'Mijn identiteit hangt niet af van DNA' – Gendro over mismatches in 'Spoorloos'

Het televisieprogramma Spoorloos dat 35 jaar lang (adoptie)kinderen hielp bij de zoektocht naar hun biologische familie, kwam recent onder vuur te liggen vanwege meerdere foutieve matches. "Met een zwaar gemoed, maar in volle overtuiging kiezen we ervoor om te stoppen met Spoorloos", aldus mediadirecteur Sandra Hilster.

Mismatches

De eerste meldingen over mismatches doken op in 2022. De exacte omvang van het aantal gedupeerden is nog niet bekend, maar KRO-NCRV heeft destijds een oproep gedaan aan oud-deelnemers om zich te melden als er twijfels bestonden over hun biologische verwanten. De omroep bood DNA-tests en nader onderzoek aan om definitief uitsluitsel te geven.

Eén van de deelnemers aan Spoorloos was Gendro Schijff, die in 2008 via het programma op zoek ging naar zijn biologische ouders. Gendro werd als baby geadopteerd vanuit Indonesië en groeide op in Nederland. Zijn zoektocht bracht hem na meer dan dertig jaar terug naar zijn geboorteland, waar hij een schokkend familiegeheim ontdekte: hij was het resultaat van een geheime relatie tussen zijn moeder en een buurman. In het dorp werd dat ervaren als een schande. Gendro’s moeder werd uitgestoten, maar bleef wel in het dorp wonen. Toen Gendro haar in 2009 ontmoette, ontdekte hij dat ze al die jaren in een sociaal isolement had geleefd. Gendro’s vader woonde naast haar, maar heeft nooit meer naar haar omgekeken. Hij was ten tijde van de hereniging ernstig ziek.

Desondanks was de ontmoeting met zijn biologische ouders een bijzonder moment. "De grote verrassing was mijn vader," vertelt Gendro. "Ik had een kwetsbare, zieke man verwacht, maar hij zat trots rechtop in de kamer. We keken elkaar aan en hadden een echt vader-zoon moment." Inmiddels is zijn vader overleden.

Onderbuikgevoel

Met de recente onthullingen over foutieve matches rijst de vraag of Gendro zeker weet dat hij daadwerkelijk zijn biologische ouders en broers heeft gevonden. "Is het 100% zeker? Dat blijft natuurlijk altijd een vraag," erkent hij. "In 2008 werden er nog geen DNA-tests afgenomen. Maar ik voel in mijn onderbuik dat het klopt. Voor mijn gevoel vielen alle puzzelstukjes op hun plek toen ik mijn familie in Indonesië ontmoette. Ik denk niet dat ik mezelf voor de gek houd, want ik zag ook wel overeenkomsten met mijn moeder en met mijn vader, dus dat vind ik erg mooi."

Gendro's biologische moeder is een jaar geleden in februari overleden. "Vorig jaar reisde ik opnieuw af naar Indonesië om afscheid te nemen van mijn biologische moeder. Toen ik bij haar graf stond, had ik echt het gevoel van: dit is mijn moeder."

Gendro vertelde zijn verhaal in 'De Verandering'

Kijk hier 'De Verandering' met Gendro Schijf

Hoewel hij beseft dat DNA-onderzoek een optie zou kunnen zijn, voelt hij daar zelf geen behoefte toe. "Ik zou heel eenvoudig een DNA-test kunnen doen, bijvoorbeeld met mijn halfbroers. Maar mijn identiteit hangt niet af van het feit of ik mijn biologische familie wel of niet heb gevonden, of van DNA," zegt hij. "De kern van wie ik ben, ligt in Christus. Hij kent mij als geen ander en geeft mij zekerheid tot in de kern van mijn bestaan."

Een pijnlijk hoofdstuk voor geadopteerden

Met het stopzetten van Spoorloos probeert KRO-NCRV verantwoordelijkheid te nemen voor de tragische fouten die door de jaren heen zijn gemaakt. Voor velen is de impact van een mismatch onvoorstelbaar groot. Gendro beseft hoe groot de emotionele schade kan zijn. "Het heeft een gigantische impact op een mensenleven. Je bouwt een band op met mensen waarvan je denkt dat het je biologische familie is, en als dat later niet zo blijkt te zijn dan is dat is hartverscheurend."

Hoewel het programma Spoorloos nu stopt, blijft de omroep met gedupeerden in gesprek over emotionele en financiële ondersteuning. "Stoppen alleen is niet genoeg," zegt Hilster. "We zetten alles op alles om met de betrokkenen tot een oplossing te komen."