Sluit je aan

Gratis inloggen

Doe je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen op alle sites van de EO.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Mentale schijf van vijf: rusten.
© Shutterstock

Waarom rust zoveel meer is dan slapen en bankhangen

11 december 2024 · 12:00Eva

Update: 12 december 2024 · 16:53

In een wereld waarin druk zijn een soort status is geworden, vergeten we vaak hoe essentieel rust is. Om mentale klachten te beperken ontwikkelde psychiater Esther van Fenema de ‘mentale schijf van vijf’. In deze serie bespreken we de vijf schijven. Deze keer: neem voldoende rust.

In een tijd waar rust schaars is geworden en stress hoogtij viert, is ontspanning van levensbelang. Natuurlijk hebben we sowieso voldoende rust nodig in de klassieke betekenis van slapen. “Want mensen met een chronisch gebrek aan slaap kunnen daar echt ziek van worden,” zegt Esther van Fenema.

Wat betreft de overige rustmomenten wil ze graag een misverstand ophelderen: “Rust is niet per se hetzelfde als niks doen en passief op de bank zitten. Rust is vooral: iets totaal anders doen dan datgene wat je als werk ervaart of wat stress oplevert. Zoek een bezigheid die contrasteert met je normale activiteiten. Wanneer je op je werk vooral prestatiedruk ervaart, is het verstandig om even iets ogenschijnlijk onbenulligs te gaan doen: tuinieren, een eindje fietsen, de kast opruimen. Voor wie beroepshalve veel met mensen bezig is, kan rust betekenen: even geen andere mensen om je heen. Je kunt je rust op allerlei manieren invullen.”

Tekst gaat hieronder verder.

Reset van je brein

Ben je eenmaal gewend om op tijd zo’n rustmoment in te lassen, dan heeft dat een positief invloed op je functioneren. Van Fenema: “Rust geeft je brein de kans om te resetten. Of, zoals de Belgische hoogleraar Theo Compernolle het zo mooi beschreef: je geeft de archiverende mannetjes in je hoofd de gelegenheid om de boel te ordenen. Daarna kun je nog veel beter gebruik maken van dat brein, waardoor je op nieuwe ideeën komt, creatiever bent enzovoort.”

Valkuil

Pas daarbij wel op dat je niet alsnog in de valkuil trapt van onze prestatiemaatschappij. Voorbeeld: wanneer je besloten hebt om − bij wijze van rustmoment – eindelijk eens die kledingkast op te ruimen, haast je dan niet om meteen trots een foto van die keurige kast op Insta te posten! Het ging er immers om dat je even niet hoefde te presteren?

Tekst gaat hieronder verder.

Plan rust in

Hoe logisch het ook lijkt om genoeg rust te nemen, in de praktijk schiet het er vaak bij in. Daarom is het slim om rust van tevoren en structureel in te plannen. Gewoon hier en daar een uurtje of een dagdeel reserveren voor iets totaal anders. Want zeg nou zelf: hoe lang is het geleden dat je iets voor jezelf deed, enkel en alleen omdat het leuk was? Wanneer was je laatste strandwandeling? Of wanneer ben je voor het laatst naar de bios of een concert geweest?

Psychiater Esther van Fenema schreef het boek De mentale schijf van vijf, met praktische tips voor het dagelijks leven. Het is geen therapieboek en ook geen zelfhulpboek; het is gewoon ‘een handleiding voor het hoofd’, zoals de ondertitel luidt. Wie beter snapt hoe het eigen hoofd werkt, kan vaak ook beter met stress omgaan.

Tekst: Margaretha Coornstra

Meest gelezen

Lees ook