‘Ik had meer aan een goed gesprek met oma dan aan een therapeut’

“Het wordt echt beter. Er is licht aan het einde. Mijn dochter is nu bijna 16 en ik merk dat het rustiger wordt. Je kunt wat meer normale gesprekken voeren, het is wat minder intensief. Echt, misschien is dit ook een kwestie van volhouden en dan wordt het beter.”

Ik laat de woorden over me heenkomen terwijl ik samen met een andere moeder in een druilende regen door een donkere stad fiets. We komen net terug van een vergadering en ik deelde wat over mijn persoonlijke situatie, met een dochter met psychische problemen en hoe vermoeiend het allemaal is. Hoe ingewikkeld ik het vind om zo machteloos te staan toekijken bij het ongelukkig zijn van je kind.

Ze snapt het, want haar dochter heeft ook in de ellende gezeten in haar jongere tienerjaren. Ze luistert naar wat ik te zeggen heb en wil me bemoedigen met de woorden hierboven. “Het komt goed.”

En ik denk al fietsend: lekker makkelijk gezegd, misschien was het voor jouw dochter wel minder zwaar en ernstig en komt ze er makkelijker overheen. Dit voelt zo zwaar, ik zie niet in hoe het goed kan komen.’ Maar ik haal m’n schouders op en zeg dat ik dat hoop.

De woorden blijven hangen. Zou het kunnen zijn dat het een kwestie is van ouder worden, minder last krijgen van hormonen en alle veranderingen in de pubertijd in een omgeving die erg ingewikkeld is?

Minder hoge golven

Fast forward naar twee jaar verder. Het is nu mijn dochter die bijna 16 is. En het is bizar om het verschil te zien. Is het de therapie geweest? De rust van niet naar school gaan? Meer beweging krijgen, een baantje of gewoon echt ouder worden en iets meer kunnen accepteren wie je bent? Wat het dan ook is geweest… de woorden van deze moeder kloppen. Ook in onze mega-ingewikkelde situatie en van heel ver komen. Het gaat langzaamaan beter. Er is licht aan het einde van de tunnel en de golven worden minder hoog en wat normaler.

Wat me is bijgebleven

Er zijn twee dingen die me daarvan bijblijven en waarover ik door blijf denken.

Ten eerste roept het bij mij de vraag op hoe effectief therapie is. Zoals de psychiater het laatst tegen ons zijn: "Soms heb je meer aan een baantje in een winkel op een rustige plek dan wekelijkse gesprekken met een psycholoog." Dat sluit aan bij wat psycholoog X zei: "Ik heb meer aan een goed gesprek met mijn oma dan aan een therapeut."

Dat roept natuurlijk allerlei vragen op in een tijd van individualisering. Zijn we in staat om er voor anderen, jongeren in dit geval, te zijn. Als een stabiel tegenwicht voor de instabiliteit van social media, vrienden en druk om erbij te horen? Als kerk, familie, samenleving. Welke rol kunnen we daarin pakken? Hoe kunnen wij het leven normaliseren voor onze tieners?

Ten tweede hoop ik dat ons verhaal een bemoediging kan zijn voor families in een zelfde, of ander ingewikkeld, parket. Als je door de slapeloze nachten met een pasgeboren baby niet meer helder denkt, als je door de peuterpubertijd heen gek wordt van de eindeloze aandacht, als je pubers hebt die uit de band vliegen, als je kind niet wil leven of niet naar school wil. Wat je ingewikkelde situatie ook is… het gaat voorbij. Er komt een andere tijd aan. Niet altijd een betere of makkelijkere tijd, maar je gaat door en het leven gaat door. Het komt niet altijd goed, dat geloof ik allang niet meer. En toch is je huidige situatie niet het eindstation. Dus voor al die ouders: Houd moed, houd vol.

Lees hier hoe Anna's dochter in de gesloten psychiatrie belandde.