Van Nederland naar Madagaskar: ‘De zorg is hier niet zo goed, dan moet je je kind echt loslaten’

Wouter groeide als kind op in Peru. Toen hij als achtjarige jongen terugkwam in Nederland, wist hij dat er mensen waren die het veel minder goed hadden. Daar wilde hij iets mee. “Toen ik Marlies leerde kennen, vertelde ze dat zij zich op medisch gebied graag wilde inzetten voor anderen. God gaf ons een passie, we hebben talent én er is nood. Die drie dingen bij elkaar werden onze roeping”, vertelt Wouter. “Ik vind het cool om een vliegtuig te vliegen naar plaatsen waar heel weinig mensen komen.”

Termietheuvels

En geïsoleerde gebieden zijn er heel wat op Madagaskar. “Er zijn plaatsen waar de mensen nog nooit hun dorpje uit zijn geweest. Er is niet veel wat ze hebben of kennen. Ze hebben bijvoorbeeld geen arts die eenvoudige wondjes kan behandelen, zodat het geen ontsteking wordt en je er niet aan sterft. Ik kan met het vliegtuig artsen invliegen of mensen met spoed naar het ziekenhuis brengen. Zo maak ik als MAF-piloot verschil tussen leven en dood. Door de slechte wegen doe je er met de auto zo’n vijf uur over, terwijl ik er in een half uurtje heenvlieg”, legt Wouter uit. “Als MAF-piloot moet je creatief te werk gaan en niet te beroerd zijn om zelf iets te doen. Ik doe alles in mijn eentje: het toestel checken, controleren wat de mensen allemaal meenemen, gewichtscalculatie, maar soms ook vijftig termietheuvels vlak maken op de landingsbaan.”

Schorpioenen en cobra’s

Marlies en Wouter wonen al drie jaar met hun kinderen Mirthe (6), Thamar (4) en Jeftha (10 maanden) op Madagaskar. Daarvoor woonden ze vier jaar in Zuid-Soedan. “We vonden het best pittig om daar als gezin te leven”, vertelt Marlies. “Soms waren er gevaarlijke, giftige slangen op de compound – zoals een zwarthalscobra. Of er liepen schorpioenen in huis. Zelfs op de compound moesten we dus alert zijn. Het is fijn dat er op Madagaskar minder gevaarlijke dieren zijn. Daarnaast ben ik blij dat ik hier twee dagen per week kan werken als verloskundige in een kliniek. Dat ging in Zuid-Soedan niet, omdat het lastig was om oppas te vinden.”

Ziek zijn in een ander land

Marlies herinnert zich nog goed een voorval uit de periode in Zuid-Soedan. “Mirthe kreeg malaria toen ze zes maanden was. Vooral ’s nachts was ze erg ziek, maar we konden dan de straat niet over, want dat was erg gevaarlijk. We hadden toen een ontzettend spannende nacht. Gelukkig was er op dat moment wel een dokter in één van de klinieken die ons kon helpen. Maar zulke momenten hakken er erg in”, vertelt ze.

Wouter: “Zo’n spannende nacht maakten we ook een keer met Thamar mee, hier op Madagaskar. Zoiets geeft veel spanning, maar je voelt ook enorm je afhankelijkheid. Wij konden alleen maar bidden: ‘Heer, wilt U ons kind bewaren?’ In Nederland heb je het idee dat er de beste zorg van de wereld is, dus geef je het over in handen van de dokter. Maar hier is de zorg niet zo goed. Dan moet je je kind echt loslaten en vertrouwen op God.”

Dubbele verantwoordelijkheid

Ziekte bij hun kinderen raakt Marlies en Wouter altijd hard. “Wíj zijn naar Madagaskar gegaan. Dit is onze roeping, niet de keuze van onze kinderen. Daarom voelen we ons dubbel verantwoordelijk. Tegelijkertijd geloven we dat we deze situaties altijd aan God kunnen voorleggen en zeggen: ‘Heer, U hebt ons hier neergezet. U hebt beloofd dat U voor ons wilt zorgen’”, vertelt Marlies. “Ook weten we dat er op zo’n moment een groep mensen actief voor ons bidt in Nederland. We hoeven maar een appje te sturen en mensen bidden voor ons. Dat voelen we dan.”

