Karins zoon werd online bedreigd: ‘Onlinewereld is gevaarlijker dan ouders vermoeden’

Vijftien jaar is Karins zoon waneer hij op een avond naar beneden komt gestormd. Hij is actief op social media, en hoort via één van die kanalen dat er een groep jongeren in de buurt van hun huis is verzameld. De reden voor deze oploop? Online geroddel en jaloezie.

“Onze zoon trok zich hier in de eerste instantie niets van aan en stapte uit de betreffende Snapchatgroepen. Maar het verhaal ging online een eigen leven leiden: het nam steeds grotere vormen aan. Hij werd uitgedaagd naar buiten te komen, zodat ze hem in elkaar konden slaan”, vertelt Karin. Omwille van de veiligheid van haar zoon gaat ze niet dieper in op het verhaal dat online werd gedeeld.

Escalatie

Om de situatie te de-escaleren, besluiten Karin en haar man niet de politie te bellen, maar de ouders van de betrokkene te benaderen. “Een uur later zat de jongen om wie het ging samen met zijn ouders trillend aan onze eettafel. Ze beseften niet hoeveel impact het delen van verhalen op Snapchat kan hebben – en hoe ver die wereld van ons als ouders afstaat. We maakten afspraken over het gebruik van de Snapchatgroepen, maar die werden al snel geschonden, wat leidde tot een stroom van online berichten voor onze zoon. We besloten dat hij niet zou reageren, om verdere escalatie te voorkomen.”

Maar een paar dagen later escaleert het opnieuw. “Hij kwam in paniek thuis en vertelde dat hij met een mes was bedreigd en dat ze zijn vingers eraf zouden snijden. Vanaf dat moment besloten we hem uit veiligheidsredenen elke schooldag naar school te brengen en halen. De spanning bleef oplopen: er werden groepen opgezet en nepaccounts op TikTok gecreëerd. De schooldirecteur gaf aan dat de situatie onder controle gehouden zou worden, maar dat meer actie ondernemen de situatie zou kunnen verergeren.”

Als Karin een paar dagen weg moet voor haar werk, overlegt ze goed met haar zoon. Hij vindt dat ze moet gaan; dus haar man brengt en haalt hem van school, en de vader van een vriend houdt een oogje in het zeil. Maar aan het eind van een werkdag ziet ze de gemiste oproepen en appjes op haar telefoon. “Een grote groep jongeren van rond de twintig jaar had zich voor school verzameld. Onze zoon zat nog binnen en kreeg een berichtje van een vriend dat hij daar moest blijven, omdat die groep er voor hém stond. Zijn vriend sloeg alarm en de politie was snel ter plaatse.”

Leugens verspreiden

Kort na het incident gaat Karins zoon voor zijn stage enkele weken naar een andere stad. “We hebben hem op het hart gedrukt zijn locatie uit te zetten op Snapchat. De onrust nam toen langzaam af en na een tijdje viel degene die dit alles was begonnen door de mand en kwam de waarheid boven tafel. “Mensen die mee waren gegaan in de verhalen en alles hadden geloofd kwamen erachter dat er leugens waren verspreid. Ze zijn naar onze zoon toegekomen om hun excuses aan te bieden.”

Karin is blij dat hun zoon altijd alles met hen heeft gedeeld. “Veel jongeren denken dit zelf op te kunnen lossen, of houden hun mond, omdat ze bang zijn dat ouders er een mening over hebben.” Ze heeft veel bewondering voor hem. “Ik had er alle begrip voor gehad als hij niet meer naar school durfde. Hij kon niet meer naar buiten en moest steeds worden gebracht en opgehaald door ons. Gelukkig had hij een stel trouwe vrienden die er altijd voor hem waren.”

Weinig grip op onlinewereld

Dat er niet veel nodig is om dingen opnieuw te laten escaleren, weet Karin maar al te goed. Ze werkt als systemisch coach en trainer met jongeren en volwassenen. “De onlinewereld gaat altijd door, dat is iets waar wij als ouders weinig controle over hebben, maar we kunnen het gebruik ervan wel bewaken.” Haar advies aan andere ouders? “Stel grenzen en laat je kinderen hun telefoon inleveren als ze naar bed gaan.”

Netflix-serie Adolescense

Karin adviseert ouders de Netflix-serie Adolescense te kijken. Het laat volgens haar precies zien wat er op dit moment gaande is. “De serie raakte mij toen ik aan het einde zag dat de ouders geen idee hadden wat hun kind online uitspookte en in welke wereld hij zich bevond. Ze waren emotioneel afwezig en onbeschikbaar. We denken onze tieners te kennen, maar online speelt er van alles waar wij geen weet van hebben. Wijs niet naar de overheid, school of sociale media als het fout gaat, maar loop naar de spiegel en vraag eerlijk aan jezelf: ben ik wel emotioneel beschikbaar en aanwezig voor ons kind?”

Ze adviseert om in gesprek te blijven met je kinderen. “Doe dit met oprechte nieuwsgierigheid, zonder (voor)oordelen, en laat je meenemen in hun wereld. De onlinewereld zit veel dieper dan dat we ons kunnen voorstellen. Niet alleen de adolescenten zijn hier onervaren mee, wij ook. Het is een nieuwe wereld, die levensgevaarlijk is.”

Met Karins zoon gaat het nu gelukkig goed. “Hij heeft hier veel van geleerd, en zegt dat hij er sterker uit is gekomen. Op dat moment was het heel heftig en intens, maar inmiddels kunnen we er allemaal opgelucht en – hoe gek ook – trots en tevreden op terugkijken.