Jen Hatmaker: ‘Als je leven in puin ligt, wat doe je dan?’

Hoe was het voor de volgelingen van Jezus ná zijn dood, maar vóórdat ze wisten dat hij was opgestaan? Het is een vraag die me op dit moment enorm bezighoudt. Wat doe je als het kostbaarste in je leven er niet meer is, na een traumatische gebeurtenis? Wat als je leven in puin ligt, wat doe je dan?

Ik wil dit graag weten, omdat ik me op dit moment ook in dit stadium in mijn leven bevindt. Herken je het? Dat als je ’s nachts gaat slapen de kwelling begint? Dat elke dag een nieuwe hel is? En dat het voelt alsof een nieuw, gelukkig leven miljoenen kilometers van je is verwijderd, zo niet onmogelijk is?

De dood heeft gewonnen

Om achter een antwoord te komen, lees ik het verhaal van Johannes 20, eerst van vers 1 tot 9. Johannes vertelt in dat gedeelte over drie mensen bij het graf: Maria uit Magdala, Petrus en een andere leerling. Ze hebben dezelfde reactie: de dood heeft gewonnen. Dat is natuurlijk een volkomen logische reactie. Het idee dat er nog een opstanding zou volgen, sloeg natuurlijk nergens op. Ook al had Jezus er wel over gesproken.

We zijn niet gewend om graven te legen. De natuurlijke volgorde is verval, verzwakking en einde. Dat zien we elke dag, dat is makkelijk te geloven. We leven het. Maar Jezus doet hier iets nieuws, hij draait de dood terug.
Sommige dingen gaan dood. Maar dit verhaal van Jezus herinnert ons eraan dat zelfs dan, zelfs daar, er op de een of andere manier leven in hem te vinden is. Niets is te dood voor opstanding.

De tuinman

Overigens is het ook voor gelovige mensen een verrassing als dode dingen tot leven komen, blijkt uit het volgende gedeelte van dat hoofdstuk.

Maria stond nog bij het graf en huilde. Huilend boog ze zich naar het graf en daar zag ze twee engelen in witte kleren zitten, een bij het hoofdeind en een bij het voeteneind van de plek waar het lichaam van Jezus had gelegen. ‘Waarom huil je?’, vroegen ze haar. Ze zei: ‘Ze hebben mijn Heer weggehaald en ik weet niet waar ze hem hebben neergelegd.’ Na deze woorden keek ze om en zag ze Jezus staan, maar ze wist niet dat het Jezus was. ‘Waarom huil je?’, vroeg Jezus. ‘Wie zoek je?’ Maria dacht dat het de tuinman was en zei: ‘Als u hem hebt weggehaald, vertel me dan waar u hem hebt neergelegd, dan kan ik hem meenemen.’ Jezus zei tegen haar ‘Maria!’. Ze draaide zich om en zei: ‘Rabboeni!’ (Dat betekent ‘meester’.)

In dit stuk zien we de tweede reactie: ‘Ik dacht dat Jezus de tuinman was’. Maria is zo radeloos en overtuigd dat Jezus is gestolen, dat ze hem niet eens herkent. Ook al praat hij tegen haar met zijn normale stem en kijkt hij haar aan. En vervolgens suggereert ze dan ook nog dat hij zichzelf heeft gestolen. Het was gewoon een heel rare dag voor iedereen, zullen we maar zeggen.

Waar was Jezus?

Een aantal maanden geleden viel mijn leven uit elkaar. Ik had een verbrijzeld huwelijk in mijn handen, keek terug op mijn leven en dacht: Waar was Jezus? Waar was hij?
Laten we eens kijken: Mijn kinderen wonen bij mij in de buurt in Austin. Om half zeven ’s morgens heb ik ze allemaal een appje gestuurd: Kom naar mama’s huis. Geen uitleg, verder niets. Ze belden hun werk af en om 07.05 uur waren ze allemaal bij mij. Op de ergste dag van mijn leven was ik bij de mensen die het meest van me houden. Maar ik zag alleen de tuinman.

Een maand lang kookten mijn familie en vrienden voor me. Ze deden mijn was, maakten schoon, deden boodschappen. Mijn zus bleef vier weken bij me, mijn moeder zat elke morgen om 08.30 uur op mijn veranda op me te wachten en mijn schoonzusjes hielden mooie ‘tante-dagen’ met de kinderen. Die mensen hielden me in leven. Maar die tuinman, hè.

Mijn zakelijke partners en mijn uitgever veegden m’n agenda leeg. Ze draaiden plannen om, behandelden de annuleringen, verontschuldigden zich en maakten een nieuwe planning. Ik zag er niets van, ik wist niet eens wat ze deden. Ik zag alleen de tuinman.

Van een lezer, een vriend van een vriend, mocht ik kosteloos twee weken in haar fantastische huis in Colorado logeren met mijn kinderen omdat ‘bergen genezende krachten hebben’. En toen ik op een gegeven moment echt in paniek raakte, omdat ik niet wist hoe ik alleen volwassen moest zijn (ik trouwde namelijk op 19-jarige leeftijd), waren daar mijn mentoren. Ze grepen me bij mijn schouders en zeiden: ‘Meisje, sta op en leef.’ En wat bleek? Ik kon prima een verantwoordelijke volwassene zijn.

De tuinman of Jezus?

En nu vraag je ik je: zou dat allemaal slechts het werk van de tuinman zijn geweest? Wat als dat werkelijk Jezus is, aanwezig in onze pijn, chaos, in ons lijden. We kunnen zeggen: ‘Dat was toeval’, ‘Dat gebeurde gewoon’, ‘Dat was willekeurig’ of ‘Dat was geluk’. Maar wat als Jezus aanwezig is op elk moment van grote zorg, van genezing. Wat als hij mensen naar ons toe stuurt om onze wonden te verbinden?

Dus ik vermoed dat Jezus letterlijk op elk moment is waar leven is. Vooral het leven midden in de dood. Ik geloof in de kracht van de opstanding, die ons overal kan ontmoeten. Jezus ziet er soms alleen uit als een tuinman, omdat we hem daar niet hadden verwacht. We zochten hem niet op die plek, of de chaos was te groot of de pijn was te acuut. Maar dan zegt hij onze naam: ‘Maria.’ ‘Jen.’

Ten slotte nog even over het einde van het verhaal, waarin Jezus zijn wonden laat zien aan een andere leerling, Thomas. Ik blijf daar maar over nadenken. Dat ook de opgestane Jezus zijn menselijke wonden nog had. Jezus heeft littekens en is op de een of andere manier zowel gewond als herrezen.
Ook wij dragen permanente sporen op ons lichaam en op onze ziel als bewijs van ons lijden, en toch leven we. En als Jezus zijn verwondheid naast die van ons plaatst, mogen we onze opstanding naast de zijne plaatsen.

Ik weet niet hoe het werkt. Maar het is echt. We kunnen de verrezen Jezus vertrouwen, want blijkbaar is het zoals het geschreven staat: door zijn wonden, zijn we genezen.
Het is een wonder.

Dit is een bewerking van de speech die Jen gaf tijdens de de Evolving Faith conferentie afgelopen najaar.

Wil je meer weten over Jen Hatmaker en de boeken die ze heeft geschreven? Kijk dan op haar site. Jen heeft ook een podcast: For the love. Je vindt 'm op je favoriete podcastplatform en ook op Spotify: