Lezersvraag | Telt de Joodse wet nog steeds?

In hoeverre de wet nog geldt, is een van de klassieke problemen onder Bijbelwetenschappers. Het is onder hen zelfs hét thema van de belangrijkste nieuwe stroming. Sommigen komen er niet uit en claimen zelfs dat de Bijbel hierin tegenstrijdig is. Dat misverstand ontstaat vooral, als je vergeet over wie het in elke specifieke tekst gaat. Is die gericht op Joden of niet-Joden?

Voor wie de wet precies geldt
Als Jezus zegt dat Mozes’ wet niet zal vergaan dan spreekt hij tot Joden. Zelf heeft hij die wet dan ook gewoon gehouden. Maar een jaar of vijftien later besluiten zijn studenten, dat je alleen ‘wat strikt noodzakelijk is’ hoeft te houden. Maar het gaat hier om christenen die niet in een Joodse familie zijn geboren.

Oftewel, God heeft met het volk Israël een afspraak gemaakt en die blijft, ook als een Jood christen wordt. Er staat dan ook tientallen keren in het Oude Testament dat het ‘voor altijd’ geldt. Pauls heeft die bijvoorbeeld na zijn bekering (als Messias-belijdende Jood) ook gewoon gehouden. Maar als iemand van buiten Israël Jezus gaat volgen, dan hoeft die niet alle 613 geboden uit het Oude Testament te houden, maar alleen de samenvatting ervan.

Of God genade kent
En hoe het dan met de genade van God zit…? Je vraag suggereert dat een wet stellen niet genadig is, maar het is precies omgekeerd. Je kunt alleen genadig zijn, als er überhaupt een overtreding mogelijk is! Pas als je duidelijk in de fout zit, kan die ander je ook vergeven. Als God ons geen enkel ideaal zou voorspiegelen, zou hij niet genadig zijn, maar lui.

Vergeven is niet zeggen: och, het geeft niet, laat maar zitten. Vergeven is: ja, het geeft wel, en tóch laat ik ons contact daar niet volledig door bederven en blijft ik niet vastzitten in boosheid. Dat zegt God tegen ons.

God heeft dus voor iedereen hetzelfde ideaal: Jezus. Als je wilt weten hoe je het mooiste leeft: kijk naar Jezus. Wetten zijn daar de ‘versteende’ vorm van. En voor Joden blijven de 613 regels uit het Oude Testament gewoon gelden, die indirect wel degelijk naar Jezus wijzen.

Tips voor een goed leven
Je kunt het een beetje vergelijken met ‘tips om een roman te schrijven’. Je hebt daar allerlei boeken over met fantastische adviezen. Maar die halen het natuurlijk niet bij de echte meesters als een Harry Mulish. Als je Harry Mulish kent en je wilt zelf een groot meester worden, is dat natuurlijk de beste informatiebron. Maar als je hem niet persoonlijk hebt ontmoet, zijn die boeken-met-tips prima richtingwijzers.

Zo is het ook met Jezus. Als je hem persoonlijk kent, is hij de beste informatiebron voor een goed leven. Als je ooit een ‘boek met tips’ hebt gekregen – het Oude Testament – kun je daar nog steeds veel wijsheid in vinden, of je nu Joods bent of niet. Maar als je er ooit aan bent gebonden – zoals de Joden, die met God een afspraak hierover hadden – dan moet je je er zelfs aan houden. Hoewel ‘the real thing’, Jezus, dat natuurlijk nogal overtreft.

Auteur: Reinier Sonneveld
Fotograaf: Javier