‘Juist omdat zorg zo vanzelfsprekend is, vergeten we soms hoe essentieel het is’
21 oktober 2022 · 12:02
Update: 21 november 2024 · 08:52
Toen de beroemde antropoloog Margaret Mead werd gevraagd wat het begin van de menselijke beschaving markeerde, noemde ze geen speren, stenen of grottekeningen. Wel een gebroken bot dat weer geheeld was. Dat betekende namelijk dat iemand de tijd had genomen om een medemens te beschermen, water en voedsel te brengen, in leven te houden. Het allereerste bewijs van zorg.
Zorg is altijd en overal. Het is de zoon die zijn vader in een rolstoel voortduwt. De verpleger die een infuus inbrengt. De ouders die hun kinderen klaarmaken voor school. De grootouders die op hun kleinkinderen passen. De buur die een pan soep brengt.
Als zorg stopt, stopt alles
Het is wat mensen mensen maakt. Zonder zorg blijven benen gebroken, worden kinderen niet groot, groeien tumoren en eenzaamheid, kunnen we niet naar ons werk, kan de economie niet draaien. En juist omdat het zo vanzelfsprekend is, vergeten we soms hoe essentieel het is voor ons bestaan, schrijft Lynn Berger in haar boek Zorg, een betere kijk op de mens.
Behalve op het moment dat we zélf afhankelijk worden van zorg. Of wanneer een ander niet zonder ónze zorg kan. Of op die ene avond dat we klapten voor de zorg. Omdat tijdens de coronapandemie ineens pijnlijk zichtbaar werd hoe levensgevaarlijk een tekort aan zorg kan zijn. Zorg is zoiets dat pas gaat opvallen als het niet meer gebeurt. Als zorg stopt, stopt alles.
Waar vind je die waardering nu nog terug?
Nou, bij het Leger des Heils bijvoorbeeld. Toen ik voor de speciale zorgspecial van Eva een avond en (deel van de) nacht mocht meelopen met de zorgverleners en cliënten van specialistisch verpleeghuis De Blinkert in Baarn, spatte de waardering ervan af. Daar mag je anders zijn. Ik zag het aan de verpleegster die een sjekkie draaide voor haar client, die ze daarmee hopelijk kon verleiden tot een douche. Bij het Leger werken geen zemelaars, maar aanpakkers die geloven in wat ze doen. Ik vind er humor, creativiteit, autonomie en passie. Waarden die we ook als Eva zo belangrijk vinden.
‘Het wordt tijd dat we weer eens goed gaan zorgen voor de zorg’
Wanneer verpleegster Jennifer midden in de nacht aan haar tweede ronde over de afdeling begint, hoor ik mijn bed roepen. Met elke minuut die voorbij tikt, krijg ik meer bewondering voor deze mensen. Ik hoop jij ook, want het wordt hoog tijd dat we weer oog krijgen voor dit essentiële werk – betaald of onbetaald, thuis of in de buurt, groots of intiem. En dat we nu eindelijk weer eens goed gaan zorgen voor zorg.