'Op1: veel beter dan gevreesd, minder goed dan gehoopt'

Een programma met elke dag twee andere presentatoren, met vier verschillende omroepen (BNN/VARA, MAX, WNL en EO) en ook nog een productiemaatschappij: dat kon niet goed gaan, wisten de criticasters begin 2020.

Het eindoordeel is natuurlijk aan jou als kijker. Maar als je het mij vraagt, is het veel beter gegaan dan gevreesd. En eerlijk is eerlijk: ook minder goed dan gehoopt.

Bij de start hield ik er rekening mee dat het hele project na een halfjaar alweer voorbij zou zijn. Ik wist immers ook niet of de kijker al die wisselende presentatoren van verschillende omroepen zou pikken.

Maar het wonder geschiedde: we deden qua impact en kijkcijfers niet onder voor de commerciële concurrentie, waar kijkcijferkanonnen als Eva Jinek en Beau van Erven Dorens werden ingezet. Zeker, de coronacrisis leidde tot een enorme hang naar informatie, dat hielp de belangstelling voor het programma – maar dat gold natuurlijk voor Eva en Beau net zo. De kijker wist ons uitstekend te vinden.

Daar kwam bij: we programmeerden, zeker in de loop van de jaren, aantoonbaar pluriformer, journalistieker en inhoudelijker dan de concurrentie. Minder vertier, meer gesprekken over maatschappelijke ontwikkelingen. Typisch publieke omroep.

Mijn droom ging nog net een stukje verder. Ik had het mooi gevonden als de pluriformiteit nog wat duidelijker was geweest. Misschien komt het doordat ik al zo veel jaar het debatprogramma Dit is de dag presenteer, maar ik houd echt van verschillende perspectieven. Wat is er mooier dan dat de ene dag de christenen mogen bepalen waar we het met elkaar over hebben, de volgende dag de liberalen, dan de arbeiders en na de groenen ook nog de populisten? De NPO: van iedereen, voor iedereen.

Dat dát niet is gelukt, heeft meerdere oorzaken. Samenwerken met zo veel verschillende groeperingen op één redactievloer is gewoon heel ingewikkeld. Er bestonden, zeker in de begintijd, bij de verschillende deelnemers aan het programma grote verschillen van inzicht over wat Op1 zou moeten zijn. En over wie in de dagelijkse praktijk de beslissingen mocht nemen. Dat was een interessant, maar soms ook vermoeiend proces.

Wat ik het meest ga missen, is de dagelijkse gang van zaken op de werkvloer: heel plezierig samenwerken met Giovanca en Margje en heel veel andere leuke mensen die soms van vreemden vriend(inn)en werden.

Op1. Ik ga het missen.

PS Vanaf september mag de EO wekelijks een nieuw, eigen opiniërend journalistiek programma maken. Daarover later meer.