning toegewezen. “Daar bleef ik mijn gedrag alleen voortzetten, met als gevolg dat we dit huis óók uit zouden moeten.” Voor Mirjam is dit de druppel, ze vraagt een scheiding aan. Ze vertelt: “Het was een tweestrijd. Aan de ene kant was ik heel boos om wat er allemaal was gebeurd. Aan de andere kant hield ik nog steeds van hem.” Mirjam en de kinderen blijven in hun huis wonen, Handy raakt dakloos, en slaapt in de opvang van het Leger des Heils. 

Tweede kans

Via via komt Handy bij een nieuwe kerk terecht. “Zij boden een programma aan waar je volledig inwoonde en begeleiding kreeg. In die periode heb ik God echt teruggevonden. Ik heb intensief aan mezelf gewerkt en Mirjam en ik hebben altijd contact gehouden. Als gevolg van mijn hervonden geloof kregen Mirjam en ik ook de liefde voor elkaar terug.” Mirjam vult aan: “Op een gegeven moment hebben we een bewuste keuze gemaakt dat we voor herstel wilden gaan.” Zo geeft het koppel elkaar in 2015 opnieuw het ja-woord. 

Therapie voelde als een schande

Daarmee is niet alles direct koek en ei. De twee maken nog steeds veel ruzie. Wanneer Mirjam in die tijd voor een burn-out naar een psycholoog gaat, geeft zij aan dat ze weleens baat zouden kunnen hebben bij relatietherapie. “Ik dacht: dat gaat Handy echt niet doen, hij is een binnenvetter. In die tijd voelde therapie ook nog als een schande, daarmee kreeg je direct een sticker op je hoofd.” 

Relatietherapie

Twee jaar geleden kwam daar verandering in. Handy: “We kwamen in aanmerking om ons bij het leiderschapsteam van de kerk aan te sluiten. Onze pastor had alleen wel gehoord dat het soms knetterde bij ons. Hij kwam met het idee dat het misschien goed was om eens met een therapeut te praten.” Voor Mirjam voelt dat als een gebedsverhoring. “Ik had het in Gods handen gelegd. Dat de pastor van man tot man tegen Handy zei dat relatietherapie geen schande is, hielp hem om ervoor open te staan.”

Natuurlijk hebben we nog steeds discussies, maar die hoeven geen dagen meer te duren

De eerste keer dat ze bij de therapeut naar binnen stappen, moeten ze wel een figuurlijke drempel over. Handy deelt: “Het voelde gek, ik dacht: o jee, moet dit echt? Toch is het uiteindelijk de enige juiste keuze geweest.”

Tijdens de therapie krijgen ze praktische tips om het gesprek met elkaar aan te gaan op een constructieve manier. Mirjam: “Als je niet praat, krop je je emoties op. Dan kom je in een vicieuze cirkel. Onze therapeut stond daarbuiten en hoorde beide kanten van het verhaal aan, zonder oordeel. We kregen van haar verschillende handvatten en tools mee. Als er een ruzie begon op te borrelen moesten we een time-out houden. In die tijd konden we nadenken: waarom doe ik zo, waarom doet mijn partner zo, en hoe kan ik aan mijn kant iets veranderen? Als de heat of the moment voorbij is, kun je met elkaar in gesprek gaan.”

Handy vult aan: “Soms hoor je elkaar wel aan, maar begrijp je elkaar niet. Daarvoor moet je kijken naar waar het vandaan komt dat iemand opeens boos is. Eigenlijk is het heel logisch, maar door de emoties heen kun je dat niet altijd zien. Natuurlijk hebben we nog steeds discussies, maar die hoeven geen dagen meer te duren.”

Aanrader

Hij zou andere stellen zeker aanraden om ook eens een relatietherapeut te bezoeken. “Of je nu net getrouwd bent, of al dertig of veertig jaar. Soms loopt het verleden als een rode draad door in wie je bent. Therapie helpt je om dat in te zien. Sowieso is het heel fijn om te praten met iemand die je niet kent, en die geen oordeel over je heeft. Die kijkt op een zakelijke manier naar wat er anders kan. Dat was voor ons een heel positieve ervaring.”

