Model Sandra kreeg alopecia en werd in één keer kaal

“De dag dat het begon had ik nog een fotoshoot gehad. De visagiste maakte me op en terwijl ze mijn haar in model bracht, voelde ik haarpijn, waar ik al het hele jaar last van had. Goed, wie mooi wil zijn, tenslotte … ’s Avonds bij het douchen en wassen merkte ik dat ik een kaal plekje op mijn hoofd had. Daar schrok ik wel een beetje van, maar misschien waren die speldjes in mijn haar tijdens het opmaken niet zo handig geweest."

Alopecia areata

"De volgende dag was de plek wel twee keer zo groot. En elke keer als ik met mijn handen door mijn haar ging, had ik een plukje haar in mijn hand. Misschien was ik in shock, ik weet het niet, maar het enige wat ik kon denken, was: mijn haar valt uit en ik kan het niet tegenhouden. Telkens vielen er grote plukken blond haar op mijn schouders. Ik liet het gebeuren. Uitvallend haar kun je niet tegenhouden. Het enige wat ik kon doen, was wachten tot alles uitgevallen was.”

Al bijna een jaar had Sandra last van haarpijn. “Een soort stekende spierpijn, die vergelijkbaar is met de pijn die je voelt als je je haar lang in een staart of vlecht hebt gedaan. Dat vervelende gevoel als je het elastiekje eruit trekt. Om erachter te komen waar de haarpijn vandaan kwam, ging ik googelen. Haarpijn alleen had ik al eens opgezocht, maar in combinatie met haaruitval heet het alopecia areata. Omdat ik op dat moment geen haaruitval had, kwam ik niet verder dan dat het in mijn geval om gevoelige haarzakjes zou kunnen gaan.”

"Nadat Sandra’s haar in twee dagen tijd uitviel, was duidelijk dat het om alopecia ging. Sandra maakte meteen een afspraak met de kapper. “Ik dacht: alles gaat er toch af. Ga er maar van uit dat je helemaal kaal wordt. Ik wilde de overgang van een boblijn naar een kaal hoofd minder heftig maken. Een paar dagen later heeft de kapper mijn haar helemaal afgeschoren. Een hoofd met kale plekken is ook akelig om te zien. Het ging allemaal zo snel; in een paar dagen tijd was het gebeurd. Toch ben ik meteen met een kaal hoofd de straat op gegaan. Ik wilde de confrontatie aangaan. En als ik eraan moest wennen, dan de mensen om mij heen ook.”

Kwetsbaar

“Ik kan redelijk goed met mijn haarverlies omgaan, vind ik, maar het steekt soms een beetje als mensen zeggen dat dit me goed staat. Ik geloof het wel, maar voor mij heeft het wel alles veranderd. Ten eerste val ik op als ik op straat loop. Hoe dan ook, een kaal hoofd betekent dat je een verhaal hebt. Misschien dat ik over een paar jaar kan zeggen dat ik er meer zelfvertrouwen door heb gekregen. Maar als ik ’s morgens in de spiegel kijk, ben ik er eerlijk gezegd nog steeds niet aan gewend, het haarverlies is ook nog vrij recent voor mij.

Ik voel me echt kwetsbaar zonder haar. Het is koud, het is open en bloot. Misschien wil ik me soms ook even achter mijn haar verschuilen, even een haarlok voor mijn ogen doen. Ook het aan je haar zitten, even naar links doen en naar rechts, mis ik. Gewoon nadenken en plukken aan je haar. Ook denk ik dat het haarverlies me iets minder vrouwelijk maakt. Ik zie dat een kaal hoofd me staat, maar haar hoort toch bij je vrouw-zijn. Lang haar, kort haar, dat maakt niet uit, maar iets op je hoofd maakt je af. Als ik nu nieuwe kleren aanheb, bijvoorbeeld een nieuwe jurk, dan is het gewoon anders. Het is raar.”

Modellenwerk

Wat het verhaal van Sandra nóg opmerkelijker maakt, is dat ze vanaf haar achttiende model is geweest. “Ja, ik heb mijn eigen bedrijf waarmee ik modellenwerk doe, en ja, dat was gek. Het is extra confronterend als je ineens zonder haar poseert, vooral in een wereld waarin alles lijkt te draaien om perfectie. Van de commerciële producten ga je dan meer richting kunstopdrachten. Maar er zijn gelukkig ook kledingmerken die mensen met een bijzonder uiterlijk willen laten zien, dat is nu een beetje de trend. Juist door mijn kaalheid zijn in mijn modellenwerk heel bijzondere dingen ontstaan.

Mijn allereerste shoot heb ik online gezet, met daaronder mijn verhaal. Ik postte het en iedereen kon meteen zien dat ik voortaan kaal door het leven ging. Dat vond ik zelf belangrijk, want een van de vervelende dingen van plotseling je haar verliezen, is dat mensen denken dat je ernstig ziek bent. Dat wilde ik voorkomen en ook wilde ik met mijn verhaal andere mensen met alopecia helpen. Daarna deed ik mijn verhaal bij Humberto Tan en ging er opnieuw een hele wereld voor me open.

Door social media ‘ontmoette’ ik allemaal mensen die ik daarvoor niet zo snel zou ontmoeten. Ik hoorde verhalen aan en merkte dat veel mensen met alopecia zich schamen en hun hoofd bedekken met een pruik. Ze schamen zich tegenover hun man en kinderen, wat ik begrijp. Het is ook heel heftig. Toch wil ik uitdragen dat iedereen, met of zonder haar, waardevol is. Iedereen is gelijk, iedereen is mens. Ik ervaar dit zelf sterk. Juist nu ik mijn haar ben verloren, voldeed ik niet meer aan het perfecte plaatje van de modellenwereld, maar ik ben mezelf niet verloren. En ook mijn vrouwelijkheid niet. Ik denk dat ik steeds meer ga zien.

Het geloof is een rode draad in mijn leven. En ik heb het er weleens over in interviews. Niet op een prekerige manier, maar het geloof heeft zeker invloed op hoe ik in het leven sta. Ik heb een positieve kijk op het leven, het is gewoon hoe ik leef. God heeft me gemaakt hoe ik ben. En alles wat ik mee moet maken, kan me sterker maken. Ik beweeg echt mee met wat er in mijn leven gebeurt.”

“Ik kan nu heel oprecht zeggen dat mijn haaruitval geen groot dieptepunt in mijn leven is. Tuurlijk heb ik ook weleens dagen dat ik mijn haar mis, of baal van alles wat er gebeurt. Maar ik laat het niet alles bepalen. Ik zie mijn haar langzaam weer op bepaalde plekken aangroeien; misschien helpt dat mij ook. Dat ik weet dat ik straks terugkijk op een kaal deel van mijn leven. Ik wil dat ik dan ook kan terugkijken op een vruchtbaar deel. Ik wil hierdoor gevormd worden, zodat ik er misschien anderen mee kan helpen.”

• Jacqueline schaatste voor Kika, maar kreeg toen zelf kanker

  Jacqueline schaatste voor Kika, maar kreeg toen zelf kanker

Fotografie: Jeannine Rijsdijk
Visagie en styling: Joselien Hoogendam