Maak jij je zorgen om het klimaat? Ga met Lydia op pel­grims­tocht

Van pelgrimstochten wordt verteld dat ze levens veranderend zijn. Mijn man is nu een beetje bezorgd dat ik na deze tocht nog hysterischer reageer als iemand plastic in de verkeerde bak gooit. Of dat we voortaan allemaal alleen nog maar hele moeilijke verantwoorde duurzame schoenen mogen dragen en nooit meer vlees mogen eten. Maar hoe dan ook: ik ga lekker toch en ik zie dan wel wat ervan komt.

Om een beetje te ervaren of mijn voeten hierop voldoende voorbereid zijn, ben ik lange wandelingen aan het maken. En ook al ben ik nog niet echt op reis, toch gebeurt er al een heleboel in mijn hoofd.

Geen tijd voor langzaam

’s Morgens vroeg om 6:00 uur vertrek ik naar mijn werk in Utrecht. Een wandeling van 2,5 uur. Ik merk dat ik me erger aan hoe traag het gaat. De lange tocht maakt me ongedurig. Een wandeling op een vrije dag, ok. Maar onderweg naar werk is toch wat anders. Auto’s razen langs me heen in het donker. Mijn hoofd wil sneller dan mijn voeten en een gevoel van ongeduld en haast houdt me in zijn greep. Ik voel me een beetje een zonderling.

De maatschappij is helemaal niet meer ingericht op zulke lange reizen. Ik heb helemaal geen tijd voor langzaam. Duurzaamheid is leuk, maar ik moet wel binnen een half uur op mijn werk kunnen zijn, dus ik heb mijn auto nodig. Lange wandelingen, een koe melken met de hand, sokken stoppen, hooien met het hele dorp: allemaal zaken die echt niet meer in mijn agenda passen. Jammer eigenlijk.

Veel dingen in ons leven, zoals een wasmachine, fiets, auto, stofzuiger en een telefoon: ze maakten onze levens eerst makkelijker. Of tenminste: dat was het idee. Naarmate ze gewoner werden, konden we er niet meer zonder. En er kwam steeds meer bij. De droger, magnetron, afwasmachine, bladblazer, mobiele telefoon, elektrische fiets, een blender, een laptop, een iPad, 8 soorten broodbeleg, de nieuwste mode…. Ineens hebben we dat allemaal ‘nodig’.

Graaien in de koektrommel

Ik loop nu ongeveer een uur en merk dat mijn gedachten rustiger en kalmer worden. Het is fijn om de aarde te zien ontwaken en in de schemering nog wat te schipperen tussen slapen en waken. Ik vraag me af hoe dat nou eigenlijk zit met wat we allemaal ‘nodig’ hebben. Wat is dat eigenlijk? Iets ‘nodig’ hebben?
En als we altijd redeneren vanuit wat we ‘nodig’ hebben, hoe maak je dan keuzes als het ‘op’ is? Kunnen we wel altijd beginnen bij wat wij denken nodig te hebben?

Uiteindelijk is de aarde een koektrommel met een bepaalde hoeveelheid koekjes. Het heeft dus weinig zin om eindeloos te discussiëren over hoeveel koekjes je nodig hebt. Want als het op is, is het op. Kun je niet beter eerst eerlijk zijn over wat er in de koektrommel zit? En dan eerlijk delen? In plaats van naar ‘behoefte’ maar wat graaien in de koektrommel en de kruimeltjes overlaten voor wie niet zo diep graaien kan?

Er valt nog een hoop te leren

Plotseling voelt het romantiseren van mijn 2,5 uur durende wandeling een beetje belachelijk. Ik kies ervoor om te lopen naar mijn werk, omdat ik dat wil. Heel veel mensen moeten elke dag uren lopen voor schoon water, een dokter, school of werk. Die doen dat heus niet voor hun plezier. Trage processen zijn fijn, maar niet als je geen keus hebt, als je honger hebt, uitgeput bent of ziek bent en er geen dokter in de buurt is.

Drie dingen zijn in ieder geval duidelijk:

• We weten zelf niet meer wat we wel en niet echt nodig hebben.
• We overschatten de inhoud van de koektrommel.
• De koektrommel is oneerlijk verdeeld.