Presentatoren onder vuur
13 januari 2023 · 13:42
Update: 21 februari 2023 · 12:09
Sinds de boetes voor omroep Ongehoord Nederland liggen talkshows in ons land extra onder een vergrootglas. Het dwingt ons – presentatoren – onszelf preciezer uit te drukken en alerter te zijn. Maar of dat louter vooruitgang is...
Opnieuw commotie in talkshowland. Op1-collega Natasja Gibbs (BNN/ VARA) kreeg afgelopen week een lading kritiek over zich heen vanwege enkele vragen in een gesprek met CU-leider Gert-Jan Segers.
Volgens criticasters gedroeg Gibbs zich als een activist in plaats van een journalist. Na een gesprek over een brief die tien fractievoorzitters schreven over de situatie in Iran, vroeg Gibbs aan Segers of hij nu ook een brief gaat schrijven over het ‘apartheidsregime van Israël’. Ze voegde er even later nog aan toe dat “daar” (in Israël en de Palestijnse gebieden) “ook tieners en twintigers onder Palestijnen omkomen”.
Ikzelf maakte deze week (in het klein, gelukkig) iets vergelijkbaars mee. In Op1 antwoordde zanger Jaap Reesema op mijn vraag of hij polarisatie meemaakt: “Ik merk dat racisme in het oosten van het land, waar mijn vrouw vandaan komt, nog heel erg leeft. Maar ik ga er niet meer op in.” De in Twente geboren criminoloog Chris Rutenfrans reageerde op Twitter: ‘Bij Op1 mag Jaap Reesema zomaar beweren dat mensen in het oosten van het land racisten zijn. Bewijs wordt niet gevraagd. Schande Tijs van den Brink!’ Het bericht van Rutenfrans werd honderden keren geliket.
Geen misverstand: het was beter geweest als ik had doorgevraagd naar Reesema’s ervaring. Je zult maar in het oosten wonen en op televisie horen dat ‘racisme nog heel erg leeft’ in de regio waar jij woont. “Wat bedoel je, Jaap, en heb je daar bewijs voor?” was een betere reactie geweest. En wat mij betreft had Natasja haar vraag ook beter kunnen inleiden en formuleren. De stelling dat Israël een apartheidsregime heeft, is op z’n minst voor discussie vatbaar.
Aan de andere kant: wij presentatoren moeten ons ook een beetje vrij kunnen bewegen. Als we al onze woorden op een goudschaaltje moeten wegen, worden we angstige konijnen. Natuurlijk, onze verantwoordelijkheid is groot: we moeten ons werk goed doen. Maar we leven in een tijd dat (veel) politici toch al zwaar getraind en alleen als het hun bevalt naar de tv-studio komen. Dan moeten wij presentatoren af en toe iets onverwachts kunnen doen, iets wat de politicus niet ziet aankomen, iets wat hem of haar mogelijk even uit het evenwicht brengt. Zodat u iets wijzer wordt over de desbetreffende persoon. Anders kunt u net zo goed het verkiezingsprogramma van zijn of haar partij gaan lezen.