Jan van den Bosch 70 jaar: ‘Eigenlijk ben ik nog steeds een F16’

Veertig verhuisdozen vol archiefmateriaal stonden aan de basis van de onlangs verschenen biografie van Jan van den Bosch: Jan. Globetrotter met een missie. Hij bewaarde de dozen niet speciaal voor dit boek, vertelt de tv-presentator en ondernemer lachend. “Ik stop mijn leven lang alles in dozen, omdat ik simpelweg geen tijd heb om dingen uit te zoeken. Telkens ging ik als een vlinder van de ene naar de andere struik en dan dacht ik: op welke struik zat ik daarnet? Bij het lezen van het boek ben ik dus ook regelmatig verrast door wat ik heb meegemaakt. Denk alleen maar het EO-programma Overal en nergens. Hiervoor reisde ik de hele wereld over, om daarna terug te gaan naar Nederland voor de EO-Jongerendag, die ik achttien keer mocht presenteren.”

‘Voor wie kies je?’

Vanzelfsprekend was het trouwens niet dat Jan bij de EO ging werken. “Ik had in Cambridge gestudeerd en kon carrière maken bij de PTT. Qua salaris ging ik er zelfs 700 gulden per maand op achteruit. Maar God sprak tijdens een kerkdienst in mijn geboorteplaats Alphen aan den Rijn heel duidelijk tot me: ‘Voor wie kies je?’ Dat, en de diepe indruk die een geknielde, biddende broeder Jan Kits (een van de voormannen van de EO, red.) op mij maakte, maakte dat ik dit avontuur aanging. Inmiddels kan ik zeggen dat het leven met God altijd een avontuur blijft.”

‘De hemel geeft’

Wie Jans biografie ter hand neemt, maakt meteen kennis met de enorme netwerker die hij is. Zijn lijfspreuk wijst ook in die richting: ‘De hemel geeft, wie vangt, die heeft.’ Jan: “Ik heb duizenden mensen geïnterviewd en daaruit zijn veel vriendschappen ontstaan. Denk aan Billy Graham, majoor Boshardt, Tim Keller, Henri Nouwen, Corrie ten Boom, en ga zo maar door. God bood me in die mensen iets aan, zo ervaar ik dat. Ik hoefde slechts te ‘vangen’. Ik moet daarbij denken aan de gelijkenis van de talenten – stop ze niet in de grond, maar ga ermee aan de slag. Dat geef ik nu vaak door aan jongeren. En natuurlijk ga je dan weleens op je bek, als je er maar mee worstelt.”

Je ondernemerschap en misschien ook wel je persoonlijkheid zijn zo on-Nederlands.
“Dat hoor ik vaker. Ik heb het erg naar mijn zin in Amerika, waar ik een deel van het jaar woon. Het negatieve beeld dat Europeanen over Amerika hebben, klopt niet. Ik maakte vrij jong kennis met Billy Graham en de Schullers, van de Crystal Cathedral. Dat waren groothandelaren van het evangelie. Hun enthousiasme heb ik overgenomen en kan ik goed kwijt bij het tv-programma Hour of Power dat ik nu al twintig jaar presenteer. We kunnen in Christus zoveel meer dan we denken!”

Verschillende van de tientallen vrienden die in het boek aan het woord komen, hebben het over ‘geliefd kind van de Vader zijn’. Wat betekent dat concreet voor jou?
“Alles. Ik zeg dit vaak tegen mensen die niet gelovig zijn, dat ze een geliefd kind zijn. Dat besef, dat ik door God gemaakt ben en een ziel heb meegekregen, heeft me al die jaren – ondanks al mijn zoeken – nooit meer doen twijfelen. Met die woorden zal ik ook sterven.” 

De schrijver van je biografie, Jeannette Coppoolse, komt heel dichtbij en vraagt bijvoorbeeld of je op mannen of vrouwen valt. Hoe was dat voor jou?
“Vanaf het moment dat ik meewerkte aan het boek heb ik me ook kwetsbaar willen opstellen. En ik sta te boek als vriendelijk, dus ik ga geduldig op zo’n vraag in. Die vraag krijg ik trouwens vaker: ‘Waarom ben je niet getrouwd?’ In een land met 1,8 miljoen vrijgezellen blijven mensen zich toch vaak afvragen of er een steekje bij je loszit. Ik heb relaties met vrouwen gehad, maar kon hen niet de aandacht geven die ze verdienden, blijkt ook in het boek. Ik heb dat stuk een beetje laten lopen. Zie me als Paulus, die ook geen tijd had voor een relatie. Ik lijd er niet onder."

Je bent nog volop aan het werk. Wordt het tijd om rustiger aan te doen?
“Ik hoop in het harnas te mogen sterven. Vrienden zeggen weleens: ‘Ga toch eens genieten!’ Maar ik geniet! Ik houd van mijn werk, ik sport graag en heb genoeg energie. Eigenlijk ben ik nog steeds een F16, een bijnaam die ik bij de EO kreeg. God geeft me de mogelijkheid om door te gaan. En ja, dan kom je weer bij mijn levensmotto uit.”

Beeld: RD, Henk Visscher