José heeft anorexia en autisme
7 juli 2019 · 19:55
Update: 24 juli 2023 · 16:28
José (29) kreeg op haar dertiende anorexia en voelde zich lange tijd onbegrepen. Als zij op haar achttiende de diagnose autisme krijgt, vallen er veel puzzelstukjes op hun plek.
“Toen ik twaalf was verhuisde ik met mijn ouders naar een andere plaats en moest ik helemaal opnieuw beginnen. Ik had erg veel moeite met deze verhuizing en langzaam veranderde ik van een vrolijk meisje in een probleempuber. Ik miste de aansluiting op mijn nieuwe school en kreeg vervelende opmerkingen naar mijn hoofd. Ik was gezet en daar werd ik mee gepest. Dit trok ik mij erg aan en ik begon fanatiek te lijnen. Na een jaar bleek ik niet meer te kunnen stoppen met lijnen en viel voor het eerst het woord anorexia.
‘In mijn tienerjaren bleef de anorexia op de loer liggen’
Dit was het begin van een jarenlange strijd tegen anorexia. Er waren momenten dat ik ertegen kon vechten, maar ik viel vaak terug. Een gebrek aan eetlust maakte het voor mij soms onmogelijk om te eten. Inmiddels weet ik dat ik stop met eten als er een verandering in mijn leven plaatsvindt, of als ik middenin een drukke periode zit. In mijn tienerjaren bleef de anorexia op de loer liggen en ging het vaak op en neer qua gewicht. Op mijn zestiende belandde ik helaas met een ernstig ondergewicht in het ziekenhuis.
Eenzame periode
Het was een zware periode. Ik voelde mij erg eenzaam in die tijd. Ik had door mijn gedrag veel mensen van mij afgestoten en stond er voor mijn gevoel alleen voor. Mijn familie heeft mij gelukkig altijd gesteund, maar er is wel een periode geweest dat het mijn moeder allemaal te veel werd en ze mij niet kwam opzoeken. Dat was moeilijk. Mijn vader bleef gelukkig wél komen. Verder hebben zij mij nooit laten vallen en zijn ze altijd overal mee naartoe gegaan. Ik was echt niet makkelijk in die tijd en heb nare dingen gezegd tegen de mensen van wie ik houd. Toch waren zij er altijd voor mij.
Mijn oma vond het heel moeilijk en leek niet goed te begrijpen wat anorexia precies is. Ze heeft mij een keer een kaart gestuurd waarin ze boos schreef dat ik dit mijn ouders niet mocht aandoen. Het leek erop dat zij dacht dat ik het expres deed en dat ik er gewoon mee moest stoppen. Dat kwam wel binnen.
Eetkliniek
Na enkele maanden werd ik uit het ziekenhuis ontslagen en opgenomen in een eetkliniek. Dat was een vreselijke tijd. Ik werd gedwongen om dingen te eten die ik mijn hele leven al niet lustte. Zo had ik nog nooit boter op brood gegeten en ik lust echt geen priklimonade. Toch moest ik die dingen eten: ik mocht er niet iets anders, van vergelijkbare voedingswaarde, voor in de plaats.
Ook voelde ik me anders dan de andere meiden die daar waren opgenomen. Zij hadden het over calorieën tellen en maakten zich druk over de vraag wat je kon doen om zo min mogelijk aan te komen. Dat waren vragen waar ik mij totaal niet mee bezig hield.
Ik was niet zoals de rest, die hun frietjes en pannenkoeken in honderd stukjes sneden en hun koekjes in hun hand verkruimelden en heel kleine hapjes namen, zodat er veel kruimels op de grond vielen, zodat zij minder hoefden te eten. Ik wilde daar juist zo snel mogelijk weg, omdat ik het daar niet fijn vond, dus at ik wat ik moest eten. Daardoor had ik niet echt aansluiting bij de rest, was ik veel alleen op mijn kamer en voelde ik mij vaak eenzaam. Ik miste thuis heel erg. De beste dagen waren de dagen waarop er bezoek mocht komen. Dan kwamen mijn ouders en gingen we samen wat leuks doen.
Anorexia en autisme
Het enige positieve aan mijn periode in de eetkliniek is dat zij daar voor het eerst het vermoeden kregen dat ik weleens autisme zou kunnen hebben. Ik werd voor onderzoek doorgestuurd naar het Leo Kannerhuis. Toen ik achttien jaar was, kreeg ik de diagnose autisme. Het werd voor mijzelf en voor de mensen om mij heen, eindelijk duidelijk waarom ik zo anders was en zo anders reageerde. Eindelijk leerde ik mezelf te begrijpen en kon de acceptatie beginnen en de wonden gaan helen. Voor mijn ouders vielen veel dingen op hun plek. Ze begrepen nu bijvoorbeeld waarom ik in mijn jeugd zo slecht tegen veranderingen kon en waarom de verhuizing zo'n impact op mij had gehad.
Omdat mijn anorexia en autisme doorlopend voor spanning binnen het gezin zorgden, werd besloten dat het beter was dat ik niet meer thuis kwam wonen. Een beslissing die mij veel pijn deed. Achteraf kan ik zeggen dat deze beslissing goed is geweest en dat het daarna veel beter met mij ging, Ik hoefde niet langer rekening te houden met iemand anders en niet meer op mijn tenen te lopen. Ik knapte stukje bij beetje op. Het lukte mij om ondanks alles mijn vwo-diploma te halen. Ik had mij ingeschreven voor de Pabo en zou na de zomervakantie gaan beginnen.
Helaas ging het tijdens de zomervakantie weer slechter met mij. Ik maakte mij zorgen over mijn studie en daardoor ging ik weer minder eten. Ik ben nog wel begonnen aan mijn opleiding, maar moest na een paar weken opnieuw opgenomen worden in het ziekenhuis vanwege ernstig ondergewicht.
Tijdens deze ziekenhuisopname ging ik bij mezelf te rade en vroeg ik mij af of ik de rest van mijn leven in ziekenhuizen en eetklinieken door wilde brengen. Er ging een knop bij mij om en vanaf dat moment ging het steeds beter met mij.
Leiding
In mijn moeilijke jaren rondom anorexia en autisme voelde God ver weg. Ik begreep niet goed waarom ik dit allemaal mee moest maken. Pas de laatste jaren besef ik dat God altijd bij mij is geweest en dat Hij mij droeg tijdens de moeilijkste momenten. Hij heeft uit alles wat ik mee moest maken, iets goeds laten voortkomen. Inmiddels werk ik met veel plezier als zzp’er. Doordat ik zelfstandige ben, heb ik minder last van prikkels en heb ik goed overzicht op mijn werkzaamheden.
God is voor mij Degene aan Wie ik alles kwijt kan. Hij begrijpt mijn onzekerheden en helpt mij bij alles wat ik doe. Er zijn in mijn anorexia-perioden momenten geweest dat ik had kunnen sterven. Ik besef dat het leven morgen afgelopen kan zijn. Dat is de reden dat ik elke dag iets waardevols wil delen met de mensen om mij heen. Ik hoop dat de mensen die God nog niet kennen, door mijn leven God leren kennen en Hem gaan zoeken.”
Lees ook: 'Gezegend met diagnose autisme en burnout'