Lezersvraag | Bestaat die erfzonde wel?
Zijn zelfs de kleinste kinderen al ‘verdorven’?
‘Ik ben streng gereformeerd opgevoed. De dominee zei wel eens dat zelfs de kleinste kinderen al ‘verdorven’ waren. Erfzonde noemde hij dat. Staat dat wel in de Bijbel? Dat kan toch helemaal niet?’ Reinier Sonneveld geeft een antwoord op deze vraag van een lezer van EO/Geloven.
Sommige christenen hebben inderdaad een overdreven beeld van erfzonde. Dan krijg je van die ongezonde opmerkingen als van jouw dominee. Natuurlijk zondigen baby’s niet actief – ze weten niet wat goed en kwaad is en kunnen er zeker niet tussen kiezen! De Bijbel praat nergens zo over kinderen. God heeft ons zorgvuldig gemaakt, dat staat er wel, ieder mens is ‘beeld van God’ en God bereikt zijn plannen via ‘de stemmen van kinderen en zuigelingen’. ‘Verdorven’ en dergelijke termen, die zijn dus nogal misplaatst.
Ik vermoed daarom dat zo’n dominee meer over zichzelf zei of vanuit een automatisme sprak, dan dat hij enige waarheid beweerde over kinderen.
Onvermijdelijk
Intussen is het oorspronkelijke idee van de erfzonde wel degelijk zinnig en bruikbaar. Simpelweg betekent het, dat geen mens aan het kwaad ontsnapt. Iedereen zal onvermijdelijk ooit meewerken aan iets lelijks of het zelf actief verzinnen en uitwerken. Je wordt nu eenmaal geboren in gezinnen en samenlevingen waar overal het kwaad bezig is. Zo nuchter zal iedereen wel zijn.
In zekere zin zit het zelfs in ons gebakken. Mensen zijn geneigd om behulpzaam te zijn, zich in te leven in anderen, aan het belang van de groep te denken. Maar er zit ook iets egoïstisch in ons. En dat komt er al vroeg uit. Denk maar aan hoe kinderen de poten van een spin eruit kunnen trekken of elkaar met een pop of iets dergelijks meppen. Is dat kwaadaardig? Dat lijkt me sterk uitgedrukt. Jonge kinderen hebben, zoals gezegd, niet of nauwelijks de vrijheid om echt te kiezen. Maar we worden zeker geboren met allerlei neigingen die kunnen uitgroeien tot allerlei narigheden.
Vrijwel iedereen onderschrijft erfzonde
De erfzonde is daarmee het enige christelijke dogma dat ook vrijwel alle niet-christenen onderschrijven. Iedereen weet hoe overal het kwaad doorsijpelt. En iedereen doet er op een dag aan mee. Dat is de ‘zonde’ die je ‘erft’.
Wat het christendom als oplossing ziet, daar is dan natuurlijk weer niet iedereen het mee eens. Wij geloven namelijk dat Jezus als enige niet geraakt werd door die erfzonde. Hij ontsnapte wél aan dat kwaad. Hoe hij ook onder druk werd gezet, hij zondigde niet. En dat geeft hoop. Want stel voor dat dát inderdaad mogelijk is… Als er ooit zo’n ‘éénpersoonsparadijs’ is geweest, namelijk Jezus, dan kan er toch ook een ‘meerpersoonsparadijs’ komen, voor ons allemaal?
Auteur: Reinier Sonneveld
Foto: ANP
Geschreven door
Reinier Sonneveld