Paus Franciscus overleden (88)

Hij was de eerste paus uit Zuid-Amerika en de eerste jezuïet die de Rooms-Katholieke Kerk leidde. Sinds zijn verkiezing in 2013 stond hij bekend om zijn eenvoud, zijn inzet voor hervormingen en zijn aandacht voor sociale rechtvaardigheid. Met zijn open en toegankelijke stijl bracht hij de Kerk dichter bij de mensen en zette hij zich in voor een wereld met meer compassie en verbondenheid.

Jorge Mario Bergoglio werd op 17 december 1936 geboren in Buenos Aires, Argentinië, als zoon van Italiaanse immigranten. Als jonge man voelde hij zich geroepen tot het priesterschap en trad hij in bij de jezuïetenorde. Hij studeerde filosofie en theologie en werd in 1969 tot priester gewijd. Binnen de orde groeide hij snel en werd hij een belangrijke figuur in de Argentijnse Katholieke Kerk.

Eenvoud

In 1992 werd Bergoglio benoemd tot hulpbisschop van Buenos Aires en later, in 1998, tot aartsbisschop. In deze rol stond hij bekend om zijn bescheidenheid: hij reisde met het openbaar vervoer en leefde eenvoudig, zonder de luxe die vaak met deze positie gepaard ging. In 2001 werd hij door paus Johannes Paulus II benoemd tot kardinaal. Tijdens de economische crisis in Argentinië sprak hij zich openlijk uit voor de armen en zwakkeren.

Op 13 maart 2013 werd Bergoglio verkozen tot paus en nam hij de naam Franciscus aan, als eerbetoon aan Sint Franciscus van Assisi, de heilige van de eenvoud en armoede. Opnieuw koos hij voor eenvoud. Zo besloot hij zijn intrek te nemen in het eenvoudige Santa Marta, niet in het veel luxere apostolische paleis. Zijn eerste bezoek buiten Rome was aan bootvluchtelingen op het Griekse eiland Lampedusa.

Klimaatverandering

Zijn pontificaat werd gekenmerkt door een sterke nadruk op barmhartigheid, sociale rechtvaardigheid en milieubescherming. Zijn encycliek Laudato Si’ (Italiaans voor ‘Wees geprezen’ of 'Geprezen zijt Gij') was een oproep tot zorg voor de schepping en actie tegen klimaatverandering.

Franciscus zette zich ook in voor hervormingen binnen de Rooms-Katholieke Kerk, waaronder meer transparantie in het Vaticaan en een grotere rol voor gewone gelovigen. Hij pleitte voor een inclusieve kerk, met openheid voor mensen in moeilijke levenssituaties. Daarnaast toonde hij compassie voor vluchtelingen, armen en andere gemarginaliseerde groepen.

‘Iedereen welkom’

“De kerk”, benadrukte hij, “moet een plaats van genade zijn die gratis wordt gegeven, waar iedereen zich welkom, geliefd, vergeven en aangemoedigd kan voelen om het goede leven van het evangelie te leiden.” En over het thema hoop verklaarde hij: “Jezus is onze hoop. Niets – zelfs niet het kwaad of de dood – kan ons scheiden van de reddende kracht van zijn liefde

Gezondheid en laatste jaren

Zijn gezondheid kende de laatste jaren steeds meer uitdagingen. Al op jonge leeftijd had hij een deel van zijn long moeten laten verwijderen door een infectie, en later kreeg hij te maken met ademhalingsproblemen en nierfalen. Ondanks deze problemen bleef hij zolang mogelijk actief.  

Bijzondere ontmoeting

Een bijzondere ontmoeting met Vinicio Riva typeert de Paus. Vinicio overleed in januari 2023, op 58-jarige leeftijd. De paus kuste hem op zijn mismaakte hoofd: