Intermittent fasting: wondermiddel of werkt het écht?

Intermittent fasting (IF) houdt in dat je periodiek vast. Er is een strengere variant, waarbij je twee dagen per week vast, maar het meest in trek is het 16:8 dieet, waarbij je acht van de vierentwintig uur mag eten. Je slaat bijvoorbeeld je ontbijt over en begint om twaalf uur met de lunch. In de tussentijd mag je alleen zwarte koffie, thee en water drinken. Er zijn geen strikte richtlijnen over wat je mag eten: wanneer je voedsel tot je neemt, is bepalender. Hoewel het wordt gezien als een trend, is het volgens Debby Dorsman, orthomoleculair voedingsdeskundige, niets nieuws onder de zon. 'Vroeger gingen we op zoek naar eten in de natuur. Soms was er geen voedsel voor handen, dan kwam het voor dat we een dag of zelfs meerdere dagen niet aten. Het hoort van nature bij ons.'

Bloedsuikerspiegel

IF zorgt ervoor dat je glucosevoorraad wordt opgebruikt en dat je lichaam overschakelt naar het verbranden van vetten. Het stimuleert je spijsvertering, beschadigde cellen krijgen de rust om te herstellen en de oude worden opgeruimd, blijkt uit onderzoek. 'Bij IF moet je leren om naar je lichaam te luisteren', legt Debby uit. 'Je leert het hongergevoel te onderscheiden. We leven in een maatschappij waarin we constant aan het eten zijn: overal is voedsel. Sommige mensen eten wel acht keer per dag iets. Daarbij houd je je bloedsuikerspiegel constant in de weer. Je alvleesklier is steeds bezig om de insuline te verwerken. Daardoor kan je alvleesklier zelfs worden beschadigd. Het is daarom goed om je lichaam rust te geven, door een bepaalde tijd niet te eten.' 

Aanbidding

Vasten is een heel normaal gebruik in veel culturen. Christenen vasten om dichter bij God te komen. 'Het is een vorm van aanbidding naar God toe. Je zegt tijdelijk 'nee' tegen je eigen verlangens en legt die aan Gods voeten neer, om je op Hem te richten', zegt Debby. 'Tijdens het vasten brengen we ook veel tijd door in gebed. Zo geven we de Heilige Geest de ruimte. Door Bijbels vasten kun je een doorbraak en bevrijding ervaren en Gods weg te bewandelen.' Heb je last van verslavingen, dilemma's of sta je voor een grote taak? 'Probeer dan eens te vasten en breng veel tijd door in gebed en met het lezen van het woord van God.' 

Afvallen en een verbetering van je gezondheid is een mooie bijkomstigheid, maar daar moet je focus niet op liggen. 'Het is niet de bedoeling dat je te lang gaat vasten en lichaam helemaal geen voedingsstoffen naar binnen krijgt. Zie het als een detox voor lichaam en geest en blijf daarna ook gezond eten, zo voorkom je een jojo-effect. Het gaat erom dat je de juiste balans leert vinden.' 

Nadelen

Vasten moet niet worden onderschat: je kunt last krijgen van bijwerkingen, zoals migraine, vermoeidheid of het gevoel dat je flauw gaat vallen. Ook kun je spijsverteringsproblemen krijgen, omdat je lichaam oude cellen gaat opruimen. 'Sommige mensen worden er heel chagrijnig van, want je bent aan het afkicken van suiker en glucose. Je kunt dan heel emotioneel reageren. De grootste valkuil is dat mensen de handdoek in de ring gooien, omdat ze zich in het begin alleen maar slechter voelen', zegt Debby. 'Op termijn verbetert dat en ga je je gezonder worden.' 

IF is niet voor iedereen geschikt. Mensen met ziektes zoals diabetes, adviseert ze om te overleggen met een arts of het wel verstandig is. Dat geldt ook voor zwangeren, vrouwen die borstvoeding geven, mensen die aanleg hebben voor het ontwikkelen van een eetstoornis en jongeren. 

Lifestyle

Is dit 'de heilige graal' tussen die talloze diëten? 'Zo zou ik het niet willen noemen', zegt Debby. 'Het is geen dieet, maar een lifestyle om mentaal en fysiek gezond te kunnen worden en te blijven. Het is maar net hoe je het inzet, of je luistert naar je lichaam of niet. Als je IF doet en alles erin kiepert wat je wilt, heeft het totaal geen nut.' 

Ze adviseert om het vasten te combineren met een koolhydraatarm dieet, een ketogeendieet (waarbij je lichaam vooral vetten binnenkrijgt) of paleo, dat gebaseerd is op zoveel mogelijk onbewerkte voeding uit de natuur. 'Als je het echt goed wilt doen: keep it simple. Kijk naar de natuur, naar wat God gegeven heeft. Eet zo min mogelijk suikers en zorg ervoor dat je voldoende eiwitten en gezonde vetten binnenkrijgt. Stoom je eten of gebruik een slowcooker, zodat de vitaminen en mineralen behouden blijven, eet zo natuurlijk mogelijk en niet uit pakjes en zakjes.'