Nirosha is doof én werkt in de zorg

“Rond mijn vijfde werd ontdekt dat ik slechthorend was”, vertelt Nirosha. Het bleek om een genetisch defect te gaan. “Het kan zijn dat ik horend ben geboren en in mijn eerste levensjaren slechter ben gaan horen, maar dat weet ik niet zeker. Mijn slechthorendheid had op elke leeftijd aan het licht kunnen komen. In principe was dit niet progressief. Toch is mijn gehoor een aantal jaar geleden verder achteruitgegaan.”

Als kind ondervond Nirosha nauwelijks hinder van haar doofheid. “Ik heb een aantal jaar op een school voor slechthorende kinderen gezeten. Daar heeft iedereen gehoorapparaten in en ik was geen uitzondering. Later ben ik naar het regulier onderwijs gegaan. Daar voelde ik wél dat ik anders was. De leerkracht besteedde extra aandacht aan mij, omdat ik niet alles meekreeg.” Dit werd opgemerkt door haar klasgenoten, wat haar het mikpunt van spot maakte.

• Wie wordt de ‘Zorgprofessional van het jaar’? Nomineer nu!

  Klik hier

Gepest

Van wat er om haar heen gebeurde en wat klasgenoten tegen elkaar zeiden, kreeg Nirosha niet veel mee. “Op sociaal gebied had ik hier veel last van”, vertelt zij. Nirosha werd op de middelbare school gepest en buitengesloten omdat zij doof was. “Er werd bijvoorbeeld gezegd: ‘We willen niet dat je in onze groep komt, want dan krijgen we een lager cijfer.’ Dat doet pijn.”

Nirosha had tijdens haar middelbare schoolperiode weinig vrienden. “Een vriendengroep had mijn schooltijd een stuk makkelijker gemaakt. Ik kijk niet goed terug op deze periode, maar heb het gelukkig een plek kunnen geven.” Ze vertelt hoe dankbaar ze is voor de steun die zij van haar ouders kreeg tijdens deze moeilijke periode. “Mijn moeder zei altijd dat het niet aan mij lag, maar dat de kinderen die mij buitensloten en pesten, zelf erg onzeker waren. Ik heb het daarom nooit helemaal bij mezelf gezocht.”

Gebarentaal

Pas op haar twintigste leerde Nirosha voor het eerst gebarentaal. “Ik ontdekte hoeveel ik al die jaren had gemist en hoe fijn het is om ter ondersteuning gebaren te gebruiken. In mijn tijd werd het nog niet gestimuleerd om gebarentaal te leren. Tegenwoordig leren kinderen het gelukkig al op jonge leeftijd. Toen ik gebaarvaardig werd, kreeg ik steeds meer vrienden die ook gebaren konden en werd mijn wereld groter. Het is erg fijn om met elkaar te kunnen praten en van elkaar te leren.”

Toekomstplannen

Het was voor Nirosha niet eenvoudig om een baan te vinden waarbij haar doofheid geen belemmering is. “Als kind leek het mij leuk om stewardess of politieagent te worden, maar vanwege mijn gehoorproblemen vielen veel beroepen af”, vertelt ze. “Ik wist niet goed wat ik dan wél kon doen.” Ze volgde maatschappelijke en sociale opleidingen en startte als begeleider in de gehandicaptenzorg. Opnieuw liep ik tegen de vooroordelen van mijn doofheid aan.”

Hoewel de communicatie met haar cliënten altijd prima gaat, waren het vooral haar collega’s en leidinggevenden die hier moeite mee hadden. “Ik hoorde voornamelijk wat ik allemaal níet kon als dove werknemer, in plaats van wat ik wél kon. Het ergste wat ik heb meegemaakt was toen collega’s tegen mij zeiden dat ze mij niet vertrouwden. Ze betwijfelden of ik een cliënt in nood wel zou opmerken. Deze opmerking deed pijn; ik heb andere manieren om dingen op te vangen. Juist doordat mijn gehoor niet werkt, zijn mijn andere zintuigen versterkt. Als er voor mijn gevoel iets niet klopt, controleer ik dat extra. Een schreeuw kan ik inderdaad niet horen, maar ik zou het vast op een andere manier hebben opgemerkt.” Ze was graag het gesprek aangegaan, maar de ruimte ontbrak.

• Nomineer nu

  Wie is jouw favoriete zorgprofessional? Nomineer nu en ontdek op 12 mei wie dé zorgprofessional van het jaar 2025 wordt.

  Klik hier

Verschil maken

Sinds een jaar werkt Nirosha met veel plezier als begeleider bij ’s Heeren Loo, een organisatie voor verstandelijk beperkte mensen. Op deze plek is mijn auditieve beperking juist een pluspunt; ik begrijp goed waar slechthorenden bewoners tegenaan lopen en laat hun weten dat ze niet de enigen zijn. Ik kan echt een verschil maken in hun leven door met hen te communiceren in een taal die zij begrijpen.”

Het gebeurt weleens dat haar collega’s zo druk staan te praten met elkaar, dat Nirosha er wat verloren bij staat. “Ik zeg dan eerlijk dat ik het niet kan volgen en vraag of ze gebaren willen gebruiken.” Door haar doofheid kan ze op zulke momenten namelijk net belangrijke informatie over een bewoner missen. “Mijn collega’s kunnen allemaal gebarentaal, dat is een voorwaarde om bij ons te komen werken, dus dan schakelen ze meteen over op gebaren.”

Tijdens overleg mag zij gebruikmaken van een tolk. “Met wat aanpassingen is er zoveel meer mogelijk”, weet ze inmiddels. “Op mijn werk maken we gebruik van een beeldbelsysteem. Daardoor kunnen we gebarentaal gebruiken met de bewoners.” Een uitkomst voor Nirosha. “Het was een lange zoektocht naar de juiste plek, maar die heb ik hier gelukkig gevonden!”

Zorgprofessional van het jaar

NU’91, de onafhankelijke beroepsorganisatie voor zorgprofessionals, is blij met leden zoals Nirosha. “Ze liepen dit jaar een dag met mij mee om te zien hoe het is om te werken met een beperking. Dat heeft waarschijnlijk zoveel indruk op hen gemaakt, dat ik nu naar voren ben geschoven als gezicht van de campagne Zorgprofessional van het jaar”, vertelt de blij verraste Nirosha.

Ze werkt graag mee aan de campagne, zodat ze kan laten zien dat je je niet door een beperking moet laten belemmeren. “Er blijft zoveel over wat je wél kunt! Denk in mogelijkheden, niet in onmogelijkheden”, adviseert ze. Datzelfde geldt voor werkgevers. “Ik kan dan misschien niet goed horen, maar ik kan net zo goed deelnemen aan de maatschappij als ieder ander. Soms met een aanpassing of met de inzet van tolken, maar dat maakt mij als werknemer niet minder.”

Samen met Mercy Ships en NU’91 zoekt de EO naar de Zorgprofessional van het jaar. Ken jij een verpleegkundige met een sterke visie op het vak? Een verzorgende die de sector op een positieve manier op de kaart zet? Of een begeleider die echt het verschil maakt? Dan is dit hét moment om diegene te erkennen! Nomineer jouw favoriet via eo.nl/zorg en ontdek op 12 mei wie dé zorgprofessional van het jaar 2025 wordt.