Christa’s leven lag overhoop: een le­ver­trans­plan­ta­tie, kin­der­loos­heid en jong weduwe

Trigger warning: dit artikel gaat over depressiviteit en zelfdoding

Zeker vijfentwintig jaar geleden kreeg Christa al het advies om een boek te schrijven over haar leven. Haar toenmalige afdelingshoofd stelde dit voor, nadat ze gezien had wat Christa allemaal had doorgemaakt. “Ik moest er om lachen. ‘Ik kan toch geen boek schrijven, ik heb dyslexie!’ Maar ze wist me te overtuigen en ze zou alles er omheen voor me gaan regelen. Dus ik begon met schrijven.”

Ernstige leverziekte

Een verhaal had ze wel te vertellen. Toen Christa zeventien was, werd er een onbekende leverziekte bij haar geconstateerd. “Als kind was er niks met me aan de hand, ik had een fijne jeugd. Pas in de puberteit begonnen er wat dingen op te vallen. Ik had onder meer last van extreme vermoeidheid en kwam voor onderzoek in het ziekenhuis terecht. Al snel bleek er in mijn hormoonhuishouding iets niet te kloppen. Op een scan zagen ze een kleine lever. Wat er precies aan de hand was, werd maar niet duidelijk. Maar dat ik heel erg ziek was, bleek al snel toen ik een vergiftiging doormaakte.”

In het EO-programma 'De verandering' vertelt Christa haar levensverhaal:
(tekst van het artikel gaat verder onder de video)

Christa lag maar liefst drie maanden in het ziekenhuis. Het waren maanden van onderzoek en onzekerheid. Ze werd op een eiwitbeperkend dieet gezet, omdat haar lever eiwitten niet kon verwerken, maar dat was niet voldoende. Een levertransplantatie bleek op termijn de enige oplossing, al was haar lever daar op dat moment nog ‘te goed’ voor. De volgende jaren probeert Christa een zo normaal mogelijk leven te leiden.

“Ik was nog wel een puber, hoor. Ik leefde niet al te gezond en ging net als iedereen stappen in het weekend. Wel was ik altijd moe. Dat ik om twaalf uur thuis moest zijn van mijn ouders, vond ik niet erg, want dan was ik al helemaal op.” In 1995 vindt de levertransplantatie plaats. Dit ging niet zonder slag of stoot. “Maar hij zit er nog steeds. In 2020 vierde ik mijn 25-jarige transplantatiefeestje. Hij doet het goed!”

Veel voor hun kiezen

Ruim een half jaar voor de transplantatie trouwt Christa met haar grote liefde Géor Pauw. Met hem is ze erg gelukkig. “Hij was echt een hele goede man voor me,” zegt ze liefdevol. Samen krijgt het jonge stel veel voor de kiezen. Behalve de ernstige ziekte, de transplantatie - die pas bij de tweede beschikbare lever écht doorging - stond hij ook naast haar toen Christa flink depressief raakte.

“Er is een tijd geweest dat ik echt dood wilde. Ik was getransplanteerd, het ging lichamelijk veel beter met me, maar er was een hoop te verwerken. En mijn hormonen werkten nog steeds niet normaal. We kregen samen geen kinderen, wel twee keer een miskraam. Ik vond een dagboek dat ik had bijgehouden tijdens mijn eerste zwangerschap. Dat bleek een gouden bron te zijn voor de hoofdstukken van mijn boek.”

Jong weduwe

Wie denkt dat er wel genoeg op haar bordje ligt, heeft het mis. In mei 2001 gebeurt misschien wel het meest verdrietige van alles. Heel plotseling overlijdt Géor, op de leeftijd van 32 jaar. “Bij mijn ouders in de tuin kreeg hij een hartstilstand. Ik was daar niet bij. Het moment dat mijn vader en zwager op mijn werk kwamen om me dit te vertellen, was misschien wel het meest heftige moment van mijn leven. Ze namen me mee naar hem toe en ik zag ik dat het waar was.”

“Géor en ik hadden al vaak over sterven gepraat. Ik verlangde vaak naar de dood, dat wist hij. Toen ik hem zag liggen, stortte ik gek genoeg niet in. Ik kon alleen maar zeggen: ‘Wauw! Hij is gewoon al in de hemel!’ Ik was zó blij voor hem. Ik heb zo’n kracht van God ervaren, ik geloof dat Hij mij hier echt doorheen heeft geholpen. In plaats van boodschappen doen voor Géors 33e verjaardag, stond ik zijn kist uit te zoeken. Maar ik kon het. Ik heb me enorm gedragen gevoeld.”

Christa is even stil. “Géor was echt een fantastische man. Ik heb diep om hem gerouwd en hele zwarte periodes doorgemaakt, echt hartverscheurend. Tijdens het schrijven heb ik zoveel gehuild. Ik las dagboekfragmenten van mezelf terug. Voor de eerste keer. Ik heb Géors overlijden echt verwerkt, maar het schrijven van deze hoofdstukken bracht me weer helemaal terug in die tijd. Ik huilde om de Christa van toen. Wat was ik jong, ik voelde echt diepe bewogenheid met mezelf, alsof ik mezelf een knuffel wilde geven. Het schrijven was daardoor heel therapeutisch voor me.”

Tweede liefde

In 2004 trouwt Christa met haar tweede grote liefde: Gert Tomassen. Ze leert hem kennen via haar zus Anneke. “Of ik dit als teken van God zag? Nou, eerst niet hoor! Een gescheiden man, niet kerkelijk… niet bepaald ideaal. Maar we vonden elkaar leuk en toen we dit aan elkaar toegaven, waren we op slag verliefd. Heerlijk! Het was fantastisch om nog een keer te mogen trouwen. Aan die dag heb ik hele warme herinneringen. Er was ook ruimte voor het verdriet, Géors vader was onze getuige. Rouw om Géor blijft deel van mij, maar dat kan heel goed naast elkaar bestaan. Ik ben met Gert ook erg gelukkig.”

Betekent deze romantische wending een happy end voor Christa? “Nee, het leven heeft nog veel uitdagingen voor mij. Ik heb een eetstoornis die begon toen ik net ziek was en die is nooit over gegaan.” Ook de kinderloosheid blijft pijn doen. “Een paar jaar geleden kwam dat weer in alle hevigheid terug. Mijn neefje en nichtje kregen kinderen, de dochter van Gert werd moeder. Dat bepaalde mij weer zo bij mijn eigen gemis. Het schrijven hierover deed me beseffen dat God ook daar altijd bij is geweest, al zag ik dat in die jaren niet altijd. Dwars door alles heen, in alle ellende, boosheid en ook als je in opstand komt tegen Hem. Hij houdt je vast.”

Worstel je met suïcidale gedachten of maak je je zorgen om iemand anders? Praat er dan over. Bel 113 of ga naar www.113.nl. Stichting Zelfmoordpreventie is 24 uur per dag en zeven dagen per week bereikbaar.

Tekst: Frieda van de Geest