Jaap-Harm tipt films: Die Wannsee Konferenz, C'mon C'mon en Ninjababy

April heeft het nodige te bieden op filmgebied. Historisch en hedendaags, loodzwaar en vederlicht, van Iran tot Noorwegen, van gevestigde namen tot nieuw talent. Een gevarieerd menu met alle reden om de komende tijd eens een bioscoop te bezoeken. 

Die Wannsee Konferenz

Als we op 4 mei de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog gedenken en een dag later onze vrijheid vieren, is Die Wannsee Konferenz een uitstekende film om opnieuw helder op het netvlies te krijgen welke keuzes leidden tot deze zwarte bladzijdes in onze geschiedenisboeken. Op 20 januari 1942 ontmoetten 15 hooggeplaatste nazi’s elkaar in de buurt van Berlijn. In een prachtige villa worden nauwgezet notitieblokken en pennen, naambordjes en glaasjes water klaargezet aan lange tafels geplaats in een U-vorm. Er gaat vergaderd worden, zo’n anderhalf uur lang.

Onderwerp van gesprek: het uit de weg ruimen van de Joden. Het ging niet over de vraag of zoiets wel moreel verantwoord was. Het ging puur om de haken en ogen van deze omvangrijke logistieke onderneming. Moesten kwart- en halfjoden ook meegerekend worden? Welk gebied mocht als eerste beginnen aan de zuivering? Welke methode zou de minste psychische schade aanrichten bij de soldaten die een en ander uit moesten voeren? Hoe langer je kijkt, hoe killer de werkelijkheid die zich hier ontvouwt aandoet. De film zelf is van alle opsmuk ontdaan. Geen muziek, puur de registratie van de venijnige woorden die hun giftige werk konden doen. Te gruwelijk om aan te zien, maar wegkijken kan en mag niet. 

Nog niet uitgekeken over dit onderwerp? Dan is Waar is Anne Frank ook de moeite waard. In een fantasievolle verbeelding wordt Kitty, de fictieve vriendin van Anne Frank, tot leven gewekt. Heen en weer reizend tussen verleden en heden krijgt ze zicht op Annes geschiedenis, die ze maar ten dele kende, en op de uitwerking van het dagboek op het hedendaagse Nederland. Ook worden lijnen doorgetrokken naar de hedendaagse vluchtelingenproblematiek. Hoewel regisseur Ari Folman af en toe zijn hand overspeelt, is dit een knappe aanzet de geschiedenis in een nieuwe tijd, voor een nieuwe generatie, opnieuw onder de aandacht te brengen. 

C’mon C’mon

Wie acteur Joaquin Phoenix al een tijdje volgt, zal hem waarschijnlijk vooral associëren met intense rollen. Heftig hoogtepunt was zijn hoofdrol in de film ‘Joker’ waarvoor hij een Oscar won. Het is dan ook verbazingwekkend hoe aaibaar zijn personage in C’mon C’mon is. Als journalist Johnny reist hij over de wereld om jongeren te vragen hoe zij de toekomst van de wereld zien. Kan hij daar nog enige afstand tot zijn gesprekspartners houden, dat verandert als hij een tijdje op zijn negenjarige neefje Jesse mag passen.

Het mannetje is gevoelig, intelligent en nieuwsgierig. Johnny ontbeert opvoedervaring en moet alle zeilen bijzetten om zijn taak tot een goed einde te brengen. Onvermijdelijk ontstaat er een wisselwerking. De ontmoeting doet wat met Jesse, maar ook Johnny wordt geconfronteerd met wie hij zelf is. De film kijkt daarbij met een uiterst liefdevolle blik naar het kind. Dat is geen willoos wezen dat in een mal gedrukt moet worden, maar een echt mens met eigen gevoelens en overwegingen. Die dresseer je dus niet tot een goed luisterend exemplaar, maar die je leer je kennen. Jouw eigenheid en de eigenheid van het kind ontmoeten elkaar. Het rustige tempo, het stemmige zwartwit, de ontroerende ontwikkeling die de hoofdpersonen doormaken. C’mon C’mon neemt je mee op een prachtige ontdekkingsreis. 

