‘Ik moet altijd alles doen, ik ben het zat’
30 mei 2024 · 08:00
Update: 12 juni 2024 · 13:00
Je voelt de frustratie opborrelen. Je partner zit ontspannen op de bank en jij haast je om de laatste voorbereidingen te treffen voordat de visite komt. Ondertussen heb je nog honderd andere taken in je hoofd. Breinexpert en relatietherapeut Claudia Koehoorn deelt haar inzichten over de impact van huishoudelijke taken op je relatie en hoe je deze balans gezond houdt. “Zie je liefdesrelatie los van het huishouden.”
De koffers voor de vakantie moeten nog worden ingepakt, er moeten nog boodschappen worden gedaan, en de wasmachine is nog niet leeggehaald… De lijst met taken lijkt eindeloos en jij bent de enige die zich daarvan bewust lijkt te zijn. Zelfs als je even gezellig aan het eind van de dag tegen je partner aan zit op de bank, blijven je gedachten maar doorgaan. Binnen het huishouden rust vaak een onzichtbare last van taken op de schouders van één partner, meestal de vrouw. Hoe komt dat?
Waarom vrouwen het huishouden naar zich toetrekken
“Veel vrouwen trekken het huishouden naar zich toe zodra ze verliefd worden”, legt Claudia Koehoorn uit. “Je denkt: ‘Oh, hier is best veel troep, laat ik dat even opruimen’ of: 'Gezellig, ik ga voor ons koken’. Als je iemand bent die graag wil pleasen, komt het gros van de zorgtaken vaak bij jou terecht. Dit patroon is moeilijk om te doorbreken naarmate de relatie serieuzer wordt, vooral wanneer er kinderen komen.”
Volgens onderzoek van SCP/CBS besteden Nederlandse moeders gemiddeld 18 uur per week aan huishoudelijke taken en kinderzorg, terwijl vaders hier 11 uur per week aan besteden.
De Franse kunstenares Emma beschrijft het als volgt: ‘Wanneer je het huishouden bekijkt als een bedrijf, komt het maar al te vaak voor dat de vrouw de projectmanager is. Hoewel de taken worden verdeeld tussen man en vrouw, blijft vaak het regelen en organiseren de verantwoordelijkheid van de vrouw.’
“Sinds de jaren zestig is de taakverdeling meer verdeeld tussen mannen en vrouwen, maar als je goed kijkt naar hoe het in elkaar steekt, zijn vrouwen eigenlijk dubbel werk gaan doen. Ze zijn én buitenhuis gaan werken én het huishouden blijven doen”, zegt Koehoorn.
Mentale to-dolijst
Die onzichtbare last is volgens experts onder te verdelen in drie overlappende categorieën: cognitief werk, emotionele arbeid, en mentale belasting.
Cognitief werk: Dit is het constante denkwerk achter de schermen van het huishouden. Denk aan het plannen van taken, het organiseren van afspraken en het bijhouden van boodschappenlijstjes. Het is als een eindeloze mentale to-dolijst die altijd in je hoofd ronddwaalt.
Emotionele arbeid: Dit omvat het jongleren met emoties, het kalmeren van ruzies tussen de kinderen en de zorgen over hun welzijn en schoolprestaties. Het draait niet alleen om fysieke taken, maar ook om het emotionele welzijn van iedereen in huis.
Mentale belasting: Hierbij komen alle cognitieve en emotionele aspecten samen. Dit betekent constant anticiperen op alles wat er moet gebeuren, zowel praktisch als emotioneel, om het leven soepel te laten verlopen. Het gaat om plannen, nadenken, regelen – het brein staat continu ‘aan’.
Conflictvermijdend gedrag
“Mannen zijn absoluut meer gaan doen in het huishouden, maar wat ik in mijn praktijk vooral zie, is dat vrouwen toch vinden dat ze beter weten hoe het huishouden moet. Als er dan een punt komt waarop het kan worden overgedragen, moet je het ook kunnen loslaten, maar dat vinden vrouwen vaak lastig. Als het op jouw manier gaat, heb je het gevoel dat je er controle over hebt. Maar het enige waar je controle over hebt, is hoe je ergens op reageert.”
Er kan veel frustratie oplopen wanneer je als vrouw het gevoel hebt dat het grootste deel van het huishouden op jouw bordje terechtkomt. Koehoorn: “Vanbinnen weet je misschien wel dat je iets anders wilt, maar de kans is groot dat je dat niet altijd goed communiceert. Dit kan leiden tot plotselinge uitbarstingen van frustratie: ‘Ik moet altijd alles doen, ik ben het zat.’ Jouw interne proces maakt je partner vaak niet mee, dus lijkt dit voor hem uit de lucht te vallen.
Veel vrouwen spreken hun behoeftes of verlangen niet uit omdat ze bang zijn voor conflicten. Het moet vooral gezellig zijn en iedereen moet het naar zijn zin hebben. Anderen zijn vaak belangrijker dan zij zelf. Als je op een punt komt dat je voor jezelf niet meer kunt ontkennen dat het niet goed met je gaat, gaat dat moment er ook komen richting je partner. Wat er vaak gebeurt, is dat je je dan gaat uitspreken op een niet zo charmante manier, waardoor het alsnog een conflict wordt of lichamelijke symptomen optreden. Vaak spelen vage klachten op, zoals buikpijn, vermoeidheid en neerslachtigheid. Iets niet uitspreken zal zich altijd vertalen naar spanning in je lijf.”
Het effect op je relatie
Als het huishouden niet goed gaat, vertaalt dit zich vaak naar spanningen in de relatie. “Als er irritaties zijn, focussen we ons snel op de negatieve kanten van de ander”, licht Koehoorn toe. Ze benadrukt dan ook hoe belangrijk het is om je huishoudelijke leven en je liefdesrelatie los van elkaar te zien. “Je hebt het huishouden en je hebt je partner. Probeer ondanks de irritaties of verwijdering ook te focussen op de goede kanten, want je hebt uiteindelijk toch voor elkaar gekozen. Ooit vond je elkaar superleuk, dus ga weer terug naar die basis. Dat verlies je uit het oog als je je alleen maar op het negatieve focust.”
Als je het gevoel hebt dat het in je relatie niet goed gaat, heeft dit ook effect op de intimiteit met elkaar. “Mannen ervaren vaak verbinding door seks, terwijl vrouwen verbinding willen voelen voordat ze seks hebben”, legt Koehoorn uit. “Op het moment dat een vrouw het gevoel heeft dat ze er alleen voor staat en dat haar partner nauwelijks helpt in het huishouden of geen interesse in haar toont, dan vervlakt de relatie. Dan zie je dat mensen elkaar steeds minder gaan aanraken. Niet alleen in de slaapkamer, maar ook het thuiskomen van werk wordt beantwoord met een ‘hey’ uit de woonkamer in plaats van elkaar in de ogen kijken en een kus geven. Het gaat vaak mis omdat we denken: we zijn al zo lang samen, je kent mij toch? Maar het is belangrijk dat je in elkaar blijft investeren, elkaar in ogen kan kijken en blijft vragen: hoe is het nu echt met je?’”
Dit artikel hoort bij de campagne
Als je gelooft in relaties