Oudste eik Nederland is pelgrimsplek

Een van de oudste eikenbomen van Nederland – de Kroezeboom in Fleringen – heeft een onderhoudsbeurt gekregen om de boom vitaal te houden. De boom heeft een belangrijke plek in de katholieke geloofstraditie. 

Volgens overlevering is de boom vijfhonderd of misschien wel zeshonderd jaar oud. De Kroezeboom op een Twentse es is een bezienswaardigheid. Er loopt een kronkelig een zandweggetje langs, waar op zomerdagen heel wat publiek per auto en per fiets even een kijkje komt nemen bij de legendarische eik. 

Gemeente Tubbergen nam de boom onderhanden met een snoeibeurt en plaatsing van een gietijzeren hek rondom de stam. Zo kan er niet meer in worden geklommen en krijgt de boom rust die het nodig heeft om niet verder af te takelen.

Processie
Naast de Kroezeboom staat een kapelletje. Het is een bewijs dat de plek rond de boom een religieuze geschiedenis heeft. Die gaat terug tot de 17e eeuw. Er werden toen al erediensten gehouden bij de boom, maar het is onbekend aan welke heilige het kapelletje was gewijd. Roomskatholieken kwamen er in het geheim samen, in de tijd dat protestanten hen het licht in de ogen niet gunden. Een priester trok stiekum met paard en wagen naar de boom. De wagen diende als preekstoel .

Begin vorige eeuw vonden processies plaats naar de Kroezeboom. En in 1916 werd de oude eik in eigendom gegeven aan de Sint Pancratiusparochie in Tubbergen. De kapel naast de boom werd toen herbouwd in eikenhout. 

Kerkstrijd
De boom was in de jaren zeventig middelpunt van een katholieke kerkstrijd. Een onafhankelijke groep katholieken met zorg over de vrijzinnigheid, riep zich uit tot ‘Groep Kroezeboom’ en hielde een stille tocht naar de veldkapel bij de eik. Nadien vonden weer processies plaats naar de boom. 

Afgelopen jaren organiseerde een groep katholieke gelovigen jaarlijks een bedevaart naar de Kroezeboom ter gelegenheid van de vredesweek. 

Dit overzicht van de religieuze betekenis van de Kroezeboom is te danken aan Jeroen van de Ven van het Meertens Instituut. 

Over de podcast Eik & ik
De eik wordt de koning van het woud genoemd. Het is een boom die tot de verbeelding spreekt. Daarom verzamelt Wim Eikelboom bijzondere verhalen over de boom waaraan hij zijn naam heeft te danken. De podcast Eik & Ik laat je anders kijken naar eiken.