Jezus stelt vragen aan… Tineke Ceelen

Jezus hield van vragen. Zijn retorische maar ook persoonlijke vragen zijn tweeduizend jaar na dato nog steeds confronterend. Vandaag ondervraagt hij Tineke Ceelen, directeur van Stichting Vluchteling. 

In haar werk voor Stichting Vluchteling ziet ze hoe belangrijk geloof kan zijn voor mensen in grote nood, omdat het mensen troost geeft. Daarom staat ze Jezus graag te woord. Zelf gelooft ze niet, hoewel ze officieel nog steeds katholiek is. ‘Als ik de huidige paus hoor praten, verdwijnt ieder voornemen om me uit te schrijven als sneeuw voor de zon.’

Waarom huil je?
‘Ik huil om de hardheid van de mens. Ik huil als ik oude mensen in vluchtelingenkampen zie, met uitdrukkingsloze ogen. Terneergeslagen, bang, wachtend – tja, op wat eigenlijk? Ik huil uit wanhoop als ik hoor hoe de politici in onze eigen Tweede Kamer zonder mededogen over vluchtelingen praten, of zelfs grove leugens over hen verspreiden. Ik huil uit woede als ik hoor hoe hulpverleners bedreigd, ontvoerd of vermoord worden. Ik huil van geluk om de opgewekte levenslust van mijn dochtertje, of de blijdschap in de ogen van vluchtelingenkinderen die dankzij ons naar school kunnen.’

In het huis van mijn vader zijn veel kamers; zou ik anders gezegd hebben dat ik een plaats voor jullie gereed zal maken?
‘Uw vader is helaas vrij eenzaam in zijn gastvrijheid, moet ik zeggen. Wij zouden het liefst alles en iedereen bij de grens tegenhouden. Uw vader heeft gelijk dat er op de wereld genoeg plaats en mogelijkheden zouden moeten zijn voor iedereen, als we bereid waren om beter te delen. En anders maken we maar een beetje plaats.’

Waarom praten jullie erover dat je geen brood hebt? Begrijpen jullie het dan nog niet?
‘Ik buig het hoofd na deze vraag, wat kan ik anders doen? Nee, we snappen het nog niet. Wij hebben hier te veel en zij hebben te weinig. De wereld zou er heel anders uitzien als we verder kijken dan ons eigen bord en onze eigen bankrekening.’



Wat wil je dat ik voor je doe?
‘Als u nou eens begint met een einde maken aan alle oorlogen en geweld. Daar zult u al druk mee zijn. Ik noem u trouwens ‘u’ hoor, geen ‘jij’, anders draait mijn eigen vader zich tien keer om in zijn graf. Je moest bij ons thuis niets lelijks zeggen over God of het geloof.’

Denk je dat ik gekomen ben om vrede te brengen?
‘Als ik dat al dacht, moet ik toch met enige nuchterheid constateren dat het u niet echt lukt. Nog nooit waren er zoveel mensen op de vlucht voor oorlog en geweld als nu. Ik geloof niet dat u vrede kunt brengen, maar wel dat we allemaal samen vrede kunnen maken als we erin slagen het gemeenschappelijk belang boven ons eigen belang te stellen.’  


Waarmee zal ik de mensen van deze generatie vergelijken?
‘Het zijn enorme geluksvogels en tegelijkertijd enorme zielenpieten. We hebben de mogelijkheid om te reizen, we kunnen zien hoe prachtig de wereld is en hoe boeiend andere volken zijn. Maar tegelijkertijd zijn we bang dat die volken hier komen om te profiteren van onze rijkdom en ontwikkeling. Als het gaat om vluchtelingen zijn veel mensen van deze generatie angstig om kwijt te raken wat ze hebben. Maar nieuwe culturen voegen ook kleur aan ons bestaan toe. We zouden de huidige crisis als een uitdaging kunnen zien met kansen.’

Wat heeft een mens eraan als hij de hele wereld wint, maar zichzelf verliest of schaadt?

‘Ik vind mijn werk enorm verrijkend, hoewel het me ook veel kost. Tijd bijvoorbeeld, die ik ook aan mijn dochter kan besteden, of aan vrienden of familie. Daarbij ben ik ziek. Ik heb insulineafhankelijke diabetes, die ziekte vereist een regelmatig leven en dat heb ik natuurlijk helemaal niet.
Ik kan vaak niet zomaar in de tuin zitten zonder dat mijn hoofd vol zit met zorgen. Maar toch zou ik het niet anders willen; je kúnt jezelf uiteindelijk niet schaden of verliezen door een ander te helpen, omdat je er altijd iets voor terugkrijgt en er een rijker mens van wordt.’



Wat zoek je?
‘Ik zoek eerlijkheid, genezing, rechtvaardigheid, stabiliteit, vrede, warmte, solidariteit, kortom: menselijkheid. Die grote begrippen zoek ik op wereldniveau, maar ook in mijn dagelijkse bestaan. Ik streef naar vrede in mijzelf, en warmte, wie kan er leven zonder warmte? Genezing zoek ik voor grote problemen, maar ook voor kleintjes als de mijne; want ik wilde dat ik van die rotziekte af was.’

Foto: Tineke bezocht onlangs een vluchtelingenkamp in Nigeria waarvan ze dit verslag maakte…