Hoe zag Jezus eruit?

Oudste afbeelding: spotprent

Dit is de alleroudste ‘afbeelding’ van Jezus, ongeveer 70 jaar na zijn dood gemaakt. Iemand prijst een gekruisigde man met een ezelskop. Eronder staat de tekst: ‘Alexamenos aanbidt zijn god’. Meteen al een spotprent dus, die wel wat zegt over het belabberde imago van Jezus destijds, maar niets over zijn uiterlijk.

Rijke burger

Zo wordt Jezus in eerste instantie afgebeeld. Dit is de oudste afbeelding die we kennen, uit Syrië, begin 3de eeuw. Je ziet Jezus bovenaan, kortgeknipt en gekleed als een rijke burger, die de verlamde man rechtsonder geneest, waarop die vrolijk linksonder met zijn bed wegloopt. Een soort stripverhaaltje dus, die leest met de klok mee.

Hippie-look

Langzamerhand krijgt Jezus zijn beroemde hippie-look. Die hadden bekende Romeinse filosofen namelijk ook, evenals goden als Jupiter en Saturnus, dus dat was pr-matig wel zo handig. Die baard zou nog wel kunnen, maar dat lange haar is onwaarschijnlijk: voor Joodse mannen toen was dat zoiets als een minirok dragen.

De oudste ‘realistische’ afbeelding van Jezus zie je hier, uit de 6de eeuw. Merk op hoe asymmetrisch zijn gezicht is. Als je een spiegeltje op zijn neus zou zetten, zou je vanaf links een sereen en ‘hemels’ gezicht zien, en vanaf rechts een vermoeid en ‘aards’ gezicht. Schilderijen symboliseren daarmee zijn goddelijke en menselijke kant.

Forensisch

Natuurlijk hebben ook wetenschappers zich over de vraag gebogen hoe Jezus eruit zag. Ze gebruikten daarbij een techniek die ook wordt toegepast bij onherkenbare lijken. Ze printten 3D het gemiddelde uit van enkele schedels die waren gevonden in de buurt en de periode dat Jezus opgroeide. Dat model vulden ze aan met klei. Ze namen aan dat Jezus midden dertig geworden is, en dat zijn huid een Mediterrane tint had en verweerd was doordat hij veel buiten sliep en werkte. Bovendien zijn de skeletten van mannen uit die tijd gemiddeld 155 cm lang en moeten ze ruim 50 kilo hebben gewogen. Hier zie je het resultaat.

Lijkwade van Turijn

En dan is er nog het mysterie van de Lijkwade van Turijn, die het Vaticaan sinds kort weer tentoonstelt. Een doek van ruim vier meter lang met de afdruk van een naakte man, voor- en achterkant. Hij is opvallend lang voor iemand van vóór de 20ste eeuw: 1 meter 90. Hij heeft de bekende hippie-look. En er zijn bloedplekken bij zijn ene zichtbare pols – daar werden bij een kruisiging spijkers doorheen geslagen – zijn zijde, zijn schedel, zijn rug en zijn benen.

Als deze Lijkwade echt van Jezus is geweest, zou dat de spectaculairste geschiedkundige ontdekking ooit zijn. Het doek is dan ontstaan uit de ‘straling’ van Jezus’ opstanding uit de dood. Dit was dan niet alleen de eerste foto ooit – achttien eeuwen voor de uitvinding van de fotografie – maar voor christenen ook eindelijk een definitief bewijs. Voor History Channel was het in elk geval genoeg om van het 2D-beeld een 3D-reconstructie te maken. Dat zou dan het échte gezicht van Jezus zijn. Of van de vervalser uit de 14de eeuw natuurlijk…

12-jarige Jezus

De Italiaanse politie heeft die reconstructie van het gezicht op de Lijkwade weer door een ander computerprogramma gehaald, dat terugrekent hoe iemand er in zijn jeugd uit heeft gezien. Op die manier hebben ze al eens de oorspronkelijke naam van een maffiabaas achterhaald en hem zo weten op te pakken. Hier zie je hoe het gezicht op de Lijkwade eruit heeft gezien toen die persoon 12 jaar oud was. Weer, we weten niet of het echt om Jezus ging, maar het is toch fascinerend om te zien, zeker omdat in de Bijbel een verhaal bekend is over Jezus op die leeftijd.

Hoe stel jij je Jezus voor? Op wie lijkt hij qua uiterlijk het meest, denk je?