Marjon Moed: “Ik ben uit de religieuze kast gekomen"

In de 6-delige serie Holy Shit! ging ik op zoek ging naar een antwoord op de vraag: moet ik nog iets met het christelijk geloof? Het voelde alsof ik uit de religieuze kast ben gekomen. Al denk ik dat mensen het minstens 10 jaar geleden al moeten hebben doorgehad: die is ‘afgehaakt’. 

Om het ook echt hardop uit te spreken – want zolang je het niet zegt is het er niet – heb ik die 10 jaar toch wel nodig gehad om de juiste hoeveelheid moed te verzamelen. Iets met opvoeding, loyaliteit, ouders, vrienden van ouders, en wellicht de vrienden van de vrienden van je ouders. Dat je al ruim de 30 gepasseerd bent, weekboodschappen doet, inmiddels ook van recreatief wandelen houdt en in het bezit bent van een overlijdensverzekering maakt het gek genoeg niet minder spannend. 

Voor mij was het enorm bevrijdend om op camera te zeggen dat ik de essentie van het christelijk geloof niet geloof. Als in: dat Jezus voor mijn zonden is gestorven en dat ik gered ben als ik dat geloof en belijd. Ik deed het niet om te provoceren, maar om eens echt eerlijk te kunnen zijn, en daarmee een stem te geven aan een grote groep onzichtbare twijfelaars. We kunnen niet meer terug naar hoe het vroeger was, maar er is ook nog geen alternatief.

Bovenstaande kan ik oprecht een goddelijke ervaring noemen. 

De eersten aan wie ik het vertelde waren mijn ouders, die gelovig en kerkelijk zijn. Als je ze zou zien zou je denken dat ze net klaar zijn met de opnames voor een ANWB-reclame. Ze reageerden verrassend goed op mijn coming out. Ze waren vol liefde en begrip, en wensten mij veel inspiratie toe tijdens mijn zoektocht naar iets minder religieuze onrust en veel succes bij het vinden van een antwoord op mijn vraag. 

Zoekers versus weters

Onderweg sprak ik met worshipleaders, dominees, een regenbooggezin en andere zoekers. Ik ontmoette mensen die geloven met hun hoofd en/of met hun hart, mensen die een zinvol leven leiden zonder God en mensen die hun religieuze rust gevonden lijken te hebben. Ik kreeg een christelijke spirituele massage, knuffelde met een kruis, sprak met een dominee die zijn eigen ja-woord in twijfel trok en zat aan tafel met mensen van alle wereldreligies. Ik twijfelde en bevroeg mezelf en anderen aan één stuk door. 

Het werd mij duidelijk dat voor openlijke zoekers en twijfelaars het draagvlak binnen de kerk minder groot is dan voor de mensen die het onbetwijfeld zeker lijken te weten. Deze twee groepen lijken elkaar in elk geval niet van nature op te zoeken. 

Ik moet dan toch vaak stiekem terugdenken aan die armbandjes van vroeger met What Would Jesus Do erop. Wat zou Jezus nu doen te midden van deze zoekers en weters? 

Ik stel me zo voor dat hij - met een hoofdletter - anno 2020 als barista voor iedereen een decaf latte macchiato met havermelk had gemaakt en dan op elke herbruikbare afbreekbare bamboebeker een open vraag voor je onbekende buur (M/V/X) had geschreven. En was hij op een afstandje – met af en toe wat plaatsvervangend ongemak - gaan zitten kijken. (Met naast zich een werkloze zzp’er uit de culturele sector die een dagje zwart mocht meewerken, maar dat geheel terzijde)

Steunbetuiging voor de twijfelaars

Voor de LHBTQI+ gemeenschap kunnen mensen tegenwoordig een regenboogvlag buiten hangen om het signaal af te geven dat iedereen zichzelf moet kunnen zijn en zich veilig en geaccepteerd mag weten. Uiteraard is dit ter support van de community, maar ook een boodschap aan alle mensen wereldwijd om zich hiervoor in te zetten. 

In mijn fantasie komt er ook zo’n soort steunbetuiging voor de zoekers (lees: afvalligen). En dan zou ik voorstellen dat alle christenen de ichtusvis achterop hun auto openknippen en verbuigen en als vraagteken achterop hun auto plakken. En met een pepermuntje dat ze uit hun zondagse mond hebben gespaard de punt onder het vraagteken zetten, vastgeplakt met hobbylijm van de kindernevendienst. Zodat de zoekers en twijfelaars zeker weten: daar zijn mijn vragen veilig en het oordeel ligt voorlopig in de kofferbak. Ik weet zeker dat een middagje creatief met christendom meer wonderen dan schade doet. 

12 voornemens

Moet ik nog iets met het christelijk geloof? Als antwoord heb ik in plaats van 10 geboden 12 voornemens opgesteld, geïnspireerd op de gesprekken met mensen die ik tijdens mijn reis onderweg ben tegengekomen. 

1. Wens de ander toe waar hij/zij naar op zoek is (van m’n moeder) 
2. De zin ‘ik weet het niet’ is de meest essentiële zin die je mag gebruiken (Reyer van Drongelen) 
3. Bevecht de ruimte die je misschien tot nu toe nooit hebt ervaren, maar die er wel is (dominee Marleen Blootens) 
4. Laat los dat je er niet altijd bij hoort en dat je niet voldoet aan het plaatje wat een ander heeft van een passend leven met God (Ella de Stigter) 
5. Hou gewoon van mensen (Bob Venus) 
6. Doe wat goed is en ontdek aan de hand daarvan wie God is (Rikko Voorberg) 
7. Ga eens uit je hoofd en in je lijf. Ervaar en gebruik je zintuigen (Tjitske Volkerink)   
8. Mijn geloof is een intentieverklaring (Gerko Tempelman) 
9. Ga op zoek naar alles wat goed is in het geloof dat je hebt meegekregen (Lou Niestadt)
10. Laat de grote vragen je wel voorstuwen, maar wees niet teleurgesteld als het antwoord maar niet komt (Jaap van der Spek) 
11. Verhoud je tot je verleden – je kunt niet anders - en vérvorm wat je heeft gévormd (Stef Bos) 
12. Onderzoek alles en behoud het goede (iedereen) 

Dit ga ik elke avond aan mezelf voorlezen voor het slapen gaan. En daarna zing ik mezelf in slaap met het lied van God van Stef Bos. 

Dat vindt God denk ik echt wel goed...

Lees hier meer over de serie Holy Shit!

Bekijk hier alle afleveringen van Holy Shit!

Marjon Moed over Holy Shit! in de media:

- Onderweg op NPO radio 5 met Elsbeth Gruteke. Artikel: 'Ik kon niet belijden wat ik moest belijden'  

- De Nachtzoen op NPO2 met Marleen Stelling

- Even bellen met Henk van Steeg in Thank God It's Sunday op NPO radio 2.

Als je gelooft in samen - Steun de EO 
Vele initiatieven zoals Lazarus, maar ook het online platform Samen Geloven, de BEAM kerkdiensten en Niet alleen zorgen ervoor dat we als gelovigen juist in deze tijd verbonden blijven. Maar we kunnen dit alleen realiseren dankzij de trouwe steun van onze leden en donateurs. Kunnen we ook op jou rekenen?