Lazarus staat op | Jezelf ergens in verliezen

Jezelf ergens in verliezen – PopUpGedachte donderdag 27 februari 2020

Gisteravond laat in een bijzonder stukje Amsterdamse architectuur, in een oude kapel boven restaurant As, vond er een bijzondere avond plaats. Het was Aswoensdag gisteren en overal in het land haalden mensen askruisjes. Hier niet. Hier werd er wél stilgestaan bij vergankelijkheid en inkeer. En dat zijn toch de belangrijkste elementen van Aswoensdag. Met de veertig dagen vastentijd hoor je dat het leven zomaar voorbij gaat, dat we niet meer dan stof en as zijn en staan we stil bij wat mislukt, wat je hoopt dat anders gaat. Als mens, als individu, als land, als werelddeel, als mensheid. Dat kán tijdens de 40-dagentijd omdat het aan het eind van die veertig dagen Pasen wordt. Er komt weer licht, nu nemen we even de tijd om stil te staan bij verlies of verdriet. Dat klinkt wat zwaar, maar dat was het niet per se gisteravond. Het was een een echte Aswoensdag, zonder dat het woord eraan te pas kwam, er werden geen askruisjes uitgedeeld. En er was geen priester. Wel een Theoloog des Vaderlands, Samuel Lee, maar die had het niet over de Bijbel, maar over de vluchteling. In plaats van de glas-in-lood-ramen hingen er indrukwekkende zwart-witfoto’s van mensen op de grens van Bosnië en Kroatië, die Europees gesubsidieerd als beesten worden behandeld.

Er werd stilgestaan bij vergankelijkheid. Dat zeker. We Gaan Ze Halen had aangekondigd zich op te heffen omdat het geen gat meer zag in het harde beleid. En treurde daar openlijk over, schaamde zich over Europa en de aanwezigen waren allemaal op de één of andere manier daaraan verbonden. Stof zijn wij en tot stof keren wij weer. Maar niet zomaar, niet zonder beeld, niet zonder het verlies te dragen.

Gisteravond werd in die kapel een periode van rouw aangekondigd. Rouw over wat er van Europa geworden is. Een pelgrimage. We Gaan Ze Halen gaat voorbij, maar niet zomaar. In samenwerking met mensen uit heel Europa begint vanaf vandaag een periode van de Walk Of Shame. Iedereen is uitgenodigd om de komende periode stil te staan bij wat er van Europese mensenrechten geworden is, als het aankomt op mensen die hun heil zoeken in Europa. De Walk of Shame is een tijd van bewustwording – die uitmondt in een werkelijke pelgrimage over de Balkan. Mensen kunnen zich aanmelden om mee te lopen, anderen om vanuit huis symbolisch mee te lopen, maar vanaf 9 april tot 9 mei zullen er kleine groepjes de zware tocht over de Balkan maken, samen met degenen die dat doen in de hoop asiel te vinden in Europa. Zij zullen afzien van hun Europese privileges, een soort vasten. Niet in hotels slapen, niet in restaurants eten langs de route – de meesten restaurants laten namelijk geen migranten binnen. Buiten slapen, rond kampvuurtjes thee drinken en het menselijke dat door de EU wordt afgebroken in ere herstellen door met degenen op te trekken die slachtoffer zijn van Europees onvermogen. In die tijd elke avond een live verslag, tot die tijd bewustwording, evenementen en je opgeven om betrokken te raken.

Onze Aswoensdag in de kunstkapel boven Restaurant As, vlak naast – jawel – de Zuidas. Een indrukwekkende avond. Toetsenist Matteo Myderwyk speelde, Egyptisch politiek vluchteling en verhalenverteller Tommy nam ons mee in zijn wereld, en op de wand werd met houtskool in grote letters een tekst geschreven. ‘Mensen vroegen mij waarom wij de mensen die aan de dood waren ontsnapt, niet wilden hebben. En ik voelde schaamte’.

We hebben ons met elkaar als We Gaan Ze Halen mensen weer verloren in een nieuwe weg. Een nieuwe handeling. Eentje van rouw over Europa, van werkelijk menselijk contact met mensen op de vlucht, van ontmoeting en plezier in verhalen rond kampvuurtjes en de energie van vorm kunnen geven aan dat waar we wel in geloven, een menselijkheid die voor iedereen is – waar je dan ook thuis bent. Het worden weer gekke weken met weinig slaap en veel organisatie. Aankomende zaterdag begint mede daarom weer een nieuwe periode van crowdfunding. Zodat ik me met niet alteveel zorgen enigszins kan verliezen in de organisatie van deze initiatieven, in het blijven maken van PopUpGedachtes, in het creëeren van installaties rond eenzaamheid of wat dan ook. Mocht je de foto’s en de kapel nog mee willen maken. Zaterdag is er een crowdfundingsborrel op dezelfde locatie.

Het is een beetje een gekke PopUpGedachte zo, maar waar het hart vol van is… Zo gaat het soms. En de lezing vanochtend triggerde me om dit verhaal op deze manier vanochtend ook met jullie te delen. Dit zegt Jezus vandaag: Wie zijn leven wil redden, zal het verliezen. Maar wie zijn leven verliest om Mijnentwil, die zal het redden. Wat voor nut heeft het voor een mens heel de wereld te winnen, als hij zichzelf hierdoor zijn ondergang en dood berokkent? Laten wij onszelf in de belangrijke dingen verliezen.

Tot zover de PopUpGedachte van vanochtend. Misschien zie ik je wel zaterdag, in elk geval ben ik er morgen weer met een nieuwe popupgedachte. Voor nu, vrede gewenst. En alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.