In memoriam: Bisschop Harrie Smeets leefde met het besef van de dood

Roeping

Bisschop Smeets vertelde openhartig aan Elsbeth dat hij een roeping voelde om priester te worden, maar dat dit pas op het einde van zijn middelbare schooltijd door zijn gedachten schoot: 'Ik ben Nederlands gaan studeren in Utrecht en heb daar een mooie tijd gehad. Maar ik kan de dag, tijd en uur nog herinneren dat de roeping doorbrak. Tijdens een jongerenreis was een boeteviering met gelegenheid tot persoonlijke biecht. Gedreven door de Heilige Geest, biechtte ik daar voor de eerste keer. Ik kwam naar buiten en dacht: ‘Hoe is het mogelijk dat dit je vergeven wordt? De absolutie die je krijgt, wat een bevrijding en verlossing. Ik werd uitgenodigd voor de biecht, maar waartoe nodigde Christus me eigenlijk uit? En toen realiseerde ik me dat ik werd uitgenodigd voor wat ik al langer had laten liggen, maar waar ik voor weg was gerend. Dat was voor mij het zetje om naar Rolduc te gaan en voor het priesterschap te gaan.’

Ziekbed

Vlak na zijn diagnose, lag Harrie Smeets zelf in bed. 'Ik was er heel rustig onder. Ik heb heel vaak aan ziekbedden gestaan. Middenin de nacht, soms overdag. Soms met familie, soms met mensen alleen die aan het sterven zijn. Alsof de dood je midden in de nacht in het gezicht staarde als je bij iemand geroepen werd. Ook ik dacht nu dat het zover was, dat het voorbij was. Maar ik heb nooit de vraag gesteld hoe lang ik nog heb.'

'Er is bij mij altijd een besef van de dood geweest. Dat is eigenlijk niet veranderd door mijn ziekte. Mijn oma is 61 geworden, zij had toen tien kinderen op de wereld gezet. De waarde hangt niet van de lengte van het leven af. Niemand weet wanneer je aan de beurt bent. Ik kan niet zeggen dat het me moeilijk valt.'

Bisschop Smeets schreef een bundel verrijzeningspreken: 'We kunnen horen, proeven, voelen, ruiken en zien. Maar wil dat zeggen dat dat alles is? We gaan een leven tegemoet dat die grenzen van onze zintuigen overstijgt. Hoe ziet dat eruit? Met die vragen kun je aan de slag.'

De bisschop stopte begin juli met zijn werk als bisschop en een maand later verleende de paus Smeets een eervol ontslag als bisschop van Roermond. Zijn werk werd overgenomen door de vicaris-generaal van het bisdom, de eerste plaatsvervanger van de bisschop.

Over de podcast Het Ene Moment

Soms gebeurt er iets dat een mensenleven voor altijd kleurt. Het Ene Moment, dat álles verandert. In de podcast Het Ene Moment gaat Elsbeth Gruteke in gesprek met uiteenlopende gasten over het bepalende ogenblik, dat ze gemaakt heeft tot de mens die ze nu zijn.