‘Mijn zoontje van negen reageert op álles wat ik zeg met: “Ja, maar”’

Zoon van negen ja-maart

‘’Mijn zoontje van negen reageert op álles wat ik zeg met: ‘ja, maar’.
'Je moet je eten opeten.’
'Ja, maar.’
'Je moet je tandenpoetsen.’
'Ja, maar.’
'Je moet naar bed.’
'Ja, maar.’
'De telefoon moet uit.’
'Ja, maar.’

Uiteindelijk luistert hij wel, maar pas nadat hij een weerwoord heeft gegeven. Vermoeiend. Hoe voorkomen we dat we in een ‘ja, maar-strijd’ terechtkomen?”

Berthold: ''Om maar meteen met een relativering te beginnen: dit is volkomen normaal gedrag. Jij bent niet gek, je kind is niet gek, dit is gewoon hoe het gaat. Zoals bij veel gedoe met kinderen is het een fase. Het komt en gaat voorbij. Tenzij je (inderdaad) de strijd aangaat. Dan kan het gedoe escaleren en langer gaan duren. Dus de vraag ‘hoe kun je voorkomen dat we in een strijd terecht komen’ is een goede en terechte vraag.

Wat voor volwassenen geldt, geldt ook voor kinderen: iedereen heeft behoefte aan autonomie; onafhankelijk zijn, zelf besluiten kunnen nemen, verantwoordelijkheid dragen voor je eigen leven, een individu zijn. Als het goed is, zijn kinderen zowel veilig en liefdevol verbonden met hun ouders áls een eigen persoon met een eigen levenspad. Voor ouders is het dan ook de uitdaging hun kinderen dichtbij te houden waar nodig en los te laten waar mogelijk. Dat is een spannende ontdekkingstocht en naar mijn overtuiging de essentie van het ouderschap; de balans vinden tussen ‘wij’ en ‘ik’, tussen verbondenheid en autonomie.

Terug naar de vraagsteller. Ik zou je adviseren om niet te veel aandacht te schenken aan de dagelijkse strijd rond zaken als tandenpoetsen of naar bed gaan, maar vooral aandacht te geven aan die gebieden waar je kind met autonomie kan experimenteren. Wat kan en mag het (al) zelf doen? Voor het eerst alleen naar school? Besluiten wat er die avond gegeten wordt? Zelf kleren uitkiezen? Wees daar vindingrijk in. Durf te experimenteren. Dat kan soms tot verrassende uitkomsten leiden.

Laat ik het illustreren met een voorbeeld van onze eigen kinderen.We hebben drie zoons; de oudste twee zitten dicht op elkaar; ze schelen nog geen twee jaar. De derde komt daar een aardig stuk achter; hij is vijf jaar jonger dan de middelste. Vanwege dat leeftijdsverschil waren onze vakanties altijd gedoe. Wat de oudsten leuk vonden, vond de jongste niet leuk en andersom. Na veel frustrerende vakanties kregen we de inval om tijdens een vakantie elk van de kinderen een ‘speciale dag’ te geven. Die dag zou dan in het teken staan van wat hij wilde. Wat hij wilde ondernemen, eten, of welke plek hij wilde bezoeken, etc.

• 'Mijn zoontje (8) zat de hele middag achter dat telefoonscherm, zonder toezicht!'

  'Mijn zoontje (8) zat de hele middag achter dat telefoonscherm, zonder toezicht!'

We zeiden er wel bij: als we dit doen, geldt dat ook voor ons. Ook wij als ouders zouden onze speciale dag krijgen. De jongens vonden het een supertof idee en gingen meteen fantaseren. We waren bang dat ze met de meest idiote ideeën op de proppen zouden komen, maar het tegendeel was het geval. Wat voor ideeën hadden ze? Een zwembad bezoeken, pizza eten, een speciaal ontbijt maken. Dingen die we anders ook wel zouden doen. Alleen hadden onze zoons het nu zelf bedacht. Hoe pakte het uit? Geweldig! Ieder kind vond zijn dag hét feest van de vakantie en was tegelijkertijd zeer coöperatief op de dagen van de anderen. En als klap op de vuurpijl: ook wij als ouders hadden ‘onze dag’ waar de kinderen zeer constructief aan meewerkten. Voor ons allen gold: geen ja-maars, alleen maar ja-ennen.''

Wat is jouw opvoedvraag?

Eindeloos bankhangen, rommel door het hele huis of uitstelgedrag bij kinderen: er zijn van die dingen waar je als ouder weleens met een nieuwe blik naar zou willen kijken.Voor deze nieuwe online rubriek zoeken we uitdagende opvoeddilemma’s die we (anoniem) aan Berthold kunnen voorleggen. Heb jij als ouder te maken met een uitdagende opvoedkwestie? Mail dan jouw dilemma naar eva@eo.nl o.v.m ‘Omdenken’.