Zin om nog een bekende acteur aan het werk te zien? Nicolas Cage doet niet iets compleet anders, maar eigenlijk precies hetzelfde als altijd, maar dan gevat in een uiterst komische persiflage op hoe hij als acteur bekend is komen te staan. Oftewel: de talentvolle acteur die door een extravagante levensstijl elke rol moet aannemen om zijn schulden af te betalen. In The Unbearable Weight of Massive Talent is er zelfs geen rol meer tot zijn beschikking, maar alleen het verjaardagsfeest van een rijke superfan. Of Cage acte de présence wil geven voor 1 miljoen dollar. Hij doet het en raakt verzeild in een doldwaas avontuur, aangezien zijn gastheer gevolgd wordt door de CIA en Cage gedwongen wordt als undercoveragent op zoek te gaan naar een vermiste jonge vrouw. Er zijn maar weinig acteurs die met zelfspot en overgave de rol van hun leven spelen. Cage doet het. 

Ninjababy

Die aikido-leraar die zo lekker naar boter rook? Zou dat de vader zijn van Rakels kind? Of toch Pik-Jezus, de zelfingenomen, langharige man die altijd wel te porren is voor seks? Ze weet het even niet meer, maar de vraag is opeens uiterst relevant. Borsten die groeien en een nieuw ontwikkelde voorkeur voor vruchtensap: ze blijken het gevolg van een zwangerschap die al meer dan zes maanden onderweg is als Rakel het ontdekt. Een abortus is onmogelijk, maar de zwangerschap niet minder ongewenst. En dus ontstaat een zoektocht.

Ter adoptie aanbieden? Vragen of haar zus met kinderwens het kind wil? Kijken of de vader er misschien voor wil zorgen? Ninjababyvertelt dat toch best wel ernstige verhaal nogal luchtig en dat werkt prima. Het kind dat in Rakels buik groeit komt in animatiebeelden tot leven. Een echte ninjababy die haar leven binnendringt en Rakel van repliek dient als zij haar overwegingen met hem deelt. Het met vaart vertelde, tikkeltje banale verhaal heeft het hart op de goede plek. Je wordt er vrolijk van en hebt wat te overpeinzen na afloop, want zwanger zijn en een kind krijgen, het is niet niks!

Wil je het thema ongewenste zwangerschap ook eens van een heel andere kant bekijken? Dan is L’événement de moeite waard. Studente Anne wordt zwanger in het Frankrijk van de jaren 60 van de vorige eeuw. Abortus is verboden en een zwangerschap buiten het huwelijk met schaamte omgeven. Maar Anne, komend van het platteland, de eerste in de familie die studeert, wil beslist geen kind krijgen. Het zou haar toekomst verwoesten.

En dus komt ze in de positie dat ze moederziel alleen op zoek gaat naar een manier om de zwangerschap te beëindigen. Of ze er medicijnen voor moet slikken, zichzelf inwendig moet bewerken met een hete naald of haar mooiste boeken moet verkopen om een illegale abortus te bekostigen: ze heeft het er voor over. Het is een naargeestige helletocht die ze moet doormaken en als kijker zit je haar dicht op de huid. In tijden waarin abortus onderwerp van gesprek is, biedt L’événement een perspectief dat te denken geeft.

En ook:

Wat maakt een mens een mens? Wat is de waarde van herinneringen? Hoe om te gaan met robots en artificial intelligence als die de mensheid komen vergezellen? After Yang onderzoekt deze vragen op poëtische wijze. Een gezin in de toekomst heeft Yang aangeschaft om hun geadopteerde Aziatische dochter haar achtergrond te leren kennen. Maar dan stopt Yang er opeens mee en moet de vader op zoek of de robot waarvan het gezin is gaan houden gerepareerd kan worden. 

Gevangene Rahim besluit de tas met geld die zijn geliefde gevonden heeft toch niet te gebruiken om zijn schulden (reden waarom hij opgesloten zit) af te betalen. Het maakt hem voor de gevangenisdirecteur een held. Media-aandacht volgt, maar in A Hero blijkt niemand alleen maar goed of slecht waardoor het perspectief van het verhaal steeds kantelt. Het maakt dat je mee gaat leven met deze mensen van vlees en bloed. Een beetje treurig word je ervan, want er is geen ruimte voor personages die helemaal deugen, maar ook hoopvol, want ze doen vaak wel hun uiterste best een goed leven te leiden.