Je kan zó in de sleur van het leven raken, dat je elkaar vergeet

Mirjam sluit zich daar helemaal bij aan. “Als je er niet uitkomt met elkaar, ga dan alsjeblieft naar therapie. Dat bespaart je een hoop ellende. Wij vinden het het allerbelangrijkste om God erin te betrekken, maar geloven ook dat relatietherapie een geschenk van Hem is. Een les die ik nooit vergeet is dat je een auto regelmatig naar de APK brengt. Zo heeft een relatie ook soms een kleine beurt nodig. Je kan zó in de sleur van het leven raken, dat je elkaar vergeet. Nu weten we: juist als we het druk hebben is het belangrijk om quality time in te plannen. Dat kan iets heel simpels zijn als naar de slager in Lelystad rijden, als we maar even samen zijn.”

De relatietherapeut legt het uit

Aafke van Deursen is contextueel relatietherapeut. Ze werkt vanuit Emotionally Focussed Therapy (EFT). “EFT gaat uit van de hechting tussen mensen en hoe die zich herhaalt in volgende relaties. De manier waarop je gewend bent dat er van je gehouden wordt komt voort uit je eerste relatie, vaak die met je ouders. Iedereen ontwikkelt daarbij onbewust een patroon, dat komt bij stress en conflicten naar voren. Bij een ruzie hebben sommige mensen de neiging om zich terug te trekken, terwijl anderen een meer aanvallende stijl hebben. Je hebt vaak al heel jong geleerd dat het je het meest oplevert als je het één of het ander doet.”

De ‘aanvaller’ lijkt daarbij vaak meer macht te hebben, maar dat is allesbehalve waar, legt Aafke uit. “Degene die zich terugtrekt, is degene die bepaalt wanneer die terugkomt. Wat ik dan als eerste uitleg, is dat het oké is om je terug te trekken. Als je maar tegen je partner zegt: ‘morgenavond kom ik erop terug’. Dat voelt voor de ander veiliger.”

Als je vervolgens met elkaar in gesprek gaat, is het belangrijk om dat op de juiste manier te doen. “Mensen weten na een ruzie vaak niet eens meer waarover die ging, ze onthouden vooral het gevoel na afloop. Het gaat niet om de inhoud, maar om de manier waarop je die overbrengt. Veel mensen spreken vanuit frustratie, in termen als ‘jij doet altijd dit’ of ‘je doet nooit dat’. Onder die frustratie zit een behoefte, die breng ik in kaart, zodat stellen zich daar bewust van worden. Daarna leer ik hen om te spreken vanuit behoefte, bijvoorbeeld ‘ik vind het fijn als je…’. Dat hebben veel mensen van huis uit niet geleerd.”

Aafke’s doel is altijd om de intimiteit en verbinding in een relatie te herstellen. “Als je van elkaar weet waar je kwetsbaarheden liggen, kun je daar rekening mee houden. De gebruiksaanwijzing van de ander wordt duidelijker, en daardoor weet je hoe je met elkaar om moet gaan. Ik geef je de tools in handen om dat te doen.”

Relatietherapie is voor iedereen een waardevolle investering, meent Aafke. “Je hoeft niet direct twee jaar te gaan, soms zijn vijf gesprekken genoeg. Er is niets mis met af en toe een APK’tje doen. Ik zie het als onderhoud, je gaat ook niet pas naar de tandarts als je een wortelkanaalbehandeling nodig hebt. Het leven is complex, zeker jonge stellen hebben een heleboel op hun bord. Als je veilig met elkaar weet te verbinden maakt dat je een sterker team. Hoe sneller je dat aanpakt, hoe minder heftig het is.”

Geschreven door

Lonneke Tijhof

--:--