Minder gehaast

Ondanks sommige zorgen vinden Marlies en Wouter het een verrijking om te leven in een andere cultuur. “Het is mooi om de mensen hier van dienst te kunnen zijn, en we leren veel van hen – dat vinden we gaaf”, zegt Wouter enthousiast. “Zoals een community zijn en zorgen voor elkaar. Dat mis ik soms als we in Nederland zijn. En ook het minder gehaast leven en meer in het nu zijn.”

“Daarnaast leren we ook om dankbaar te zijn. De mensen hier zijn ontzettend arm, velen hebben niets. Toch lopen ze lachend over straat en zijn ze ontzettend vriendelijk. Dat maakt mij extra dankbaar voor wat ik heb en de situatie waarin ik geboren en getogen ben.” Marlies vult aan: “Het is mooi dat we ondanks de verschillen met de mensen hier, toch allemaal door God gemaakt zijn en dus allemaal mens zijn. Als westerling kunnen we misschien wat kennis overbrengen, maar anderzijds leren wij ook veel van hen. Zo vullen we elkaar aan.”

Bevalling in een bergdorpje

Marlies geniet ervan om haar talenten als verloskundige in te zetten voor de mensen op Madagaskar. Soms kruist haar werk dat van haar man. “Eén keer moest ik meevliegen met Wouter. In een bergdorpje dreigde een vrouw te bezwijken door haar bevalling van een levenloos kindje. Het was al uren aan de gang”, vertelt ze. “Er was geen apparatuur beschikbaar. We besloten een bloedtransfusie te geven in de hoop haar leven te redden. De vrouw bleek dezelfde bloedgroep te hebben als ik, dus konden we de bloedtransfusie ter plaatse regelen. Daar waren we heel dankbaar voor, en de vrouw heeft het gelukkig gered.”

Een kind verliezen

Op Madagaskar lopen zwangerschappen regelmatig niet goed af. “Het komt veel vaker dan in Nederland voor dat kinderen of moeders overlijden. Als je op straat aan vrouwen vraagt hoeveel kinderen ze hebben, noemen ze een aantal. Je moet dan eigenlijk altijd doorvragen hoeveel er nog in leven zijn. Bijna iedereen heeft wel een kind verloren”, vertelt Marlies. “In die zin is het hier ‘normaler’ om een kind te verliezen. Maar het is niet minder pijnlijk: die moeders hebben net zoveel verdriet als een moeder in Europa die een kind verliest.”

Zeventien kilo kaas

Marlies en Wouter missen hun familie en vrienden uit Nederland. “Verder missen we steeds minder uit Nederland. Dat klinkt misschien gek, maar je went eraan. Toen we het eerste jaar in Zuid-Soedan waren, hebben we een keer zeventien kilo kaas over laten vliegen, omdat we dat zo erg misten. Gelukkig is kaas op Madagaskar makkelijker te krijgen, dus dat is nu niet meer nodig. En we worden steeds minder afhankelijk van onze ‘wekelijkse rookworsten’”, grijnst Wouter.

Marlies: “Ik mis het wel eens dat je niet gewoon een rondje kunt fietsen zonder dat je nagekeken wordt. Je kunt hier prima fietsen, maar je bent wel een bezienswaardigheid, zeker met kinderen achterop. In Nederland kun je gewoon op je fiets springen en even een boodschapje doen of een speeltuintje bezoeken. Je wordt niet nagekeken. Speeltuintjes heb je hier sowieso niet.” Wouter: “We hebben wel een krokodillenboerderij.” Marlies lacht. “Ja, dat is zo’n beetje onze kinderboerderij.”

Brengen van hoop

Wouter en Marlies hopen hun werk op Madagaskar voorlopig nog voort te kunnen zetten. “Helaas is het vliegtuig waarin ik vlieg oud en aan vervanging toe. We zijn erg blij dat EO Metterdaad gaat werven voor een nieuw vliegtuig, zodat mijn collega’s en ik door kunnen gaan met het helpen van mensen en redden van levens”, zegt Wouter. “En met het brengen van hoop.”

Geef jij Wouter vleugels?

EO Metterdaad steunt het werk van MAF-piloot Wouter Nagel in Madagaskar. Met het vliegtuig van MAF brengt hij medicijnen, vaccins en artsen naar verafgelegen gebieden én patiënten met spoed naar het ziekenhuis. Het toestel is na ruim 30 jaar trouwe dienst toe aan vervanging. Daarom komt EO Metterdaad in actie. Met een nieuw vliegtuig redden we mensenleven in Madagaskar! Help je mee?

EO Metterdaad, zaterdag 18:15 uur op NPO 2 

• Geef nu