Jezus volgen en meer worden als Hij: hoe doe je dat?

Een centrale christelijke overtuiging is dat Jezus Christus de mensgeworden God is die mensen verlost en verzoent met God. Je kunt de vraag stellen waarom (het lukt mensen niet om de breuk met God zelf te herstellen) en waarvan (zonde, macht van dood, duivel en wereld) en waartoe. Dat laatste punt - waartoe - verdient wat ons betreft meer nadruk en is ook onderbelicht geweest in het Nederlands protestantisme. 

Alles in relatie tot God

Ja, de de vraag ‘waartoe’ wordt vaak beantwoord met ‘een relatie met God’. Dat is inderdaad een belangrijk antwoord. Maar het antwoord reikt wat ons betreft verder. Het is breder. Het gaat er zowel om dat wij mensen worden die passen bij God, dat vraagt dus om een transformatie om meer en meer te worden zoals Jezus was en is. Nee, dat kunnen we niet zelf. De Heilige Geest bewerkt dat in ons. Wij mogen daar wel naar verlangen en in beweging komen. Het ‘waartoe’ gaat ook om de schepping en al haar structuren. Uiteindelijk verlangen we dat alles wat leeft, groeit en bloeit vernieuwd in relatie tot God komt te staan. Niet alleen wij mensen komen door Jezus weer thuis bij God, maar het gaat er ook om dat deze wereld weer tot een thuis voor God wordt. Mensen die Jezus volgen zoeken daarom in alle dingen van het leven het komende Koninkrijk te cultiveren. Het gezinsleven, het leven als wijkbewoner en burger, het hele arbeidsleven en hobby's, alles staat in in het licht van de toekomst van Jezus en daarom deel van de toekomst in aanbouw.

Dit verlangen naar meer en meer worden als Jezus is de hele kerktraditie benadrukt, in de ene traditie meer dan de ander. In de Oosters-Orthodoxe traditie is theosis een belangrijk begrip. Oftewel: vergoddelijking. De mensen worden verlost om in een persoonlijke relatie met God te leven, deel te krijgen aan Zijn liefde en zijn wijsheid voor het Goede leven. Wij mensen worden dan meer zoals Jezus. Kerkvader Ireneus schreef: “Onze Heer Jezus Christus is door zijn liefde geworden wat wij zijn, zodat hij ons kon brengen tot wat hijzelf is”. Ook bij reformator Calvijn is deze transformatie een belangrijk punt. Magis ac magis benadrukte hij in de Latijnse taal die hij gebruikte; meer en meer.

Dat meer en meer vinden we in de Bijbel in 2 Korintiërs 3:

Met ‘dat beeld’ wordt Jezus Christus bedoeld. Groeien in de goddelijke natuur die gelovige gedoopte mensen gegeven is, daar is het doel. In 2 Petrus 1 staat:

De Bergrede

Centraal in deze serie van De Leerlingen staat de Bergrede van Jezus. Dat is Jezus’ visie hoe goed met elkaar en met God te leven. Centrale concepten zijn ‘het koninkrijk van de hemel’ en ‘gerechtigheid’. Het koninkrijk van de hemel gaat over de realiteit waarin Jezus regeert, in ons, door ons. Het gaat over Gods wil op aarde. Het gaat ook over het nu en nog niet. Gelovigen kunnen, door hun verbinding met God, tekenen laten zien van een realiteit van liefde, recht, vrede en vreugde. Volmaakt zal het echt niet worden. Daarom is verwachten van Jezus’ wederkomst ook zo’n belangrijk onderdeel van het geloof. We kijken ernaar uit dat Jezus terugkomt naar deze aarde om een einde te maken aan pijn, verdriet, de gevolgen van de zonde. 

Om iets van die realiteit uit te leven, moeten we niet zozeer heel hard aan de slag om goede dingen te doen voor Jezus. Het gaat er in eerste instantie om dat we bij Hem zijn. Dat ons hart veranderd wordt door de Heilige Geest. Een liefdevolle relatie met God en met mensen om ons heen. Dat is waar het in de gerechtigheid over gaat. Het wordt in de Bergrede, in Matteüs 5, zelfs getypeerd als overvloedige gerechtigheid.

Waar we dan naartoe kunnen groeien (of zelfs moeten) groeien als gelovige wordt dan duidelijk in de Bergrede. Als je met Jezus bent, meer wordt als Hij en doet als Hij, dan verlang je er steeds meer naar om daarin te groeien. Het zal nooit perfect worden, we blijven zondigen, maar groeien en transformeren kan zeker. Dat geloven we.  

Balans

In deze serie zoeken we naar balans en integratie. We verlangen ernaar dat de orthodoxe belijdenis van de protestantse traditie nog concreter kan worden voor mensen. Dat ze het voor zich zien hoe te leven vanuit de verzoening met God en de navolging van Jezus Christus, dat ze het voor zich zien in hun dagelijks leven op kantoor, op de bouwplaats, aan het ziekenhuisbed of gewoon thuis. 

Over de Duitse theoloog Dietrich Bonhoeffer wordt geschreven dat het hem niet ging om of/of als het ging om theologie. Hij vroeg dat ook niet aan studenten en zijn lezers. Hij vroeg ze niet om te kiezen tussen incarnatie en lijden/sterven, tussen rechtvaardiging en heiliging (en geloofsvorming) of tussen individu en gemeenschap. 

Er zijn meer van die spanningsvelden te noemen. Geen of/of tussen Vader, Zoon en Heilige Geest, tussen sociale gerechtigheid en persoonlijke vroomheid, tussen hier en nu en Jezus’ wederkomst, tussen evangelische en reformatorische christenen, tussen Bijbel en traditie. In de theologie van De Leerlingen willen we in dit spanningsveld blijven. We zoeken balans in de spanning. 

Eén ding is duidelijk voor ons: Jezus Christus is de weg naar het Leven. Hij laat zien wie God is en hoe wij mensen bedoeld zijn. 

In Kolossenzen 1:15-20 zegt de Bijbel: 

Theologische invloeden

• Tim Keller (Verzoening en genade in moderne cultuur)
• John Mark Comer (Geloofspraktijken, Christlikeness)
• Dietrich Bonhoeffer (Navolging, Bergrede)
• Martin Lloyd Jones (De Bergrede)
• Miroslav Volf (Leven van Bloei)
• Dallas Willard (Koninkrijk van God, Bergrede)
• Richard Foster (Eenvoudig leven, geloofspraktijken)
• Peter Halldorf (Schepping, Heilige Geest)
• K.H. Miskotte (Grondwoorden van het geloof)
• Fleming Rutledge (De betekenissen van het Kruis)
• Pete Greig (Gebed)
• Arnold Huijgen (Rechtvaardigmaking, hel)
• Martin Luther King (Sociale gerechtigheid, je vijand liefhebben)
• Tish Warren (concrete heiligheid)
• Heidelbergse Catechismus